در بورس کالای سه شنبه چه گذشت؟/ بررسی قاچاق مواد اولیه به افغانستان و عراق

به گزارش ویکی پلاست، این نکته به معنی آن است که به آرامی حجم تزریق کالا به بازار داخلی افزایش می یابد و خود پتانسیل جدیدی برای آرامش در بازار است. از سوی دیگر روند افزایشی قیمت‌ها در بازار آزاد متعادل شده و برخی از گریدها حتی به فاز کاهش قیمت‌ها وارد شده‌اند. این وضعیت در کنار شرایط صادراتی به معنی آن است که بازار آزاد دیگر رشد قیمتی را به صورت گسترده تجربه نمی‌کند و البته بالابودن نسبی قیمت‌ها در بازار آزاد هم به همین مطلب منتهی می‌شود.

نگاهی به شرایط معاملاتی نشان می‌دهد که رقابت کلی برای خرید در هفته جاری بیش از هفته قبل بوده که دلیل آن را باید در بالابودن قیمت‌ها در بازار داخلی به شمار آورد و این سیگنال توان چندانی برای رشد نرخ در بازار آزاد ایجاد نمی‌کند. از سوی دیگر نگاهی به وضعیت معاملات برای گریدهای جذابی همچون پلی اتیلن ترفتالات بطری و یا 0035 نشان می‌دهد که اوج تجمیع تقاضا برای این گریدها بوده و سایر عرضه‌ها با رشد قیمت‌های چندانی روبه‌رو نشده‌اند. این سیگنال به خوبی نشان می‌دهد که بازار آزاد پلیمرها در نرخ‌های موجود به ثبات رسیده و از این پس باید منتظر کاهش قیمت‌ها در اکثر گریدهای معاملاتی باشیم اگرچه پلی اتیلن ترفتالات بطری و یا پلی پروپیلن‌ها هنوز به ثبات نرسیده‌اند. در آینده بیشتر به بررسی گریدهای به صورت دقیق اشاره خواهیم کرد.

شاید مهمترین بحث این روزها در بازار پلیمرها بحث صادرات مواد اولیه به کشورهای افغانستان، عراق و ترکیه است. رخدادی که به کاهش عرضه در بازار داخلی منجر شده و ساده‌ترین خروجی آن رشد قیمت‌ها در بستر بازار است. گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دهد که حجم تولید در صنایع تکمیلی به کمک قیمت‌ها بر پایه دلار 4200 تومانی تغییر چندانی نداشته ولی حجم معاملات به نسبت در بورس کالا افزایش یافته است. به صورت دقیق‌تر حجم معاملات در دو هفته اخیر در بورس کالا شرایط نسبتاً متعادلی در مقایسه با سال قبل را نشان می‌دهد ولی این رقم در دو هفته پیش از آن از رشدی برجسته حکایت دارد. صادرات پلیمرها به این کشورها اگرچه در گذشته نیز رایج بوده ولی هم‌اکنون دلیل اصلی آن صادرات نیست بلکه استفاده از دلار 4200 تومانی بازارهای کالایی برای استفاده از ما‌به‌التفاوت نرخ ارز است. این در حالی است که ارز حاصل از صادرات به کشورهای عراق و افغانستان و یا از طریق بازارچه‌های مرزی معاف از سخت‌گیری‌های ارزی دولتی است که جذابیت صادرات را افزایش می‌دهد. شنیده‌ها حکایت از آن دارد که گمرک سخت‌گیری‌ها بر این شرایط صادراتی را افزایش داده ولی هنوز هم این روند عمومی ادامه دارد ولی خروجی آن دقیقاً چیست؟

ذات صادرات پلیمرها به کشورهای منطقه صادرات دلار 4200 تومانی است و اختلاف ارز با این قیمت موجب شده تا این حجم از صادرات شکل بگیرد اگرچه تا این لحظه آمار قطعی از این شیوه صادراتی اطلاع رسانی نشده است. این شرایط نشان می‌دهد که باید روند صادرات را از بستر دلار و مابه‌التفاوت آن پیگیری کرد.

قیمت پایه در بورس کالا با دلار 4200 تومانی قیمت‌گذاری می‌شود و با فرض 10 درصد رقابت و 9 درصد ارزش افزوده، برای خریدار در بورس نزدیک به 5000 تومان تمام می شود. حال در شرایطی که قیمت حمل و ترخیص گمرکی مثلاً تا عراق و پس از آن به سایر کشورها نزدیک به 300 تومان باشد، باز هم نزدیک به 700 تومان منافع دارد. تا زمانی که این رقم پابرجاست باز هم صادرات به سایر کشورها رونق داشته و حتی خریدار می‌تواند به جای انتقال ارز به کشورهای مختلف پلیمرها صادر کرده و کالا وارد کند. این شرایط کلی قطعاً تداوم ندارد و بورس کالا و بدنه دولت برای حمایت از صنایع داخلی به تغییر در این ساز و کارها همت می کند. این اتفاق در سال 91 نیز تجربه شده است. البته صادرکنندگان شاید بتوانند در آینده 9 درصد مالیات بر ارزش افزوه خود را مجدداً دریافت کنند ولی این رقم چندان هم قابل محاسبه نیست چون اما و اگرهای خاص خود را داشته و همچنین بسیار زمان‌بر است. از سوی دیگر این موارد تنها در کوتاه‌مدت تا میان مدت قابل توجه است یعنی با فرض تأمین نیاز کشورهای همسایه و افت نرخ در این بازارهای هدف ، جذابیت صادرات کاهش می‌یابد و بازار با تعادل بیشتری روبه‌رو خواهد شد. حال در شرایطی که قیمت‌ها در بازار آزاد به یک ثبات نسبی دست پیدا کرده و به نسبت قیمت‌های بالایی را تجربه می‌کنیم باز هم جذابیت این شیوه صادراتی تضعیف خواهد شد زیرا سود چندانی نصیب صادرکنندگان پراکنده نشده و تنها افراد معدودی می‌توانند این شیوه صادراتی را ادامه دهند.