پوست اندازی بازار؛ دور یا نزدیک؟

جرقه‌های رشد نرخ پلیمرها مخصوصاً در اواسط و اواخر هفته گذشته در کنار کاهش محدود حجم معاملات کل پلیمرها در بورس کالا و همچنین نوسان شدیدتر حجم داد و ستد گروه‌های کالایی چهره بازار را به نسبت هفته‌های قبل با تغییرات جدیدی نشان می‌دهد که گویی زمزمه رخدادهای جدیدی شنیده می شود و هر چه به روزهای پایانی سال نزدیک‌تر شویم این شواهد تقویت خواهد شد.

به گزارش ویکی پلاست، به نظر می رسد بازار در حال پوست اندازی به سمت شرایط بهتری است ولی برخی فاکتورها اجازه آزادی عمل چندانی به بازار نمی‌دهند.

هفته گذشته در آیینه آمار خبر مهمی در بازار پلیمرها نبود یعنی شاهد بودیم حجم عرضه پلیمرها با 4.7 درصد رشد روبه‌رو شد و شاید به همین دلیل حجم تقاضا هم 3.4 درصد کاهش یافت.

این موارد در نهایت موجب شد تا حجم داد و ستد کل پلیمرها در هفته گذشته 1.8 درصد افت داشته باشد که با فرض ثبت معاملات 44 هزار و 269 تن رخداد مهمی در بازار در مقایسه با هفته قبل از آن به شمار نمی‌رود. این در حالی است که گروه‌های کالایی در معاملات هفته گذشته به شدت تغییر موضع دادند و حجم داد و ستد آن‌ها تفاوت جدی با هفته قبل از آن داشت که به معنی پتانسیل تکانه‌های شدید در بازار داخلی است.

در هفته گذشته شاهد بودیم که حجم داد و ستد پلی‌استایرن‌ها ، سنگین تزریقی ، سبک خطی ، سنگین بادی ، سبک فیلم و PVC در بورس کالا نزولی شدند و برای برخی همچون پلی استایرن انبساطی ، سبک خطی و سنگین بادی این افت معاملاتی جدی‌تر بود. این سیگنال شاید با فرض معاملات سلف و یا نوسان فصلی و نوسان حجم عرضه‌ها قابل توجیه باشد ولی هم بار روانی و هم بار فنی آن بازار را مورد هجمه قرار خواهد داد.

اگر بپذیریم که بازار با تکانه‌های جدیدی روبه روست باید قبول کرد که این تکانه‌ها ممکن است به قیمت‌ها در بازار آزاد هم سرایت کند که داده‌های مثبت و منفی متفاوتی بر جای می‌گذارد. البته نظارتی بودن بازار در کنار پایین بودن جدی موجودی انبارها و حتی بالابودن نسبی موجودی انبارها در واحدهای بزرگ پتروشیمی و تلاش برای افزایش حجم معاملات در بورس کالا به شیوه‌های مختلف مواردی است که باز هم بر آینده بازار و دقیق‌تر بر آینده حجم معاملات مؤثر خواهد بود.

در صورت ثبت جرقه‌های رشد نرخ در بازار آزاد امکان افزایش حجم معاملات در بورس کالا برای هفته‌های آینده تقویت خواهد شد.

قیمت‌ها در بازار آزاد شرایط پیچیده‌ای در هفته گذشته داشت و البته در تار و پود نوسان نرخ می‌توانستیم طعم نظارت را هم حس کنیم. این در حالی بود که کاهش نسبی حجم معاملات در هفته گذشته هم به صورت زیرپوستی بر نوسان قیمت‌ها تأثیرگذار بود و یک داده افزایشی نامحسوس تلقی شد. این در حالی بود که تکانه هایی از رشد تقاضای مؤثر را هم می‌توانستیم در این بازار رصد کنیم یعنی برای برخی از گریدها شاهد رشد نرخی پرشتاب‌تر از سایر کالاها و یا شدیدتر از متوسط بازار بودیم که نشان‌دهنده برتری شدیدتر تقاضا بر عرضه‌ها بود.

البته این موارد در کل و مخصوصاً با روزشماری برای نزدیک‌ شدن به روزهای پایانی سال اغلب داده‌هایی به شمار می‌روند که تأثیر مثبت قیمتی بر بازار دارند آن هم در وضعیتی که هفته قبل حتی قیمت‌های پایه در بورس کالا هم رشد محدودی داشت. اگر تنها بر پایه این سیگنال‌ها بخواهیم بازار را تحلیل کنیم پتانسیل جرقه‌های افزایش نرخ وجود دارد.

مهمترین رخدادها در هفته گذشته در بازار پلیمرها:

افزایش قیمت‌های پایه در بورس کالا اگرچه به نسبت سایر موارد ؛ تأثیرگذاری کمتری بر روند کلی در بازار داشت
افزایش حجم عرضه‌ها و البته تضعیف حجم تقاضا و عقب‌نشینی ناچیز حجم داد و ستد پلیمرها به نسبت هفته قبل از آن
نوسان زیگزاگی قیمت دلار در بازار آزاد در طول هفته گذشته و افزایش قیمت ارز نیمایی ( تاکنون )
پایین بودن جدی موجودی انبارها در بازار آزاد در کنار نزدیک‌شدن به روزهای پایانی سال که پتانسیل بهبود حجم تولید و تقاضا را مطرح می‌کند که این داده به نسبت هفته قبل تغییری نکرده است.
ثبت جرقه‌های مهمی از رشد قیمت‌ها در بازار آزاد که امکان رشد نرخ را برای برخی از گروه‌های کالایی مطرح کرده و همچنین تکانه مهمی برای بهبود بازار و رشد تقاضا ( در مقایسه با عرضه‌ها ) در روزهای گذشته و همچنین روزهای آینده خواهد بود.

تکانه‌های رشد قیمتی در هفته گذشته ، نشان می‌دهد که بازار برای دومین هفته پیاپی اگرچه به سمت رشد نرخ متمایل است ولی هنوز برای افزایش قیمت‌ها تردید دارد و نگران عقب‌نشینی تقاضا و وضعیت بازار است.

البته نوسان قیمت دلار آزاد در مقایسه با قیمت‌های پایه در بورس کالا و جو روانی متلاطم مواردی است که هنوز اجازه بهبود را به بازار نمی‌دهد. متأسفانه بازارهای کالایی داخلی و حتی بازارهای جهانی عادت کرده‌اند که با رشد قیمت‌ها ، حجم معاملات بیشتری را تجربه کنند که رونق را با رشد نرخ همسان‌انگاری می‌کند.

در بازار داخلی نیز همین وضعیت پابرجاست و افراد رشد قیمت و بهبود بازار را توأمان تلقی می‌کنند. با توجه به این شرایط شاید بتوان از رشد نرخ در شرایط پیچیده فعلی به عنوان یک داده مثبت یاد کرد ولی چرا نه تقاضا تحریک جدی شده و نه رشد قیمت‌ها به جز چند گرید خاص فراگیر نمی‌شود؟

پاسخ را باید در جو روانی در بازار جستجو کرد. جو روانی موجود هنوز باور نکرده که شرایط به سمت بهبود حرکت کرده است. البته آمارهای رسمی و غیررسمی هم خبری از بهبود بازار نمی‌دهد بنابراین چنین ذهنیتی صحیح است.

حال اگر ذهنیت کلی در بازار تغییر کرده و بهبود را بپذیرد و شاهد رشد حجم تقاضا و افزایش قیمت‌ها باشیم دیگر بهبود بازار را می‌توان با چشم غیرمسلح هم مشاهده کرد. این در حالی است که جریان قیمتی در بازارهای جهانی هنوز هم کاهشی است یعنی بهبود بازار داخلی حتی اگر با افزایش نرخ همراه شود ، رشد قیمت‌های بزرگی تجربه نخواهد شد ولی به شدت از بهبود بازار حمایت می شود چون تحریک تقاضا با قیمت‌هایی جذاب‌تر حتی تعمیق خواهد شد.

این موارد هنوز هم چهره پیچیده‌ای از بازار را ترسیم می‌کند ولی باید بپذیریم که روزشمار بهبود در بازارها آغاز شده و هر چه به روزهای پایانی سال نزدیک شویم این وضعیت بهتر خواهد شد. اما عنوان کردیم که جو روانی از بهبود بازار حمایت نمی‌کند که نیاز به دقت بیشتری دارد. چیزی که هم‌اکنون سرعت‌گیر اصلی در بازار است شاید ضعف نقدینگی و تقاضای نامطلوب محصولات نهایی و بعضاً موجودی انبارهای محصولات نهایی و بعضاً فقدان سفارش تولید باشد ولی در کنار تمامی این موارد باید به فاکتور ترس هم اشاره کرد.

بازار از دورنمای نرخ و آینده معاملات می‌ترسد و تا زمانی که این ترس برطرف نشود بهبود رخ نخواهد داد. نظارتی شدن بازار این فاکتور را تقویت کرده است که البته چندان هم غیرمنطقی نیست ولی در شرایطی که بپذیریم بازار اگر تقاضای واقعی داشته باشد آن را تأمین خواهد کرد، می‌توان به این فاکتور هم کم محلی کرد.

مقایسه عرضه، تقاضا و معاملات محصولات پلیمری از ابتدای سال جاری تا پایان هفته دوم دی ماه 1397 در بوس کالا + مهمترین رویدادهای مؤثر بر بازار محصولات پتروشیمی