لوله پلی اتیلنی و انواع آن ( بخش دوم)

سیستم های لوله PEX

پلی اتیلن شبکه ای شده (PEX) یک ماده پلاستیکی ساخته شده از پلی اتیلن با چگالی متوسط و یا بالا است که به منظور بهبود خواص مانند مقاومت در برابر حرارت و قدرت و ثبات بلند مدت اصلاح شده است.

این ویژگی ها، این لوله را انتخاب خوبی برای استفاده در خطوط خدمات، سیستم های توزیع آب گرم و سرد، سیستم های آتش سوزی مسکونی و برنامه های کاربردی برای گرم کردن آب کرده است.

لوله های ساخته شده از PEX مطابق با الزامات ASTM F876، ASTM F877، AWWA C904 یا CSA B137.5 تولید شوند.

این لوله های عموما به شکل چند لایه PEX/AL/PEX یا همان لوله های 5 لایه تولید و مصرف می شوند.

لوله کشی PEX در سیستم های توزیع آب گرم و سرد و برای گرم شدن تابش هیدروژنی در اروپا برای دهه ها استفاده شده است. PEX در ایالات متحده در 1980 جهت تولید  لوله های قابل انعطاف برای لوله کشی و برنامه های کاربردی حرارت radiatn استفاده می شود.

لوله PEX توسط اکستروژن در اندازه های ¼ تا 3 اینچ در قطر اسمی تولید می شود. 

لوله PEX در صورت مطابقت با استانداردهای حاکم، مطابق با الزامات استاندارد ANSI / NSF 61 و صدور گواهینامه مناسب از یک سازمان استاندارد شناخته شده،. می تواند در خطوط سرویس یا سیستم های توزیع آب آشامیدنی مورد استفاده قرار گیرد، لوله PEX همچنین به طور گسترده ای برای برنامه های کاربردی انتقال حرارت استفاده می شود هر دو دمای پایین (گرمایش کف تابشی و / یا خنک کننده، ذوب برف، تهویه چرم)، و همچنین لوله های توزیع برای دمای بالا تا 200 درجه فارنهایت پایه های دیواری، رادیاتور، رادیاتور، و غیره) و بعضی از آنها برای استفاده در سیستم های آتش سوزی مسکونی استفاده می شود. 

لوله های دو جداره پلی اتیلن (کاروگیت)

پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) یک ماده متنوع است و برخی از ویژگی های ایده آل برای استفاده در ساختارهای زیرزمینی دارد. لوله HDPE نسبتا سبک وزن است و هزینه های حمل و نقل و نصب را آسان تر و ارزان تر می کند.

این لوله ها شکننده نبوده و بنابراین در طول عملیات لوله گذاری و نصب و راه اندازی لوله ها حساس نیستند. پس از تشکیل لوله، HDPE دارای سطح صاف، مقاوم در برابر سایش، خوردگی و شستشوی شیمیایی است. سطح صاف عالی عمل می کند.

ویژگی های جریان خط لوله لوله HDPE سازه قوی است و توانایی پشتیبانی از بارهای بزرگ است لوله پلی اتیلن کاروگیت گزینه‌ای عالی برای جریان گرانشی یا شرایط لوله کشی با دهانه کوتاه است.

پایداری ساختاری لوله پلی اتیلن کاروگیت با سه طرح لوله به دست می‌آید. طبق AASHTO M294 این طرح‌ها به شرح زیر تعریف می‌شوند:

نوع C - این لوله باید سطح مقطع کاملا مدور و سطح حلقوی کاروگیتی هم در داخل و هم خارج داشته باشد.

نوع S - این لوله یک سطح مقطع کاملا مدور دوجداره بوده، یک جداره بیرونی کاروگیت و یک جداره درونی صاف و صیقلی دارد.

نوع D- این لوله یک سطح مقطع مدور متشکل از یک جداره داخلیِ الزاماً صاف است که به یک جداره الزاماً صاف خارجی که عناصر اتصالی حلقوی یا مارپیچ دارد متصل است.

 معمولاً، لوله نوع C با جداره‌های داخلی و خارجی کاروگیت از قطر 3 تا 24 اینچ در دسترس است. لوله موجدار داخلی و خارجی در قطرهای کوچکتر با بست جداگانه و بدون واشر به هم متصل می‌شوند. در قطرهای بزرگتر، اتصالات با نوارهای کاروگیت که گره‌های پلاستیکی ایجاد می‌شوند.

طراحی ویژه این لوله که در شکل 3-1 آمده است، به تولید کننده وابستگی دارد و می‌تواند متغیر باشد. هر بخش ویژگیهای عملکردی و ساختاری خاص خود را دارد. این ویژگی‌ها برای محاسبات بار از تولیدکننده دریافت می‌شود.
 
 سازندگان لوله روش‌های اتصال مختلفی را بسته به ظاهر لوله و الزامات پروژه ارائه می‌دهند. نوارهای کوپلینگ، با یا بدون واشر، دور لوله می‌پیچند و با گره‌های پلاستیکی در جای خود محکم می‌شوند.

مادگی واشرشده و اتصالات توپی نیز به طور گسترده به کار می‌روند. اتصالات آب بندی تست شدۀ بدون درجه ‌بندی و بدون فشار برای اکثر کاربردهای فاضلاب (جریان گرانشی) مناسب بوده و معمولاً نشتی قابل توجهی در آنها رخ نمی‌دهد.

ب کاربرد اصلی لوله پلی اتیلن کاروگیت، مدیریت آب جریان گرانشی ( ثقلی ) است. نمونه‌های این سیستم‌های مدیریت آب شامل موارد زیر است:

زهکشی سیلاب به وسیله لوله کاروگیت
زهکشی زیرسطحی به وسیله لوله کاروگیت
انتقال فاضلاب به وسیله لوله کاروگیت

لوله های PE-RT

این لوله های از نوع خاصی ازپلی اتیلن تحت عنوان PE-RT تولید می شوند. این گرید،  رزین پلی اتیلنی (PE) است که در آن ساختار مولکولی به طوری طراحی شده است که تعداد کافی از زنجیرها برای فعال سازی در دمای بالا گنجانده شده است.

زنجیرهای جفت "همپوشانی" ساختارهای بلوری را در پلیمر ایجاد می کنند که در نتیجه خواصی مانند عملکرد مناسب در درجه حرارت بالا و مقاومت شیمیایی و مقاومت رشد ترک خوردگی بهبود یافته است.

لوله PE-RTعمدتا به شکل ترکیبی و چند لایه با آلومینیوم استفاده می شود و در اندازه های اسمی بین 1/4 تا 6 سانتیمتر (CTS) قرار دارد. لوله PE-RT SDR9 با استاندارد فشار هیدرواستاتیک 200 psi در دمای 73 درجه فارنهایت (1379 کیلو بایت در 23 درجه سانتیگراد) و 100 فوت در دقیقه در 180 درجه فارنهایت (690 کیلو پاسکال در 82 درجه سانتیگراد) است.

به همین دلایل این لوله های در موارد زیر کاربرد دارد:

لوله کشی آب گرم و سرد، مسکونی و تجاری
سیستم های گرمایش و سرمایش تابشی (کف، دیوار، سقف)
لوله کشی (رادیاتور، فن کویل و غیره)
لوله کشی آب سرد
تهویه مطبوع 
خطوط خدمات آب (CTS و IPS)

منبع: آریا پلیمر