سامانه جامع تجارت چیست؟

بدون اغراق می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین مواردی که در تسهیل تجارت در عرصه جهان، تأثیر زیادی داشته، سامانه جامع تجارت است. در واقع هدف این سامانه ایجاد پل ارتباطی بین تاجران و بازرگانان در زمینه تجارت بین‌الملل است. جهت آشنایی بیشتر با سامانه جامع تجارت، اهداف و مسائل مربوط به آن در این مطلب همراه ما باشید.

سامانه جامع تجارت چیست؟

قبل از اینکه به تعریف سامانه جامع تجارت بپردازیم، شاید بد نباشد بدانید که به طور کلی چرا سامانه جامع تجارت ایران تشکیل شده است؟ از آنجایی که در کشور ما ایران بنا بر نیازهای قانونی موجود، صادرات و واردات پیچیدگی‌های اداری خاص خود را دارد و باید اسناد و اطلاعات مربوطه بین نهادهای مختلف رد و بدل شوند، نیاز به یک سامانه جامع در این حوزه احساس می‌شد. از این رو سامانه جامع تجارت با آدرس اینترنتی www.ntsw.ir ایجاد شد تا مردم بتوانند از آن استفاده کنند.

سامانه مذکور با هدف راه‌اندازی یک سامانه واحد برای بازرگانان در حوزه تجارت خارجی و همچنین فعالان اقتصادی در حوزه تجارت داخلی ایجاد شده است‌.

شکل‌گیری و طراحی این سامانه زیر نظر مرکز توسعه تجارت الکترونیکی بوده که جزء سازمان‌های تابع وزارت صنعت، معدن و تجارت است. به این ترتیب این سامانه با کاهش قاچاق و همچنین انجام مبادلات تجاری در راستای قانون همراه است.

سامانه جامع تجارت و زیر سامانه‌ها و سامانه‌های جانبی آن

در حالت کلی سامانه جامع تجارت متشکل از دو زیر سامانه و سه سامانه جانبی است که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم.

● زیر سامانه حوزه تجارت داخلی: در این زیر سامانه مدیریت کلیه امور مرتبط با انتقال مالکیت و مواردی از قبیل مکان و نگهداری در حوزه کالای هدف انجام می‌شود.

● زیر سامانه حوزه تجارت فرامرزی: مواردی همچون مشاهده، پیگیری و جلوگیری از ورود تکراری اطلاعات، حمل‌نقل و اخذ مجوزها مربوط به این زیر سامانه است.

● سامانه جانبی رهگیری: همانطور که از اسم آن مشخص است، مدیریت شناسه‌های رهگیری و همچنین پاسخ به استعلام‌های مرتبط، مربوط به این سامانه جانبی است.

● سامانه جانبی شناسه کالا: برای ثبت اطلاعات شناسه کالا به این سامانه جانبی نیاز است.

● سامانه جانبی جامع انبارها: مدیریت و پیگیری ورود و خروج کالا از مراکز نگهداری و انبارها هم از طریق این سامانه انجام می‌شود‌.

تقسیم بندی سامانه جامع تجارت

برای اولین بار این سامانه در تاریخ ۵ مرداد سال ۱۳۹۴ به بهره‌برداری رسید و در اختیار کاربران قرار گرفت. در حال حاضر تاجران و بازرگانان برای انجام اموری از قبیل ثبت سفارش کالا، اخذ مجوزهای ورود و همچنین استعلام کارت بازرگانی خود از سامانه جامع تجارت استفاده می‌کنند.

چنین سیستمی همچنین در ۷۳ کشور دیگر جهان راه‌اندازی شده و هدف آن تسهیل و تسریع امور مربوط به تجارت بین‌الملل است. البته ممکن است نحوه کار این سیستم‌ها در کشورهای مختلف تا حدودی با سامانه تجارت ایران تفاوت داشته باشد.

در هر حال سامانه جامع تجارت در ایران با تقسیم بندی در سامانه‌های زیر در تلاش است تا با حذف تشریفات و بوروکراسی‌های بیهوده، بتواند نقل‌و‌انتقال اسناد و اطلاعات را در کوتاه‌ترین زمان به انجام برساند. لازم به ذکر است برخی از این سامانه‌های زیرمجموعهٔ سامانه جامع تجارت قبلاً هم وجود داشته‌اند اما در حال حاضر به صورت یکپارچه و هماهنگ در حال فعالیت هستند تا با صرفه‌جویی در زمان، کارها با سرعت بیشتری انجام شوند.

سامانه جامع انبارها و مراکز نگهداری کالا

می‌توان گفت این سامانه در جلوگیری از بروز جرایم و قاچاق کالا در کشور بسیار مؤثر است. چرا که بر اساس قانون همهٔ افراد حقیقی و حقوقی که وظیفه ذخیره و نگهداری انواع کالاها در انبارها را دارند، موظف هستند اطلاعات هویتی و واحد کاری خود را در این سامانه ثبت کنند.

سامانه شناسه کالا

این سامانه نیز با این هدف راه‌اندازی شده است که همهٔ وارد کنندگان و تولیدکنندگان باید بعد از ثبت‌نام در سامانه جامع تجارت، با دراختیار داشتن شماره کارت بازرگانی خود، شماره صنفی یا معرفی شرکت مربوط به خود، احراز صلاحیت شوند. سپس با استفاده از همان نام کاربری و رمز عبور سامانه جامع تجارت، جهت دریافت شناسه کالا، وارد این سامانه شده تا بتوانند از خدمات آن بهره‌مند شوند.

سامانه سنجش اعتبار و رتبه‌بندی اعتباری

این سامانه هم مختص سنجیدن اعتبار در رابطه با هرگونه اقدامات مالی و اداری است که آن‌ها را تضمین می‌کند. در واقع همهٔ افراد در رابطه با معرفی کار خود در سامانه جامع تجارت، باید یک شناسنامه اعتباری ارائه دهند، که در این سامانه میزان اعتبار آن‌ها سنجیده می‌شود.

پرتال ارزی یا نظام یکپارچه معاملات ارزی نیما

یکی دیگر از زیرمجموعه‌های سامانه جامع تجارت، سامانه نیما است که جهت رونق بخشیدن به بازار ارز کشور راه‌اندازی شده است. نام این سامانه از عبارت نظام یکپارچه معاملات ارزی گرفته شده است و هدف آن تأمین ارز و به دنبال آن ایجاد فضایی امن برای خریداران و فروشندگان است.
 
در واقع این سامانه به منظور ایجاد یک بستر یکپارچه طراحی شده که متقاضیان بتوانند درخواست خرید ارز خود را به صورت امن در اختیار فروشندگان ارز قرار دهند. به تبع آن نیز فروشندگان هم بتوانند در بستری امن، پیشنهاد خریدار ارز را پاسخ دهند.

سامانه جامع حمل‌ونقل

این سامانه هم با هدف پاسخگویی تقاضای کاربران برای دسترسی راحت به جایگاه‌های مناسب در حوزه‌های ایمنی، انرژی، اقتصاد، حمل‌ونقل و محیط زیست راه‌اندازی شده است.

سامانه جامع امور گمرکی

این سامانه که توسط اداره گمرک راه‌اندازی شده از مهم‌ترین سازمان‌های مؤثر در حوزه تجارت بین‌الملل محسوب می‌شود. در واقع می‌توان گفت ناظر اصلی تجارت در کشور است و هدف آن تبدیل همهٔ فرایندهای اجرائی از روش‌های قدیمی و پر زحمت به حالت الکترونیکی و غیر حضوری است.

ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت

در گذشته برای ثبت سفارش کالا و امور مربوط به آن و همچنین گرفتن مجوزهای لازم باید به صورت حضوری اقدام می‌کردند. اما در حال حاضر این امور از طریق سامانه جامع تجارت قابل انجام است. به این صورت که مطابق با قانون کشور، جهت واردات کالا باید از طریق این سامانه ثبت سفارش انجام داد. در واقع این مجوز از طریق سازمان وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می‌شود که بر اساس آن ورود یک کالا مجوز قانونی پیدا می‌کند و ترخیص آن از گمرک، امکان‌پذیر می‌شود.

البته برای ورود بعضی از کالاها، گرفتن تائیدیه از سازمان‌های دیگر مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی لازم است که خوشبختانه پیچیدگی‌های آن تا حدودی با بهره‌گیری از سامانه جامع تجارت به حداقل رسیده و انجام آن را تسریع بخشیده است.

مزیت‌های سامانه جامع تجارت

مسلماً راه‌اندازی این سامانه فواید بسیاری برای انجام تجارت و تسهیل در روند آن داشته است. چرا که با بهره‌گیری از سامانه جامع تجارت، قبل از هر چیز نیاز به حضور فیزیکی افراد در سازمان‌های مربوطه حذف خواهد شد. بنابراین با حذف فرایندهای بیهوده و تکراری جهت ارائه اسناد، تجارت تسهیل پیدا کرده و در نهایت دسترسی به سامانه‌های بین‌المللی فراهم می‌آید.

این سامانه همچنین با استفاده از ابزارها، امکانات و همچنین مدل‌های استاندارد تجارت الکترونیک در سطح ملی و بین‌المللی باعث تسهیل در روند تجارت می‌شود. افزون بر آن با استفاده از سامانه جامع تجارت زمینه برای تعاملات ملی و بین‌المللی در تجارت الکترونیک فراهم می‌شود.

سامانه جامع تجارت حتی می‌تواند روی بخش‌های دولتی و خصوصی تأثیراتی داشته باشد. مزیت‌های این سامانه برای بخش دولتی که به نحوی با اقتصاد بین‌الملل مرتبط است، بسیار زیاد است. از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

● کاهش فساد در تجارت بین‌الملل توأم با افزایش امنیت

● امکان بهره‌مندی از تکنیک‌های مدیریت ریسک

● بهینه سازی در منابع دولتی

● و بسیاری از موارد دیگر

از مهم‌ترین فواید این سامانه برای بخش خصوصی نیز می‌توان موارد زیر را نام برد.

● با توجه به کاهش زمان انجام امور مختلف، کاهش هزینه‌ها را به دنبال دارد.

● تسریع امور مربوط به ترخیص کالا از گمرک را باعث می‌شود.

● باعث تخصیص منابع به صورت کارآمد می‌شود.

●و دیگر موارد

ثبت‌نام در سامانه جامع تجارت ایران

در ایران صادرات و واردات از پیچیدگی‌های خاص خود برخوردار است و برای انجام فرایند آن، نیاز به طی کردن یک سری مراحل قانونی در امور اداری است که باید رعایت شود. بر این اساس برای راحتی کاربران سامانه جامع تجارت به آدرس اینترنتی ntsw.ir راه‌اندازی شده است. این سامانه در واقع سامانه‌ای الکترونیکی در انجام امور بازرگانی کشور است.

به این ترتیب این بستر مجازی دسترسی تجار برای بهره‌مندی از فرصت‌ها را آسان‌تر کرده است. برای استفاده از این سامانه قبل از هرچیز باید در آن ثبت‌نام کرد.  بر این اساس جهت ثبت سفارش کالای وارداتی یا هر امور دیگری می‌توان به صورت زیر در سامانه جامع تجارت ثبت‌نام کرد.

1. بعد از ورود به سامانه، جهت ثبت‌نام باید از منوی بالای صفحه گزینهٔ ثبت‌نام را انتخاب کرد.
 
2. در قدم بعدی، کاربران باید مطابق با تابعیت خود ایرانی یا غیر ایرانی، ثبت‌نام ایرانی یا خارجی را انتخاب کنند.

3. به این ترتیب متناسب با انتخاب هر کدام از دو گزینهٔ فوق، صفحه‌ای باز می‌شود که لازم است اطلاعات خواسته شده را به طور دقیق وارد کرد.

4. افراد باید اطلاعات درخواست شده را در صفحه مورد نظر ثبت کنند و در نهایت با انتخاب دکمه آبی رنگ next page مراحل ثبت‌نام را تکمیل کنند.

ورود به سامانه جامع تجارت ایران

مطمئناً همهٔ تاجران و افرادی که در حال فعالیت در تجارت ملی و بین‌المللی هستند، با سامانه جامع تجارت آشنایی آورند. این سامانه با هدف سرعت بخشیدن به امور تجارت راه‌اندازی شده است. به این ترتیب برای ورود به آن، بعد از ثبت‌نام می‌توان به صورت زیر اقدام کرد.

1. برای ورود به سامانه جامع تجارت، ابتدا باید در یکی از مرورگرهای اینترنتی آدرس ntsw.ir را وارد کرد‌.

2. بعد از ورود به لینک سایت، از منوی بالای صفحه گزینهٔ ورود را انتخاب کرده و در صفحه باز شده نام کاربری، رمز عبور و تصویر امنیتی را وارد کرده و در آخر گزینهٔ آبی رنگ را انتخاب می‌کنیم.

نکته: لازم به ذکر است در صورتی که کلمه عبور خود را فراموش کرده‌اید، از طریق همین صفحه و انتخاب گزینهٔ بازیابی رمز عبور می‌توان نسبت به بازیابی کلمه عبور اقدام کرد.

جمع بندی

سامانه جامع تجارت یکی از سامانه‌های کاربردی در حوزه تجارت است که با هدف خدمات رسانی در زمینه توسعه تجارت بین‌الملل راه‌اندازی شده است. این سامانه با در بر داشتن زیرسامانه‌های متنوع، فواید و مزیت‌های بسیاری در بخش‌های دولتی و خصوصی داشته که در این مطلب به بررسی آن‌ها پرداختیم.

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک