بازیافت پلاستیک: آشنایی با انواع بازیافت پلاستیک و مراحل آن

بازیافت پلاستیک، با هدف تولید گرانول از مواد بازیافتی و ایجاد ارزش افزوده با تولید محصولات پلاستیکی مختلف انجام می شود. معمولا، اکثر پلاستیک‌ها قابلیت بازیافت دارند، به جز تعداد کمی از پلاستیک ها که با عنوان ترموست شناخته می‌شوند.

پلی اتیلن ها با هم، پلی پروپیلن ها با هم و پلی آمیدها با هم بازیافت می شوند، چرا كه هنگام فرایند بازیافت مواد پلاستیكی را خرد سپس ذوب كرده و مجدداً مورد استفاده قرار می‌دهند بنابراین اگر تركیبی از مواد پلاستیكی مختلف نظیر ظروف یك بار مصرف با انواع مختلف خرد و سپس ذوب شوند، با توجه به متفاوت بودن نقطه ذوب تركیب ناهمگونی ایجاد می شود.

مسئله بعدی نداشتن رنگ در مواد پلاستیكی است كه اهمیت بسزایی در فرایند بازیافت دارد. به دلیل اینكه پلیمرهای رنگی دارای رنگ یكنواختی نیستند پس از بازیافت رنگ تیره پیدا می كنند در نتیجه كارخانه‌های سازنده برای به دست آوردن یک رنگ ثابت از مستربچ استفاده كرده سپس مواد پلیمری مذاب را به صورت فیلم درآورده و به كیسه پلاستیكی تبدیل می‌كنند، كه ما از آنها به صورت كیسه‌های زباله مشكی استفاده می‌كنیم.

مراحل کلی بازیافت پلاستیک

به‌طور کلی ۳ روش برای بازیافت پلاستیک وجود دارد:

• بازیافت مکانیکی
• بازیافت شیمیایی
• بازیافت انرژی

در ایران و این مطلب مراحل بازیافت پلاستیک شرح داده شده است و دیگر مراحل به ندرت در ایران انجام می‌پذیرد و مقرون به صرفه نیست.

روند بازیافت پلاستیک

مراحل بازیافت زیر برای عموم پلاستیک‌ها صادق است ولی استثناعاتی هم وجود دارد مانند سبد که میتوان آنها را آسیاب نمود و پس از آسیاب بسته بندی و به مرحله گرانول سازی و حتی جهت تولید مجدد سبد ارسال کرد و یا پلاستیک‌هایی که از خط تولید کارخانه ها می‌آید و تمیز است با پلاستیکهایی که از سطح شهر جمع‌آوری می‌شود متفاوت است. در زیر یک فرآیند کامل را شرح دادیم.

1. قرار دادن ضایعات بر روی تسمه نقاله
2. جداسازی بر اساس جنس پلاستیک
3. جداسازی بر اساس رنگ
4. جداسازی مواد دیگر ( فلز، چوب، شیشه و....)
5. شستشوی اولیه (پیش شستشو)
6. خورد کردن و آسیاب نمودن
7. شستشو با آب سرد
8. جداسازی در آب سرد بر اساس دانسیته
9. شستشوی سایشی جهت از بین بردن اثر چسب و یا ذراتی که به سختی بر روی پلاستیک‌ها چسبیده است
10. شستشو با آب گرم: این مرحله از شستشو برای همه مواد پلاستکی لازم نیست و برای برخی الزامی است به عنوان مثال جهت بازیافت PET حتما باید با آبگرم شستشو انجام پذیرد و برای موادی که چرب است نیز باید انجام پذیرد.
11. آبگیری
12. خشک کردن
13. جداسازی لیبل ( این مرحله در برخی از خطها در ابتدای خط است )
14. کندر (جهت نایلونها و مواد پلاستیکی سبک)
15. تولید گرانول  ( این مرحله توسط اکسترودر انجام میپذیرد)

بازيافت پلاستيک اگرچه کار آسانی است اما ابتدا بايد دانست كه چه نوع پلاستيكی قابل بازيافت است. پلاستيک ها فرمول های مختلفي دارند و بايد قبل از بازيافت برای توليد محصولات جديد منظم شوند.

پلاستيك های مخلوط می توانند بازيافت شوند اما به ارزشمندی پلاستيک های مرتب شده نيستند زيرا خواص فيزيكی پلاستيک های بازيافت شده ممكن است متفاوت باشد. در واقع علت عدم امكان اصولی بازيافت پلاستيک ها تنوع آنها است.

هر روز صدها نوع پلاستيک مورد استفاده اوليه قرار می گيرند بسياری از مواد پلاستيكی از نظر شيميايی ناسازگارند و دارای اين قابليت نيستند كه به سادگی ذوب شده و به مواد ديگری تبديل شوند.

مرحله جداسازی بسیار اهمیت دارد و تا جایی که امکان دارد باید این جداسازی انجام شود حتی بر اساس رنگ و اگر این جداسازی هر چه بیشتر انجام پذیرد سود حاصله از بازیافت بیشتر میشود و پلاستیک بازیافت شده مرغوبتر است.

دسته بندی پلاستيک ها

1- PETE: Poly Ethylene Terephthalate : از اين پلاستيک بطری هاک آشاميدنی ، دهان شويه و منگنه ها را می سازند.
2- HDPE: High Density Poly Ethylene : از اين پلاستيک ظرف شير، ظرف های زباله و بطری مواد پاك كننده را می سازند.
3- PVC: Poly Vinyl Chloride : از اين پلاستيک بطری های روغن خوراكی و ظروف بسته بندی گوشت می سازند.
4- LDPE: Low Density Poly Ethylene : از اين پلاستيک ظرف‌های توليدی، ظروف غذا و ظروف نان را می سازند.
5- PP: Poly Propylene : از اين پلاستيک ظروف ماست، بطری شامپو، نی نوشابه، ظروف مارگارين و پوشك بچه می سازند.
6- PS:  Poly Styrene : از اين پلاستيک فنجان نوشيدنی های گرم، بسته های خانگی، كارتن تخم مرغ و سينی گوشت می سازند.
7- در اين دسته هر نوع پلاستيک يا ظروف بسته بندی كه بيشتر از يكنوع پلاستيک در آن بكار رود جا میگيرد.

منبع: پارس اتیلن کیش

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک