چگونه وب‌سایت شرکت‌تان را کاربرد پذیر کنید؟

به عبارت ساده، کاربردپذیری وب‌سایت یک شرکت یعنی استفاده از آن برای بازدیدکنندگان چقدر ساده و شفاف است و بیان مستقیم دارد. چنین نگاهی باید از چشم‌انداز مراجعه‌کنندگان باشد، نه شرکت شما.

مطمئنا کاربردپذیر کردن یک وب‌سایت اصلا کار ساده‌ای نیست. ابتدا باید توانایی خواندن ذهن مشتری را داشته باشید تا تجربه کاربر مورد انتظار شما با تجربه وب‌سایتی که طراحی می‌کنید،

هم‌خوانی داشته باشد. بنابراین چالش‌های کاربردپذیر کردن وب‌سایت لزوما منحصر به خود آن وب‌سایت نیست. این چالش‌ها اصول اولیه رفتار و تعاملات انسانی را دربرمی‌گیرند.

مسائل و اصطلاحات زیادی در رابطه با کاربردپذیری وب‌سایت وجود دارد که ممکن است برخی از آنها برای شما آشنا باشد:

تجربه کاربر: یعنی افراد چه تجربه‌ای از وبسایت شما دارند. این تجربه ممکن است بسیار متفاوت از هدف و نیت شما باشد، چون احتمالا قادر نیستید که چشم‌انداز بیرونی نسبت به وب‌سایت خودتان داشته باشید و تصور می‌کنید بازدیدکنندگان نگاهی متفاوت نسبت به شما ندارند.

طراحی تجربه کاربر: یعنی اقدام به ایجاد وب‌سایت، برنامه‌های کامپیوتر، اپلیکیشن و غیره با در ذهن قرار دادن کاربر. تجربه کاربر نیز می‌تواند روشی ساده و خلاصه برای نشان دادن کاربردپذیری یک وب‌سایت باشد.

واسط کاربر: یعنی نقطه تلاقی انسان و ماشین. به عنوان مثال، یک سیستم عامل دارای یک واسط کاربر گرافیکی است.

واسط کاربر همواره در حال تکامل است و لزوما بصری نیست. مثلا در دستیار مجازی الکسا، صدای انسان به‌عنوان واسطه کاربر عمل می‌کند.

کاربردپذیری: به‌طور کلی این مفهوم فراتر از وب‌سایت‌ است. هر محصول دیجیتالی، از وب‌سایت گرفته تا بازی کامپیوتری یا کاربردپذیری دارد و یا ندارد.

آزمودن کاربر: جویا شدن نظر بازدیدکنندگان سایت در مورد نکات مثبت و منفی آن و اینکه کدام فرآیندها و مکانیزم‌ها به‌طور مستقیم با آنها ارتباط برقرار می‌کنند و کدامیک گیج‌کننده هستند.

ساده‌هایی که دشوارند
برای افراد مبتدی، طراحی وب‌سایت و کاربردپذیری آن یک کار خیلی ساده به نظر می‌رسد. البته کار فنی و کدنویسی آن شاید کار سختی باشد،

اما اکثر آنها قالب یکسانی دارند. الگو و طراحی یک وب‌سایت بسیار مهم است و وقتی عاملی در طراحی به یک عرف استاندارد تبدیل می‌شود، بازدیدکنندگان بیشتری می‌توانند با آن تعامل داشته باشند.

اما اگر محتوایی که در سایت به‌کار برده‌اید واضح و شفاف نباشد، هر چقدر هم سایت خوب طراحی شده‌ باشد، دیگر اهمیتی ندارد.  

همچنین هر محصول و مشتری منحصربه‌فرد است. یک قالب وب‌سایت که برای کاربر ۱۴ ساله خوب است، ممکن است برای کاربر ۶۴ ساله کاربرد نداشته باشد. یا «تمی» که برای فروش گیتار بسیار متناسب نشان می‌دهد، ممکن است برای فروش لباس افتضاح باشد.

چالش اصلی در اینجا ظاهر می‌شود و به همین دلیل است که کاربردپذیری وب‌سایت بسیار دشوار است. شما، طراح وب و برنامه‌نویسان‌تان همه چیز را از درون چشم خودتان می‌بینید و این تا حدی مربوط به ماهیت انسان است. اما دو دلیل اصلی سخت بودن کاربردپذیری وب‌سایت عبارت است از:

۱) شما مشتری نیستید

شما یک مدیر بازاریابی ۲۷ ساله هستید و مشتری‌تان یک لوله‌کش ۴۴ ساله. شما در سان فرانسیسکو زندگی می‌کنید و مشتری در ویسکانسین. شما از سیستم‌عامل iOS استفاده می‌کنید و مشتری از اندروید. شما یک دانشجوی ۲۲ ساله هستید و مشتری‌تان یک مدیرعامل ۵۷ ساله و این لیست همچنان ادامه دارد.  

حتی در یک کشور، زبان و گویش، سبک زندگی و تفکرات سیاسی افراد با هم متفاوت است و این موضوع در بازاریابی و کاربردپذیری وب‌سایت شرکت شما تاثیرگذار است. مهم‌‌ترین موضوعی که باید بدانید این است که هیچ وقت به شناخت کامل از خیلی از مشتریان خود نمی‌رسید.

پس باید هر کاری که می‌توانید برای همدل شدن با آنها انجام دهید و از ابزارهایی استفاده کنید که کمک می‌کنند از ذهنیت خود بیرون بیایید. مثلا از تست A/ B استفاده کنید تا رفتار بازدیدکنندگان سایت را بسنجید و بفهمید چطور از سایت شما استفاده می‌کنند و آیا تجربه آنها با هدف شما همخوانی دارد یا نه.

این اقدامات برای بازاریاب‌ها دشوار است، اما برنامه‌نویس‌ها و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار با چالش بزرگ‌تری مواجه هستند. درست است که آنها به امور فنی وب‌سایت و برنامه‌های کامپیوتری تسلط دارند، اما سخت‌تر می‌توانند بفهمند که مشتری با آنچه آنها طراحی کرده‌اند ارتباط برقرار کرده یا نه.

۲) مشتری به آنچه برای شما مهم است، اهمیت نمی‌دهد.

این یک واقعیت است که بیشتر بازاریاب‌ها (یا حتی طراحان و برنامه‌نویسان و متخصصان کامپیوتر) وقت زیادی را صرف وب‌سایت خودشان می‌کنند. اما مشتری وقت زیادی را صرف گشتن در وب‌سایت شرکت‌ها نمی‌کند و اگر کوچک‌ترین نقصی ببیند یا سردرگم شود، از آن صرف‌نظر می‌کند.

چرا برخی وب‌سایت‌ها دیگر کارآیی ندارند؟
وب‌سایت‌ها هویت‌های ساکن نیستند و این موضوع چالش ما را سخت‌تر می‌کند. وقتی بروشور طراحی و چاپ می‌کنید، هر چه در آن آمده، نهایی است.

وب‌سایت‌ها اگر خود را به‌روز نکنند دیگر قابل استفاده نیستند. تحقیقات نشان می‌دهد شرکت‌های تجارت الکترونیک هر چقدر بیشتر و پیش‌دستانه‌تر کاربردپذیری وب‌سایت خود را ارزیابی کنند، درآمدشان سریع‌تر رشد می‌کند.

از کجا باید شروع کرد؟ حداقل از یک شخصی که با وب‌سایت شما آشنایی ندارد بخواهید سری به آن بزند و سپس نظر و واکنش او را نسبت به آنچه دیده بخواهید.

مترجم: مریم رضایی
منبع: دنیای اقتصاد