خط تولید روتیشنال یا تولید ظروف میان تهی به روش دورانی

یکی از مهمترین و استراتژیک ترین نعمات ذخیره شده در این مرز و بوم نفت است که مشتقات بسیار زیاد و با دامنۀ بسیار گسترده ای را در اختیار ما قرار داده که پلاستیک در انواع گوناگون و با کاربرد های فراوان یکی از آنهاست که به اختصار در رابطه با مزایا و فرصتهای این صنعت پر اهمیت(پلاستیک) و چند نوع با ارزش آن مطالبی آورده شده است،باشد که بتوانیم قدمی هرچند ناچیز را در راستای شناخت این مواد و زمینه های مصرف آن برداشته باشیم.

نقش صنعت پلاستیک در میان صنایع دیگر:

با توجه به رشد چند صد درصدی صنعت در ایران و نظربه پتانسیل بالای صنایع پلاستیک نظیر روتیشنال، روتومولدینگ و بلو ملدینگ و سیستم های تزریقی باعث شده که اکثر صنایع پر حجم مانند دارو سازی، مواد غذای، شیمیایی، آرایشی و بهداشتی و دامی به کمک گرفتن روز افزون از صنعت پلاستیک رو آورند که از دلایل اصلی آن میتوان به قیمت تمام شده بسیار ارزان و حمل آسان تولیدات پلاستیکی اشاره داشت، اما با توجه به تولید ارزان ولی کند و زمانبر روشهای تولید سرمایه گذاری ها و نوآوری در این بخش به شکل چشم گیری افزایش پیدا کرده است  که این گونه سرمایه گذاری ها با توجه به سود بالا و توجیه اقتصادی و تقاضای مناسب همچنان ادامه دارد.

پلی اتیلن و نوآوری:

در سالهای قبل  شرکت های تولیدی مخازن پلاستیکی فعالیت خود را به طور کامل بر تولید مخازن در لیتراژ و طرح های مختلف محدود کرده بودند اما در چند سال اخیر با نوآوری ها ی متخصصین طراحی و ساخت در به روز رسانی و تکمیل سیستم های تولیدی قبل باعث شد تا فضایی جدیدو عمیق بر روی صنعت پلاستیک باز شود و در این میان نقش صنعت روتشنال و مواد پلی اتیلن به دلیل انعطاف بالا  بسیار زیاد است.

امروزه بسیاری از ابزار از ساده ترین تا پیچیده ترین آنها که قبل از آن با فلزات مختلف یا حتی مصالح ساختمانی و با هزینه تمام شده بسیار بالا تولید و مورد استفاده قرار میگرفتند جای خود را به پلاستیک ها با هزینه تمام شده به مراتب کمتر داده اند.

برای مثال میتوان به جایگذینی بلوک های پلاستیکی به جای بلوک های سیمانی با وزن و قیمت بالا و حمل دشوار و وقت گیر در صنعت راه سازی اشاره کرد که با توجه به پر کردن بلوک های پلاستیکی از آب یا خاک میتوان به جلوگیری از جراحات یا مرگ و میر ناشی از برخورد اتو مبیل ها به بلوک های سیمانی نیز اشاره کرد.

لازم بذکر است که این تنها یک مثال ساده از هزاران نوآوری و کاربردهای صنعت پلاستیک بود که به نظر محترم خوانندگان رسیدکه مثال هایی از این قبیل کم نیست، از جمله طراحی و تولید اسباب بازی کودکان در پارکها در رنگ بندی های متنوع و البته عمر بیشتر و پوسیده نشدن در مقایسه با ابزار فلزی در این زمینه.

امروزه تولید از جنس پلی اتیلن از تولید پارو  و  قایق تفریحی گرفته تا آبشخور حیوانات و ابزار ساختمانی زمینۀ بسیار مساعدی جهت صرفه جویی اقتصادی و از آن مهمتر ایجاد بازار کار جهت جوانان این مرز و بوم را پیش روی مسئولین امر قرار داده است.

صنعت پلاستیک و موقعیت استراتژیک ایران در منطقه:

نظر به رشد و پیشرفت سریع صنعت مورد بحث در کشورمان و با توجه به همسایگی ایران با کشورهای گرمسیر و خشک در مرز های غربی و جنوبی و عقب ماندگی صنعتی در برخی از  آن کشور ها  از جمله کشور عراق  بازار بسیار مناسبی جهت صادرات محصولات پلاستیکی و مخصوصاً مخازن آب و سوخت فراهم شده است که فرصتی طلایی را برای تولید کنندگان مخازن پلی اتیلن به وجود آورده است.

کشورهای گرم و خشک استفاده ای همیشگی و مداوم و در حجم بسیار بالا از مخازن آب را دارند که کشور عراق در این زمینه یکی از خریداران بی چون و چرای محصولات یاد شده بوده و هست که البته جهت هرچه کمتر کردن هزینه حمل به آن کشور نیاز به راه اندازی خطوط تولید جدید در مناطق  مرزی الزامیست ،البته شرکتهای نیمه شرقی کشور نیز از چنین موقعیتی  به واسطه همسایگی با کشورهای افغانستان و پاکستان  برخوردار هستند .
 

اصلاح الگوی مصرف شروعی نو برای استفاده درست از آب و مخازن پلی اتیلن!

نظر به الزام صرفه جویی در کشور  مخصوصاً در زمینۀ آب که سر فصل آن با بیانات شیوا و بجای مقام معظم رهبری مبنی بر نامگذاری سال ۱۳۸۸ به نام سال اصلاح الگوی مصرف بود،دستور العمل های بسیاری در راستای صرفه جویی از طرف ارگانهای مختلف برای رسیدن به مصرفی درست اعمال شده  و میشود که یکی از مهمترین آنها نصب مخازن بهداشتی پلی اتیلن بر سر راه ورودی آب در همۀ ساختمانهای مسکونی،اداری و تجاریست که باعث پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه در  چند سال اخیر شده است و همین امر مخازن پلی اتیلن را به یکی از فاکتورهای اصلی در صرفه جویی در جامعه بدل ساخته است.

برخی از محصولات قابل تولید در صنعت پلی اتیلن:

-انواع مخازن و تانکرهای از شصت تا بیست هزار لیتر

-انواع وان جهت آبکاری و استفاده در حمام

-انواع تراف ماهی جهت شیلات و پرورش دهندگان

-انواع ابزار دامپروری مانند آبشخور

-انواع وسائل بازی از جنس پلی اتیلن برای کودکان جهت فضای باز

-انواع سطل زباله

-انواع بلوک و  موانع  خیابانی

-انواع بانکه جهت صنایع نساجی

–  انواع اتصالات  جهت لوله کشی در همه زمینه ها از آب تا اسید…

– انواع منابع انبساط

-لوله های چند لایه آب و…

در متن  پیش رو  سعی بر آن است تا با برسی یکی از شاخه های صنعت پلاستیک  با نام روتشنال دورانی(moulding rotation ) که به نوعی تولید مخازن و ظروف و قطعات از جنس پلی اتیلن اتلاق میشود ،شناختی نسبی از نوعی روش تولید و کابرد های مواد پلاستیکی و خصوصاً پلاستیک های مقاوم پیدا کنیم.

-در ایران مواد پلاستیکی عموماً در بورس کالای ایران در معرض فروش قرار میگیرند که با روند قانونی خود به درست مصرف کننده ها که قالباً تولید کننده میباشند میرسد، که مواد مورد بحث این نوشتار( پلی اتیلن با گرید ۳۸۴۰ ) نیز از این قاعده مستثنا نیست.

-پلی اتیلن با گرید ۳۸۴۰ یکی از مقاومترین انواع پلاستیک میباشد که آن را میتوان نسل جدید تولید ظروف و مخازن نامید چرا که تقریباً تمام نقاط ضعف موارد مشابه چه فلزی و چه پلاستیک و بعنوان مثال فایبر گلاس در این مواد از بین رفته که بطور مثال میتوان به خاصیت ارتجاعی این مواد و یا  کند سوز و کاملاً ثیقلی بودن(پس از تولید) و یا یک تکه بودن و عدم خط جوش در محصول تولیدی اشاره داشت.

فرایند تولید به روش دورانی:

۱- آسیاب

۲-میکس

۳-بارگیری مواد اولیه

۴-کوره و عملیات شکل دهی به مواد خام پلی اتیلن

۵-سردخانه

۶-تخلیه

به ترتیب توضیحاتی در مورد آیتم های فوق به اختصار آورده شده است:
 

۱-آسیاب:

مواد خریداری شده از بورس کالای ایران  که تولید و بارگیری آن در پتروشیمی های کشور  صورت میگیرد بصورت گرانول(دانه های نخودی شکل) در اختیار تولید کنندگان قرار میگیرد که برای تولید به روش دورانی نیاز به تبدیل مواد گرانول شده به پودر ششصد میکرون(حداکثر) میباشد که این عملیات در واحد  آسیاب  صورت میپذیرد.

آسیاب هایی با ظرفیت ها و توان مختلف که در سرعت و کیفیت مواد پودر شده نقش مهمی را ایفا میکنند و برای نمونه یکی از این نوع آسیاب ها را بررسی میکنیم.

آسیاب  گرانول مواد پلاستیکی با ظرفیت ۵/۲ کیلو گرم در هر دقیقه  با مخزنی با گنجایش ۲۰۰ کیلو گرم میباشد  که موا اولیه را با دستگاه مکنده درون خود کشیده و با فرمان اپراتور به سمت سنگ آسیاب شماره یک هدایت میکند و پس از عملیات آسیاب اولیه مواد پودر شده در یک توری تسویه قرار میگیرند تا پودرهای با سایز ششصد میکرون به خروجی و دانه های درشتتر به آسیاب شماره دو و برای رسیدن به اندازه مورد نیاز هدایت شوند و در نهایت مواد گرانول بصورت کامل به پودر با اندازه ششصد میکرون تبدیل و در مخزن خروجی انباشته  میشوند.

مشخصات فنی آسیاب فوق:

-دو  دستگاه موتور و گریبکس با قدرت ۲۰ اسب بخار

– یک  دستگاه موتور گریبکس با قدرت ۵ اسب بخار

-یک دستگاه موتور  و گریبکس با قدرت ۵/۷ اسب بخار

-یک دستگاه موتور گریبکس با قدرت ۱ اسب بخار

-یک دستگاه موتور و گریبکس با قدرت ۳ اسب بخار

-دو عدد سنگ آسیاب

– یک دستگاه تابلو برق
 

۲-میکس (ترکیب) و وزن کشی:

-پس از آسیاب و تبدیل گرانول های پلی اتیلن ۳۸۴۰ به پودر ششصد میکرون در مرحله بعد باید دید که آیا مواد یا رنگ خاصی باید به مواد پودر شده اضافه گردد یا  خیر که این مسئله به نوع ظرف یا قطعهای  بستگی دارد که میخواهیم تولید شود.

برای مثال در تولید مخازن  چند جداره که به جهت  آنتی باکتریال و جلوگیری از ایجاد جلبک های موجود در مایعاتی چون آب آشامیدنی استفاده میگردند باید مقدار مشخصی رنگ  مخصوص مواد غذایی یا همان food grade  و همچنین مواد نانو سیلور به مواد پلی اتیلن پودر شده اضافه و توسط میکسر کاملاً با هم درآمیخته شوند تا رنگ کاملاً یک دستی را در محصول تولید شده شاهد باشیم.

اما  عملیات وزن کشی از این رو از اهمیت زیادی برخوردار است که هر نوع محصول و قطعه به تناسب میزان فشار و حرارتی را که باید تحمل کند و همچنین موردی که در آن استفاده میشود باید از ضخامت استاندارد بهره مند شود  تا تولید کننده بتواند در فضای رقابتی خدمات پس از فروش مناسبی همچون زمانت تعویض یا بیمه را برای محصول تولید شده در نظر بگیرد.
 

۳-بارگیری:

-پس از مشخص شدن وزن هر محصول و آماده سازی مواد اولیه باید در قالب های مخصوص با اشکال خاص خودشان ریخته شوند.

قالبهایی که در روش دورانی مورد استفاده قرار میگیرند عموماً از ورق های استنلس استیل با ضخامت های ۲ تا ۵ میلیمتر ساخته میشوند که بسته به نیاز مصرف کننده در اشکال هندسی متنوع و  شکل عمودی یا افقی وجود دارند،لازم بذکر است که قالبها  در روش روتشنال  یا دورانی میتوانند از جنس آلمینیوم یا حتی استنلس باشند که به دلیل هزینه تمام شده بالا  کمتر مورد استقبال تولید کنندگان و سازندگان قرار میگیرند.

ضمناً  فرایند تولید در قالبهای آلمینیومی و استنلس کمی با  فرایند تولید در استنلس استیل متفاوت است که در ادامه به این نکته نیز اشاره خواهد شد.

نکته دیگر در مورد قالب از جنس استنلس استیل  این است که باید  بدنه داخلی آن که با مواد پلی اتیلن تماس دارد را به نوعی مواد شیمیایی و مایع به نام  سیلیکون  مایع آغشته ساخت تا پس از فرایند تولید و در هنگام تخلیه ،محصول تولیدی  به راحتی  از قالب جدا شود که در قالبهای آلمینیومی و استنلس این مسئله بوجود نمی آید و نیازی به مواد سیلیکون نیست.
 

۴-کوره و عملیات شکل دهی به مواد خام پلی اتیلن:

کوره جهت تولید مخازن پلی اتیلن بصورت دوران(روتشنال) در حجم ها و ظرفیتهای مختلف در کارگاهای تولیدی مورد استفاده قرار میگیرد و مقدار ظرفیت هر کوره به تشخیص تولید کننده میباشد که به  تولید تا چه ظرفیتی از مخازن و قطعات پلاستیکی نیاز دارد.

معمولا بالا ترین ظرفیت در کوره های دورانی  تا ۲۰هزار لیتر میباشد و وظیفه آن بالا بردن درجه حرارت محفظه تعبیه شده  میباشد و البته در نوع رایج این نوع از کوره ها محفظه بر روی شاسی شبه به نعل نصب میشود و با کمک چند موتور و گریبکس با قدرت و سرعت مناسب در جهت عمودی و افقی به بالا و پایین هدایت میشود که میزان سرعت و زمان ایست در هر حالت و دیگر متغیر ها توسط یک تابلو برق  کنترل و از فرمانهای اپراتور تبعبت میکنند.

بعنوان مثال میزان  و زمان ایست کوره  برای رسیدن مواد  موذاب به جلو یا عقب  در یک قالب مخازن ۲ هزار لیتری با میزان و زمان همین عملیات برای قالب مخازن ۶هزار لیتری متفاوت و تنظیمات کوره کاملاً خاصه همان قالب قرار میگیرند.

مشخصات فنی کوره ۲۰هزار لیتری:

– دستگاه موتور و گربکس ۵ اسب بخار (برای فن های فوقانی کوره و خارج کردن دمای اضافی)

– یک دستگاه موتور و گریبکس ۵/۷   اسب بخار برای کنترل و هدایت کوره به عقب و جلو

– دستگاه مشعل ۱۸۰۰۰۰ کیلو کالری برای بالا بردن دمای محفظه کوره

– دستگاه مشعل ۲۲۰۰۰۰ کیلو کالری برای بالا بردن دمای محفظه کوره

– تابلو برق

– محفظه (محل قرار گیری قالبها برای حرارت دیدت و تغییر شکل)
 

۵-سردخانه:

سردخانه جهت تولید  به روش روتشنال، سیستم پایین آوردن دمای قالبها توسط باد میباشد که کم هزینه ترین آن استفاده از هواکش های صنعتی(تعداد و قدرت هواکش ها به تناسب ابعاد و دمای اولیه سردخانه میباشد.)در دیواره ها و کف سرد خانه بوده که با در معرض باد قرار گرفتن قالبها  حرارت پایین آمده و مخازن تولید شده آماده تخلیه از قالب میشوند.

لازم به ذکر است که در قالبهای آلمینیومی و استیل که پیشتر  عنوان شدند بغیر از باد از سیستم آبپاش نیز برای سرد کردن قالبها استفاده میشود و به دلیل نوع جنس قالبها  که در رطوبت پوسیده نمیشوند سیستم مذکور قابل استفاده میباشد.
 

۶-تخلیه:

در مرحله تخلیه قالبهایی که در دو قسمت ساخته شده اند و در هنگام بارگیری موار اولیه  با پیچ و مهره یا قلابهای پیچی به هم چسبیده اند باز شده و مخزن  که از مواد پودر شده ۳۸۴۰ تشکیل شده و دیگر هیچ شباهتی به مواد اولیه ندارند و برای ذخیره سازی انواع مایعات قابل استفاده میشوند،البته در مورد قطعات پلی اتیلن مورد مصرف طبیعتاً متفاوت است.

نکته:

از مزایای دیگر مواد تولیدی از جنس پلی اتیلن و مخصوصاً مخازن و ظروف تولید شده از این ماده نگهداری آسان و کم هزینه آن است زیرا که محصولات مورد بحث غیر قابل تجزیه و کند سوز و مقاوم در برابر رطوبت و سرما و گرما  میباشند.

منبع: پلی اتیلن نوین