انواع ورق پلاستیک و کاربردهای آن در صنایع

دنیا پر از پلاستیک است. چه متوجه این موضوع باشید چه نباشید، هر آنچه که در طول روز می‌بینید و استفاده می‌کنید یا به طور کامل از پلاستیک‌ ساخته شده یا بخشی از آن پلاستیکی است.

مثلا تلویزیون،‌ کامپیوتر، اتوموبیل،‌ یخچال و حتی خانه شما و بسیاری دیگر از محصولات ضروری زندگی تان از مواد پلاستیکی مختلف ساخته شده‌اند تا زندگی را برای شما ساده‌تر و راحت‌تر کنند.

با این حال، تمام پلاستیک‌ها به یک شکل و با یک فرایند ساخته نشده‌اند. یعنی کارخانه‌ها از مواد پلاستیکی و ورق‌های پلاستیکی متنوع استفاده می‌کنند که هر کدام دارای خواص منحصر به فردی هستند که با دیگری متفاوت است.

ورق پلاستیک فشرده استفاده زیادی در صنایع وابسته مانند پتروشیمی و کشاورزی و استفاده در زمینه‌های مختلف زندگی بشر داشته و به همین دلیل خرید و فروش ورق پلاستیک فشرده و قیمت ورق پلاستیک فشرده مناسب در زمینه های مختلف صنعت به خصوص صنایع تولید پلاستیک در این زمینه‌ها از اهمیت بالا و مصرف رو به افزایشی برخوردار است.

تولید ورق پلاستیک

تولید ورق پلاستیک با استفاده از دستگاه تزریق پلاستیک صورت می‌گیرد، این دستگاه با تزریق پلاستیک ذوب شده داخل قالب‌های مخصوص ورق پلاستیک را به سادگی تولید می‌نماید.

استفاده از این دستگاه در صنعت پلاستیک و ساخت قالب‌های تزریق پلاستیک باعث صرفه جویی در هزینه می‌شود.

استفاده از دستگاه تزریق پلاستیک به طور گسترده در صنایع مختلفی مانند ساخت ظروف پلاستیک، وسایل پزشکی، قطعه‌سازی، صنایع دارویی و بهداشتی، بسته‌بندی و قطعات خودرو و غیره گسترش یافته است.

تولید پلاستیک به صورت صنعتی مستلزم برخورداری از ماشین‌آلات مجهز، دستگاه تزریق پلاستیک، خط تولید دقیق و تکنولوژی پیشرفته است. برای تولید قطعات پلاستیکی با ضخامت‌های مختلف معمولا از دستگاه تولید پلاستیک و دستگاه تزریق پلاستیک استفاده می‌شود.

انواع دستگاه‌های تزریق پلاستیک با قابلیت‌های متنوع و زیادی ساخته شده است.

انواع ورق پلاستیک و کاربردهای آن در صنایع

در ادامه با هشت نوع مختلف پلاستیک که بسیار پرطرفدارتر از سایر پلاستیک‌ها هستند و بیشتر از آن‌ها استفاده می‌شود آشنا می‌شویم. این پلاستیک‌ها عبارتند از:

• اکریلیک یا پلی متیل متاکریلات (PMMA)
• پلی کربنات (PC)
• پلی اتیلن (PE)
• پلی پروپیلن (PP)
• پلی اتیلن ترفتالات (PETE or PET)
• پلی وینیل کلراید (PVC)
• اکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)
• پلی استایرن (GPPS&HIPS)

حالا که با انواع این ورق‌های پلاستیک آشنا شدیم بیاید با هم نگاه دقیق‌تری به هر کدام از آن ها بیندازیم.

اکریلیک (پلکسی) یا پلی متیل متاکریلات (PMMA)

این نوع ورق پلاستیک به خاطر استفاده در وسایل و تجهیزات نوری معروف است. اکرولیک یک نوع ترمو پلاستیک شفاف است که به عنوان یک جایگزین سبک و مقاوم در برابر خرد شدن، به جای شیشه استفاده می‌شود و در صنایع معمولا آن را به‌نام پلکسی گلاس می‌شناسند.

این پلاستیک به طور معمول به شکل ورق اکرولیک استفاده می‌شود و با آن محصولاتی مانند آینه اکریلیک و پلکسی گلاس اکلریلیک ساخته می‌شود.

پلاستیک شفاف را می توان به شکل‌های رنگی و فلوئورسنت، مقاوم در برابر سایش، مقاوم در برابر گلوله، مقاوم در برابر اشعه ماورا بنفش، ضدتابش، ضداستاتیک و بسیاری شکل‌های دیگر ساخت.

ورق اکریلیک نسبت به شیشه هفده برابر بیشتر در برابر ضربه مقاومت می‌کند، استفاده از آن راحت‌تر است و کاربرد‌های فراوانی دارد.

ورق پلاستیک پلی کربنات (PC)

پلی‌کربنات بسیار محکم، پایدار و شفاف است و از لحاظ شفافیت با شیشه برابری می‌کند اما دو هزار و پانصد برابر محکم‌تر از آن است!

همچنین ورق پلی‌کربنات سی برابر از اکریلیک سخت‌تر است و به راحتی می‌توان با آن کار کرد، قالب زد و با سرما و گرما آن را شکل داد.

بر خلاف استحکام زیاد، در طراحی بسیار انعطاف پذیر است. بر عکس شیشه یا ورق اکرولیک، ورق پلاستیک پلی‌کربنات را می‌توان در محل برش زد. پلاستیک پلی‌کربنات در طیف گسترده ای از محصولات از جمله در گلخانه‌ها، دی وی دی ها، عینک‌های آفتابی، تجهیزات پلیسی و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌شود.

ورق پلاستیک پلی‌اتیلن (PE)

پلی‌اتیلن به عنوان پرکاربردترین پلاستیک موجود روی زمین می‌تواند در چگالی یا تراکم‌های مختلفی تولید شود.

هر کدام از این تراکم‌ها به پلاستیک نهایی خواص فیزیکی منحصر به فردی می‌دهد. به همین دلیل، پلی‌اتلین در ساخت محصولات بسیار متنوعی به کار می‌رود.

چهار چگالی متداول پلی‌اتلین عبارتند از:

 پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)

این چگالی انعطاف پذیر است و برای ساخت محصولاتی مانند کیسه خرید، ظروف غذا و بسته‌بندی‌های یکبار مصرف به کار می‌رود. گریدهای این دسته عبارتند از پلی‌اتیلن سبک خطی 209، پلی‌اتیلن 0075، پلی‌اتیلن 020، پلی‌اتیلن 2102 و …..

پلی‌اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)

زنجیره‌های پلیمری بیشتری دارد و معمولاً در لوله‌های گاز، کیسه‌های حمل و … وجود دارد.

پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)

این محصول در وسایلی مانند بطری‌های پلاستیکی، لوله‌کشی آب و فاضلاب، اسنوبردها، قایق‌ها و صندلی‌های تاشو استفاده می‌شود.گریدهای این دسته شامل  موارد ذیل میشود:

پلی اتیلن سنگین 0035، پلی اتیلن bl3، پلی اتیلن تزریقی 52518، پلی اتیلن 7000F، پلی اتیلن پایپ گرید یا همان (EX3 -P80)

پلی اتیلن با وزن مولکولی بسیار بالا (UHMWPE)

این محصول چندان از HDPE چگال‌تر نیست اما در مقایسه با آن در برابر سایش مقاوم‌تر است. کاربرد آن در زره‌های نظامی، و ساخت قطعات پروتز مانند مفصل ران، زانو و ستون فقرات است.

ورق پلاستیک پلی پروپیلن (PP)

این ماده یک پلیمر ترموپلاستیکی و دومین پلاستیک مصنوعی در جهان است که تولید می‌شود.

در کاربرد گسترده و محبوبیت آن شکی نیست زیرا ورق پلاستیک پلی پروپیلن یکی از انعطاف پذیرترین ترموپلاستیک‌های روی زمین است.

اگرچه از پلی‌اتیلن قوی‌تر است، اما همچنان انعطاف پذیر است، تحت فشار مکرر ترک نخواهد خورد و با‌دوام، انعطاف‌پذیر، مقاوم در برابر حرارت و اسید و همچنین ارزان است.

از ورق پلاستیک پلی پروپیلن در ساخت تجهیزات آزمایشگاهی، قطعات خودرو، دستگاه‌های پزشکی و ظروف غذا استفاده می‌شود.

پلی‌پروپیلن‌‌ها به دودسته تقسیم‌بندی می‌شوند: دسته اول مواد همو پلیمر که شامل گریدهای PPZ30S، PPC30S ،PP552R، PP520L و….می‌شوند، این دسته درجه روانروی (MFI) بالا و مقاومت کمتری دارند.

دسته دوم کوپلیمر هستند که شامل گریدهای PPR40 ،PP440L،PP440G، PPMR230 ،PPR60 PPZR230 و ….میشوند این دسته چون مقاومت بالایی دارند در تولید قطعات سفت و سخت مثل تولید قطعات صنایع خودرو سازی، صنایع تولید لوله سبز و ….کاربرد دارند.

پلی اتیلن ترفتالات (PETE or PET)

این ماده رایج ترین رزین ترموپلاستیک از خانواده پلی‌استرها است.

پلی‌اتیلن‌ترفتالات دارای مقاومت شیمیایی عالی در برابر مواد آلی و آب است و به راحتی بازیافت می‌شود، نمی‌شکند و دارای نسبت مقاومت به وزن زیادی است.

این ماده پلاستیکی در الیاف لباس، ظروف غذا و مایع، الیاف شیشه برای رزین، نانولوله‌های کربنی و بسیاری از محصولات دیگر به کار می رود.

گریدهای درحال تولید پتروشیمی‌های ایران بر پایه این پلیمر گرید PET821 ،PET781، PET 785 میباشد.

ورق پلاستیک پلی وینیل کلراید (PVC)

PVC می تواند به شکل سخت یا انعطاف پذیر تولید شود و به دلیل اینکه راحت با مواد دیگر ترکیب می‌شود، مشهور است.

مثلا ورق پلاستیک PVC منبسط شده برای محصولاتی مانند:کیوسک‌ها، ویترین فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌ها ایده آل است.

شکل سخت PVC معمولاً در مصالح ساختمانی، درها، پنجره‌ها، بطری‌ها و غیره به کار می‌رود.

با افزودن نرم کننده‌های پلاستیک مانند فتالات، فرم نرم‌تر و انعطاف پذیر‌تر PVC به دست می‌آید که در ساخت تجهیزات لوله کشی، عایق کابل برق، لباس و سایر محصولات مشابه وجود دارد.

اکلریلیک بوتادین استایرن (ABS)

این ماده که توسط پلیمری کردن استایرن و اکریلونیتریل در حضور پلی‌بوتادین ایجاد شده، انعطاف پذیر، براق، بسیار شکل پذیر و مقاوم در برابر ضربه است.

می توان آن را با ضخامتی از 200 میکرون تا 5 میلی متر و با حداکثر عرض 1600 میلی متر تولید کرد.

از ورق پلاستیک ABS که هزینه ساخت نسبتاً  کمی دارد، معمولاً در صنایع خودروسازی و برودتی استفاده می‌شود، اما در ساخت محصولاتی مانند جعبه، کلاه ایمنی، چمدان و اسباب بازی‌های کودکان نیز استفاده می‌شود.

ورق پلی استایرن

ورق هایمپک دارای ویژگی های متعددی از نظر فیزیکی و ظاهری است که دلیلی می‌شود تا از آن به جای ورق‌های دیگر استفاده کنند.

در ساختار مولکولی آن با تغییر در جهت کریستالیزاسیون، تغییر قابل توجهی در خواص و ابعاد رزین‌ ورق‌های HIPS ایجاد نمی‌شود.

مشخصات ورق پلی‌استایرن شامل موارد زیر است:داشتن وزن سبک؛ حساس بودن به دما؛ مقاومت در برابر آب و در برابر چگالی بالا؛ غیرسمی و بدون بو؛ داشتن ابعاد پایداری و جذب آب کم؛ اقتصادی و مقرون به صرفه و  داشتن خواص شکل گیری عالی.

