جراحی دلار پایه چطور قیمت مواد اولیه را افزایش داد؟

به گزارش ویکی پلاست، خبر حذف ارز پتروشیمی ها از نیما، همراه بود با کشف نرخ 36 هزار تومانی آن در بازار دوم نیما؛ قیمتی که می توانست نرخ بعدی دلار قیمت های پایه باشد. اما با شدت گرفتن نگرانی ها، مدیریت توسعه صنایع پایین دستی اعلام کرد قیمت گذاری محصولات پتروشیمی طبق روال سابق و با دلار 28.371 انجام می شود، تصمیمی که تا پایان سال 1401 هم ادامه داشت.

در روز 24 اسفند، مصوبه مهمی از هیئت وزیران منتشر شد. هیئت وزیران مصوب کرد نرخ تسعیر ارز برای محاسبه قیمت خوراک و محصولات شرکت های پالایش نفت و پتروشیمی ها در سال 1402، معادل آخرین نرخ های سامانه نیما تعیین شود. هر چند در این مصوبه اشاره ای به نرخ تسعیر ارز نشده بود اما ذهن‌ها به سمت دلار 36 هزار تومانی رفت و باز هم نگرانی تغییر دلار پایه ها، بالا گرفت.

همه این اتفاقات در حالی پیش می رفت که حتی سخنگوی وزارت صمت هم در مصاحبه ای گفته بود: ارز نیمایی، مبنای تعیین قیمت پایه در 1402 باقی خواهد ماند. سخنگوی وزارت صمت در نیمه اسفند گفته بود: از این پس سقف قیمت پایه انواع محصولات صنعتی و پتروشیمی برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران، نرخ ارز نیمایی خواهد بود که در شرایط کنونی این ارز در محدوده کانال قیمتی 28 ‌هزار تومان نوسان دارد.

خبرهایی که از سوی وزارت صمت و مدیریت توسعه صنایع پایین دستی شرکت ملی منتشر می شد، دائما تلاش می کرد هر گونه افزایش قیمت دلار نیمایی را رد کند و به بازار اطمینان دهد که دلار پایه ها، تغییر نخواهد کرد، اما دقیقا در اولین روز کاری سال 1402، (شنبه 5 فروردین 1402) این جراحی مهم، خودنمایی کرد. قیمت های جدید فراورده های ویژه نفتی که تا پایان سال قبل با دلار 28.500 نرخ گذاری می شد به یکباره با 23 درصد افزایش به 35 هزار تومان رسید.

در روز یکشنبه (6 فروردین 1402)، همان طور که بازار خود را برای شنیدن خبری مهم آماده کرده بود، دلار قیمت های پایه محصولات پتروشیمی با جهش 28.6 درصدی از 28,371 تومان به 36,485 تومان رسید. در میانه تعطیلات نوروزی و زمانی که کسی تصورش را نمی کرد، نگرانی اول اسفند 1401 اتفاق افتاد و بازار با پایه های 20 هزار تومانی، خداحافظی کرد.

در جدول قیمت های پایه، نرخ ها از 18 تا 39 درصد رشد کردند. نگرانی بعدی خریداران بعد از شوک افزایش پایه ها، میزان عرضه ها بود. به اعتقاد بسیاری تولیدکنندگان، در صورت ثبات عرضه ها در مقادیر بالا، هیجان رقابت ها پایین می آید و کالاها با قیمت پایه یا رقابت های کمتری، معامله می شوند.

عرضه های 104 هزار تنی، آن هم در اولین هفته کاری که در نوروز قرار داشت، تا حدودی از وقوع شوک دیگری در بازار جلوگیری کرد و برای نخستین بار در هفته اول کاری بورس محصولات پتروشیمی، نزدیک 92 هزار تن مواد اولیه، معامله شد.

یکی از ویژگی های بورس کالای این هفته، تعطیل بودن معاملات در بازار آزاد و نامشخص ماندن تأثیر افزایش دلار نیمایی پایه ها بود. از همین رو معاملات با فاز احتیاطی انجام شد و به جز چند گرید محدود، عمده گروه های پلیمری با قیمت پایه و یا رقابت های کم، معامله شدند.

خیزش مجدد غول دلار
دلار در بازار آزاد، سال 1401 را با 48 هزار تومان به پایان رساند ولی با شروع سال جدید، مبنای قیمت ها 50 هزار تومان بود و تا روز چهارشنبه، قیمت دلار در بازار آزاد به 53.850 تومان هم رسید. به عبارتی، به جز افزایش دلار پایه ها، افزایش دوباره قیمت دلار، باز هم سیگنال خرید را به بازار مخابره می کند و افزایش انتظارات تورمی، تقاضای خرید را در بازار، افزایش می دهد.

