ریزش دلار با بازار محصولات پتروشیمی چه کرد؟

در هفته ای که دلار با ریزش سنگینی مواجه شد، با وجود افزایش 8 هزار تنی عرضه ها، معاملات در هفته پایانی مهر، 2 هزار تن کاهش یافت و به 61 هزار و 500 تن رسید. قیمت ها در بازار آزاد، به رغم افزایش قابل توجه قیمت های پایه، با کاهش کم سابقه ای مواجه شد و بلاتکلیفی بین تداوم کاهش یا از سرگیری افزایش دلار، تولیدکنندگان را سردرگم کرد که بالاخره خرید کنند یا منتظر باشند!

به گزارش ویکی پلاست، بازار محصولات پتروشیمی، همچنان دستخوش تأثیرات جدی نوسانات دلار است؛ چه زمانی که با سرعت کانال ها را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشت و به 32 هزار تومان رسید، چه این هفته که یکباره از کانال 31 هزار تومان به 27 و 28 و سپس 29 هزار تومان رسید.

بسیاری معتقدند با نزدیک شدن به انتخابات آمریکا، بانک مرکزی تلاش دارد از تمام توان خود برای کنترل ارز و پایین کشیدن آن تا هدف دلخواه (کدام کانال، خدا داند!) به کار ببندد.

برخی دیگر قائل‌اند افزایش فروش نفت، باعث ریزش سنگین دلار بوده و عده ای معتقدند سفر اخیر همتی به عراق، زمینه تحولات جدی بازار ارز در هفته اخیر را فراهم آورده است.

دلیل هر یک یا تمامی موارد بالا باشد، بازار به ثبات نیاز دارد نه تلاطم و نوسان شدید. نتیجه‌ی فوری اتفاقات این هفته‌ی بازار ارز، روی بازار محصولات پتروشیمی، عقب نشینی خریداران بود.

البته نمی توان به جز نوسانات شدید ارز، محدودیت های وضع شده‌ی اخیر در بازار پ پ های شیمیایی و نساجی را نادیده گرفت. کاهش قابل توجه سهمیه خریداران پ پ شیمیایی از 60 هزار تن ماهانه به 10 هزار تن و کاهش مجدد سهمیه های کسر شده ی خریداران پ پ، از دلایلی بود که این هفته تأثیر مهمی بر بازار این گروه های پلیمری داشت.

پس از کسر گسترده ی سهمیه خریداران PVC، قاعده آمار تولید و خرید از بورس ابتدا برای محصولات پ پ نساجی و این هفته، برای محصولات پ پ شیمیایی اجرا شد.

اما همان طور که در نتیجه دیدیم، نتایج این تصمیمات، به شکل های مختلف اتفاق افتاد. بر خلاف بازار PVC که به سرعت رقابت ها در مقابل کسر سهمیه ها و محدودیت ها، سر فرود آورد، اما در بازار پ پ های نساجی، با وجود افزایش پیش دریافت از 10 به 50 درصد، کسر قابل توجه سهمیه ها و محدودیت ورودی برای ثبت سفارش خریداران، این مقاومت کماکان دیده می شود.

حتی در همین هفته که به اذعان تولیدکنندگان، سهمیه های پ پ نساجی مجددا کاهش یافت، باز هم رقابت های قابل توجهی در بورس کالا به ثبت رسید.

در پ پ های شیمیایی نیز اگر چه دیگر رقابت هایی در محدوده 100 درصد یا بیشتر این هفته دیده نشد، اما همچنان چند کالای این گروه بیش از 50 درصد رقابت شدند. (اطلاعات بیشتر در پست رکوردداران رقابت)

تفاوت شکلی بازار این هفته با هفته های قبل در زمان اعلام قیمت های پایه بود. دیگر خبری از قیمت گذاری محصولات پتروشیمی، صرفا با ارز نیمایی نخواهد بود و دفتر توسعه در هفته هایی که شنبه یا یکشنبه آن تعطیل باشد، روزهای دوشنبه، قیمت های پایه را مثل روال معمول، با قیمت های جهانی و ارز نیمایی محاسبه خواهد کرد و این اتفاق از هفته جاری، عملی شد.

اعلام قیمت های پایه در روز دوشنبه، به صورت خودکار، عرضه های دوشنبه، یعنی پ پ و پی وی سی ها را به تعویق می اندازد و مثل هفته جاری، معاملات این گروه از دوشنبه به چهارشنبه، منتقل شد.

نکته‌ی مهم دیگری که در بازار این هفته نباید فراموش کرد، به پایان رسیدن سهمیه ماهانه بسیاری از خریداران بود؛ به همین دلیل در بازار پ پ های نساجی که هر هفته 100 درصد عرضه ها معامله می شد، این هفته 82 درصد عرضه ها معامله شد.

پیشنهاد جدید برای بازار محصولات پتروشیمی

در جلسه این هفته کمیته راهبردی تقاضا، در کنار تصمیم کاهش سهمیه خریداران پ پ شیمیایی بر اساس آمار تولید و خرید از بورس در سال 1398، یک پیشنهاد مهم نیز مطرح شد که باید در کمیته تخصصی پتروشیمی در مورد آن تصمیم نهایی گرفته شود.

بر اساس دستورالعمل تنظیم بازار محصولات پتروشیمی، پتروشیمی ها در صورت عدم رعایت کف عرضه در 3 هفته، 2 هفته فرصت دارند تا نسبت به جبران کسری عرضه، اقدام کنند.

بر اساس پیشنهاد جدید سازمان حمایت، رعایت کف عرضه از 3 هفته به 2 هفته کاهش یافته و فرصت جبران نیز به یک هفته، رسیده است. در صورت عدم جبران کسری عرضه، پتروشیمی ها به تعزیرات معرفی می شوند.

این پیشنهاد در صورت تصویب، کمک بسیار زیادی به گروه های ملتهب مانند پ پ ها و پی وی سی خواهد کرد. موضوع رعایت کف عرضه و کافی نبودن عرضه ها برای بازارهایی مانند پ پ های نساجی و شیمیایی از جمله مواردی بوده که عموما در تمامی گزارش های ویکی پلاست، به آن اشاره کرده ایم.

باگ دلار نیمایی ماهانه رو شد

با وجود ریزشی شدن دلار در صرافی ملی و به دنبال آن پایین آمدن نرخ میانگین روزانه دلار نیمایی از 27 هزار و 100 تومان به 26 هزار و 200 تومان (تا امروز) اما میانگین ماهانه مجبور است مسیر صعودی و طی شده میانگین روزانه و هفتگی را دنبال کند و به رغم احتمال کاهشی بودن نیما در روزهای پیش رو، اما میانگین ماهانه افزایشی است.

میانگین ماهانه دلار نیمایی تا امروز (پنجشنبه 1 آبان 1399) به 24 هزار و 194 تومان و اختلاف آن تنها 3 روز پس از اعلام قیمت های پایه، به 521 تومان افزایش رسیده است.

در حالی که اگر روال قیمت گذاری از هفتگی به ماهانه تغییر نمی کرد، تأثیری پذیری نیما از تغییرات روزانه، بسیار سریع تر می بود و در هفته آتی، باز هم با افزایش دلار نیما در قیمت های پایه، مواجه نمی شدیم.

نگاهی به آمار معاملات این هفته

این هفته فقط 76.7 درصد عرضه ها معامله شد در حالی که هفته قبل، به رغم کاهش سهمیه های خریداران پ پ نساجی و همچنین غیبت اروند، مهر و لاله، نسبت معاملات به عرضه 87.9 درصد بود.

در هفته‌ی پایانی مهر، از 80 هزار و 208 تن عرضه، 61 هزار و 504 تن معامله ثبت شد و معاملات نسبت به هفته قبل، 3 درصد کاهش یافت.

بیشترین میزان کاهش معاملات نسبت به هفته گذشته به گروه PVC اختصاص داشت که 1922 تن کمتر از هفته قبل بود و پس از آن، گروه سنگین اکستروژن با 1802 تن، بیشترین کاهش معاملات نسبت به هفته قبل را تجربه کرد.

بیشترین افزایش معاملات این هفته هم با 2574 تن به گروه پت نساجی اختصاص داشت و پس از آن، سبک خطی 1254 تن، بیشتر از هفته قبل معامله شد.

در بازار آزاد چه گذشت؟

بیست و نهمین قیمت های پایه، دوشنبه‌ی این هفته در حالی اعلام شد که از نظر میانگین رشد، رتبه سوم بیشترین افزایش در سال 99 را به نام خود ثبت کرد اما با وجود این افزایش، تحولات ارز، معادلات بازار را به هم ریخت به جای افزایشی شدن قیمت ها در بازار آزاد، در روز سه شنبه قیمت های پلی اتیلن ها و گروه های پرمصرف و در روز چهارشنبه، قیمت پ پ ها و پی وی سی ها افت شدیدی کرد به طوری که در برخی گروه های پلیمری، 2 تا 3 هزار تومان کاهش نسبت به هفته قبل دیده می شود.

روند معکوس قیمت ها در بازار آزاد به تحولات ارز بستگی مستقیم دارد و چنانچه دلار حتی در همین نرخ 28 هزار تومان ثبات داشته باشد می توان انتظار داشت به رغم تغییرات احتمالی در قیمت های پایه، قیمت ها افزایش نداشته باشند.

مقایسه هفتگی عرضه، تقاضا و معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا از ابتدای امسال تا هفته پنجم مهر 1399