یادآور میشود پلی استایرن هایمپک با نام تجاری هایمپک 7240 در پتروشیمی تبریز درحال تولید است.
انواع ورق پلی استایرن را بشناسید!

به طور کلی فوم پلی‌استایرن یا یونولیت که به نام پلاستوفوم نیز در بازار رایج است، یک نوع پلیمر مصنوعی و متشکل از مونرمر استایرن است که برای اولین بار در سال 1839 توسط ادوارد سایمون کشف شد.

انواع صنایع از مصرف کنندگان پلی‌استایرن هستند که از نظر ظاهری از بلورهای ریز تشکیل شده و در چهار نوع معمولی، مقاوم، انبساطی و اکسترود شده وجود دارد.

در ادامه پرسش ورق پلی استایرن چیست؟ 4 نوع پلی استایرن را شرح می دهیم:

1) ورق پلی‌استایرن معمولی:

ورق پلاستیک پلی استایرن که با نام اختصاری GPPS در بازار موجود است برای مصارف عمومی استفاده می‌شود. این نوع دارای ویژگی‌هایی چون مقاومت در برابر حرارت، قدرت ضربه پذیری مناسب و روان‌روی خوب در زمان فرایند است.

این نوع ورق عایق خوب الکتریسیته و دارای استحکام بالایی است و از این رو در مصارف الکتریکی به طور گسترده استفاده می‌شود. شما در بازار این نوع پلی‌استایرن را با نام تجاری کریستال 1540 پیدا می‌کنید.

2) ورق پلی استایرن مقاوم:

این نوع ورق HIPS دارای مقاومت بالایی در برابر ضربه بوده و از این رو از آن در ساخت ظروف و بدنه لوازم خانگی استفاده می‌کنند.

نام تجاری این نوع نیز ورق هایمپک می‌باشد. در ضمن از آن به عنوان عایق برودتی در بدنه یخچال‌ها و فریزرها، تولید ظروف یکبار مصرف و لوازم ورزشی استفاده می‌کنند.

قیمت عایق پلی استایرن نسبت به بقیه عایق‌های مشابه مناسب‌تر می‌باشد و آن را به گزینه خوبی جهت استفاده صنعتی تبدیل می‌کند.

3) فوم پلی استایرن انبساطی:

این نوع که با نام پلی‌استایرن اکستروده شده و فشرده (EPS) نیز شناخته می‌شود؛ نوعی پلیمر سفید رنگ است که به آن یک عامل فوم کننده افزوده می‌شود.

در ایران به آن یونولیت نیز می‌گویند که به دلیل داشتن مقاومت بالا، ساختار سلولی بسته در بلوک‌ها و مقاومت در برابر فساد و رشد باکتری، در صنایع گوناگون استفاده می‌شود.

از معایب آن این است که نمی‌تواند بیشتر از 20 دقیقه در برابر حرارت مقاومت کند.

4) فوم پلی استایرن اکسترود شده:

از مهم‌ترین ویژگی‌های پلی استایرن اکسترود شده، می‌توان به سبک بودن و پایین بودن قیمت عایق پلی استایرن اکسترود شده اشاره کرد.

همچنین مقاومت خوب در مقابل ضربه و انعطاف بیشتر نسبت به مصالح ساختمانی آن را به گزینه مناسبی جهت سازه‌های ضد زلزله تبدیل می‌کند.

فوم پلی استایرن اکسترود شده، دارای بافت فشرده و بدون حفره بوده که در برابر رطوبت مقاومت بالایی دارد و جذب آب آن بسیار کم است.

این ویژگی‌ها، مورد توجه انبوه‌ سازان است و به همین دلیل از پنل‌های پلی استایرن ساخته شده با گرید‌های FMS و FSA به طور گسترده در ساختمان سازی استفاده می‌کنند.

به طور کلی polystyrene یک نوع پلیمر ارزان بوده که به راحتی نیز در دسترس است. از آن در صنایع الکترونیک، پزشکی، نوری، بسته‌بندی مواد مصرفی و قطعات خودرو استفاده می‌شود.

منبع: پانیذا پلیمر