پیشخوان خبر

روند توسعه صنعتی ایران چه سمت و سویی دارد؟ جزئیات آمارهای صنعتی در ۷ماه منتهی به مهر بیانگر آن است که از مجموع ۳۲۳۲ فقره پروانه بهره‌برداری صادره، ۱۷۴۲ فقره پروانه به طرح‌های ایجادی (پروانه بهره‌برداری ایجادی شامل پروانه‌های صادره برای راه‌اندازی واحدهای جدید صنعتی می‌شود) و ۱۴۹۰ فقره پروانه صادره نیز به پروژه‌های توسعه‌ای (پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای شامل پروانه‌های صادره برای توسعه واحدهای فعال می‌شود) اختصاص داشته است.

به گزارش ویکی پلاست به نقل از دنیای اقتصاد،‌ جزئیات آماری روند صدور پروانه بهره‌برداری ایجادی و توسعه‌ای از سبقت طرح‌های نوپا از طرح‌های توسعه‌ای حکایت دارد؛ این روند را می‌توان در طرح‌های مهم راه‌اندازی شده به تفکیک نوع بهره‌برداری در اولین ماه پاییز نیز مشاهده کرد. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی در مجموع، سرمایه محقق شده برای طرح‌های ایجادی بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۵/ ۱۹۲ درصدی داشته است.

اشتغال ایجاد شده با پروانه‌های بهره‌برداری ایجادی نیز برابر با ۳۵ هزار و ۴۷۳ نفر بوده که رشد حدود ۱۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است. اما داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی مجموع سرمایه محقق شده برای طرح‌های توسعه‌ای بیش از ۶۰ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۱۷درصدی را ثبت کرده است،‌ اشتغال محقق شده برای پروانه‌های بهره‌برداری توسعه‌ای نیز برابر با ۲۳ هزار و ۶۸۹ نفر بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد حدود ۲ درصدی داشته است.

سبقت صدور پروانه‌های ایجادی از توسعه‌ای در حالی است که بسیاری از فعالان اقتصادی معتقدند بنگاه‌‌های صنعتی در حال حاضر با کمترین ظرفیت خود در حال فعالیت هستند و ایجاد شرایط برای استفاده حداکثری از توان صنایع موجود می‌تواند رونق این بخش را به همراه داشته باشد و با این شرایط صدور جواز و پروانه جدید چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. از سوی دیگر فعالان این بخش معتقدند سرمایه صرف شده برای ایجاد واحد جدید می‌تواند بخش اعظمی از واحدهایی که در حال‌ حاضر با حداقل ظرفیت در حال فعالیت هستند را احیا کند و هدایت بخش اعظمی از سرمایه‌‌های محقق شده به سمت واحدهای جدید، تنها ایجاد واحد‌های نوپا را به همراه دارد که در بازار جهانی قدرت رقابت ندارند.

با توجه به موارد مطرح شده از سوی فعالان این بخش در شرایط کنونی شاید بتوان گفت ادغام واحدهای خرد و متوسط و تامین سرمایه این واحدها بیش از هرچیز به کار می‌آید؛ چرا که با ادغام برخی واحدهای تولیدی کوچک نه تنها شرایط برای رقابتی شدن واحدهای تولیدی فراهم می‌شود، بلکه شاهد رشد تولید نیز خواهیم بود.

براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ۷ ماه منتهی به مهر امسال بیشترین سهم از میان طرح‌های توسعه‌ای به «محصولات از لاستیک و پلاستیک»، «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها»، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات» و «سایر محصولات کانی غیرفلزی» اختصاص یافته است. در میان طرح‌های ایجادی نیز «محصولات از لاستیک و پلاستیک»، «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها»، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «سایر محصولات کانی غیرفلزی» و «محصولات فلزی فابریکی» نیز بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.

طرح‌های مهم صنعتی

از سوی دیگر آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان‌دهنده آن است که در مدت زمان مورد بررسی از مجموع ۱۶ طرح مهم راه‌اندازی شده سهم نوبنگاه‌های صنعتی ۱۰ طرح بوده، این در حالی است که طرح‌های توسعه‌ای تنها ۶ سهم از طرح‌های مهم را به خود اختصاص داده‌اند.

داده‌های اعلام شده نشان‌دهنده آن است که از مجموع طرح‌های مهم گروه‌های «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت»، «مواد و محصولات شیمیایی» و «محصولات غذایی و آشامیدنی» هر یک دو طرح مهم را به خود اختصاص دهند. سهم گروه «ساخت فلزات اساسی» نیز برابر با پنج طرح بوده است، اما گروه «سایر محصولات کانی غیرفلزی» نیز در میان طرح‌های مهم به بهره‌برداری رسیده در این مدت سه طرح را از آن خود کرده است. علاوه بر طرح‌های مذکور در دوره زمانی مورد بررسی «سایر تجهیزات حمل و نقل» و «استخراج کانه‌های فلزی» نیز هر کدام یک طرح را در میان طرح‌های مهم راه‌اندازی شده به خود اختصاص داده‌اند.

داده‌های اعلام شده درخصوص طرح‌های مهم سرمایه‌بر نیز بیانگر آن است که در میان طرح‌های ایجادی طرح «نفت ستاره خلیج فارس» با سرمایه نزدیک به ۱۹۳ هزار میلیارد ریالی عنوان سرمایه‌برترین طرح به بهره‌برداری رسیده را به خود اختصاص داده است. در جایگاه دوم نیز طرح «پتروشیمی کردستان» با سرمایه نزدیک به ۱۴ هزار میلیارد ریالی قرار دارد و طرح «پالایش نفت لاوان» نیز در این مدت با سرمایه‌ای نزدیک به ۹ هزار میلیارد ریال به بهره‌برداری رسیده است. اما در میان طرح‌های توسعه‌ای عنوان سرمایه برترین طرح به «مجتمع کشتی‌سازی و صنایع فراساحل ایران» با سرمایه بیش از ۷ هزار میلیارد ریال  تعلق دارد و «فولاد زرند ایرانیان» نیز سرمایه‌ای در حدود ۴ هزار میلیارد ریالی برای بهره‌برداری صرف کرده است.

طرح «سهامی پتروشیمی شیراز» نیز با صرف بیش از ۳ هزار میلیارد ریال سرمایه در جایگاه سوم طرح‌های توسعه‌ای سرمایه‌بر قرار گرفته است. اما از میان ۱۶ طرح مهم به بهره‌برداری رسیده بیشترین سهم به استان فارس با سه طرح اختصاص یافته است. در جایگاه دوم نیز استان‌های هرمزگان،‌ خراسان رضوی، کرمان و  خوزستان هر یک با دو طرح قرار دارند. بررسی داده‌های اعلام شده همچنین بیانگر آن است که استان‌های کردستان، البرز، یزد و مرکزی به همراه منطقه ویژه اقتصادی هر کدام یک طرح به بهره‌برداری رسیده را از میان طرح‌های مهم به خود اختصاص داده‌اند.