87.6 درصد از اولین عرضه های سال 1402 معامله شد
کارنامه معاملات محصولات پلیمری در هفته دوم فروردین ماه در حالی بسته شد که 87.5 درصد عرضه ها معامله شد. عرضه ها 6 هزار و 679 تن و معاملات 5 هزار و 845 تن نسبت به آخرین هفته سال گذشته افزایش داشت.

آنچه در مورد معاملات این هفته باید بدانیم:
- 87.5 درصدِ عرضه ها، معامله شد.
- جمع معاملات این هفته 91 هزار و 789 تن بود که 5 هزار و 845 تن، بیشتر از آخرین هفته سال قبل است.
- رقابت خریداران به دنبال افزایش قیمت های پایه در معاملات کالاهای جذاب مانند پ پ ها، پی وی سی و پلی اتیلن های پر مصرف، کمتر از هفته قبل بود.


مقایسه میانگین نهایی معاملات هفته جاری و آخرین هفته قبل گروه های پلیمری نشان می دهد قیمت ها همگی افزایش هستند. میانگین نهایی معاملات پ پ نساجی بین 16 تا 40 درصد، گروه PVC بین 10.9 تا 37.8 درصد، سبک خطی بین 11.9 تا 26.2 درصد، گروه SBR بین 23 تا 24.4 درصد، سنگین تزریقی 10.8 تا 20.7 درصد، پلی استایرن انبساطی بین 1.7 تا 20.7 درصد، سنگین بادی 20.6 درصد، سبک تزریقی 20.4 درصد، پلی استایرن معمولی بین 16.9 تا 19.6 درصد، پلی استایرن مقاوم 19.5 درصد، سبک فیلم بین 10.3 تا 18.9 درصد، سنگین اکستروژن 7.3 تا 16.9 درصد، پ پ شیمیایی بین 2.3 تا 15.2 درصد، ترفتالات بطری بین 2.8 تا 13.3 درصد، سنگین دورانی بین 6 تا 10.9 درصد، ABS بین 2.9 تا 6.2 درصد و سنگین فیلم 3.3 تا 4.5 درصد، بشتر از هفته پایانی اسفند 1401، بوده اند.

ترین های معاملات
بیشترین افزایش در معاملات این هفته، به گروه پلی اتیلن سنگین فیلم اختصاص داشت که 4,532 تن بیشتر از هفته قبل معامله شد. در مقابل، بیشترین کاهش در معاملات این هفته نیز، به پی وی سی با 3,434 و پس از آن به سبک خطی با 1,466 تن کاهش، اختصاص داشت.

اختلاف نیما و دلار آزاد
پیش از تغییر دلار قیمت های پایه (با دلار 48 هزار تومانی) اختلاف دلار آزاد و دلار نیمایی (28.371 تومانی) حدود 20 هزار تومان بود. با تغییر دلار نیمایی به 36,485 تومان، اختلاف دلار نیمایی و دلار آزاد به 14.300 تومان رسید ولی با افزایش روز به روز دلار آزاد، باز هم روز گذشته (چهارشنبه 9 فروردین 1401) اختلاف دلار آزاد و نیما به 17 هزار و 300 تومان صعود کرد.

پیش‌روی آرام نفت
برنت که معاملات هفته گذشته را با 75 دلار به پایان رسانده بود، بازار هفته جدید را در ابتدا کاهشی با عقب نشینی به 74 دلار آغاز کرد اما در ادامه تغییر مسیر داد و با 1 دلار رُشد، مجدد به 75 دلار رسید. برنت تا امروز (پنجشنبه 10 فروردین 1402) به 77 دلار رسیده است. نفتا نیز که معاملات هفته گذشته را با افزایش 14 دلاری و قیمت 670 دلار به پایان رسانده بود، این هفته معاملات را با افزایش 4 دلاری و قیمت 674 دلار آغاز کرد و سه‌شنبه نیز با 1 دلار افزایش دیگر به 675 دلار رسید. آخرین قیمت نفتا در روز چهارشنبه 29 مارس 674 دلار بود.

اولین نشانه ها از قیمت های جهانی هفته جاری نشان می‌دهد به دنبال کاهش قیمت نفت، بیشتر کالاها با کاهش همراه بوده اند. البته گروه هایی مانند پلی استایرن ها، ABS و پت، افزایشی هستند. تا روز شنبه و انتشار قیمت های نشریه آیسیس باید منتظر تغییرات قیمت های جهانی ماند. البته در هفته آینده به علت تعطیلی 12 و 13 فروردین، قیمت های پایه اعلام نمی شود و قیمت‌های پایه هفته جاری، تا 20 فروردین، معتبر خواهند بود.

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک