راه مهار خاموشی‌های زمستانه

به گزارش ویکی پلاست به نقل از دنیای اقتصاد، اما این خاموشی‌‌‌ها در چه صورت مهار می‌شود و رخ نمی‌‌‌دهد؟ در دو حالت خطر خاموشی زمستانه رفع خواهد شد. اولین گام برای رفع این خطر، مربوط به وزارتخانه است که با هدف مصرف کمتر سوخت، باید از نیروگاه‌‌‌های پرراندمان استفاده کند. گام دوم نیز مربوط به مصرف مشترکان اعم از خانگی و تجاری است. در واقع اگر مشترکان بتوانند تا ۱۰‌درصد در مصرف برق صرفه‌جویی کنند، بیش از ۷۰میلیون مترمکعب کاهش مصرف را شاهد خواهیم بود و بخش مهمی از ناترازی گاز در زمستان برطرف می‌شود و می‌‌‌توانیم امیدوار باشیم که زمستانی بدون خاموشی پیش‌رو خواهد بود.

بنا بر رویه‌‌‌‌ای که در سال گذشته اتفاق افتاد، خاموشی‌‌‌های زمستانه بیش از مشترکان خانگی، گریبان بخش صنایع را گرفت؛ موضوعی که ممکن است امسال هم تکرار شود. سال گذشته، به یک‌باره و از دی‌ماه برق و گاز صنایع فولادی و سیمانی نوبت‌‌‌بندی شد. البته شرکت برق و توانیر این مساله را تکذیب کردند؛ اما پس از آن اعلام کردند که قطعی برق تا بهمن‌ماه ادامه دارد و بعد از آن به حالت عادی بازمی‌‌‌گردد. در عین حال پروژه‌‌‌ تکمیل مخازن سوخت مایع نیروگاه‌‌‌ها در حال پیگیری است، حدود ۵۸‌درصد از نیروگاه‌‌‌های کشور از سوخت مایع پر شده‌اند و این روند باید تا پایان آذرماه ادامه داشته باشد تا در زمستان با مشکلی مواجه نشویم. یکی دیگر از اقدامات وزارت نیرو در ابتدای استقرار دولت سیزدهم، تاسیس نیروگاه‌‌‌های متعدد بود.

وزارت نیرو، برنامه‌‌‌ بلندپروازانه برای ساخت نیروگاه‌‌‌ها را تدوین کرده بود. همچنین قرار بود ۳۵‌هزار مگاوات واحد نیروگاهی جدید تعریف و ایجاد شود؛ از این تعداد ۱۰‌هزار نیروگاه تجدیدپذیر پیش‌بینی شده بود که کمتر از‌ هزار مگاوات آن تاسیس شد.

علاوه بر این، تفاهم‌نامه‌‌‌ای با وزارت صمت امضا شده که مجلس شورای اسلامی در قانون مانع‌زدایی، آن را محکم‌‌‌تر و واضح‌‌‌تر پیش‌بینی کرده است. در این قانون وزارت صمت به صنایعی که انرژی‌بر هستند تکلیف می‌کند که حدود هزار مگاوات از مصرف خود را از محل انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر تامین کنند. صنایع نیز از این طرح استقبال کرده‌‌‌اند. البته همه این مسائل مربوط به قیمت تکلیفی حامل‌‌‌های انرژی است که سرمایه‌گذاران را نسبت به تولید بی‌‌‌انگیزه می‌کند و تقاضا را افزایش می‌دهد. بحث واقعی‌کردن قیمت حامل‌های انرژی، از مدت‌‌‌ها پیش از سوی کارشناسان اقتصادی و فعالان حوزه مطرح شده بود.

اما برخی موانع، مانند حذف ارز ۴۲۰۰تومانی -که از ابتدای سال‌جاری رخ داد- موجب شد زمزمه‌‌‌ها درباره آزادسازی حامل‌‌‌های انرژی در حد همان گفته‌‌‌های درون‌کمیسیونی بماند و در صحن علنی مجلس مطرح نشود. این مساله، به‌رغم اینکه اکثر اعضای کمیسیون انرژی مجلس با سازوکارهای آزادسازی قیمت حامل‌‌‌های انرژی موافق بودند، رخ داد؛ زیرا سخنگوی وقت کمیسیون انرژی مجلس معتقد بود در آن برهه زمانی، تبعات واقعی‌کردن قیمت حامل‌‌‌های انرژی، بیشتر به ضرر مردم و کشور است. از سویی دیگر، هفته‌‌‌ گذشته، موضوع نیاز به حکمرانی یکپارچه در حوزه‌‌‌ انرژی کشور در مجلس مطرح و حل آن به صورت پیش‌نویسی در خصوص تشکیل معاونت راهبردی انرژی در سطح ریاست‌جمهوری آماده شد. قرار است این پیشنهاد در کمیسیون انرژی مطرح شود.

تابستان بدون خاموشی
سخنگوی صنعت برق گفت: خوشبختانه سال گذشته بدون خاموشی، با مشارکت مردم و هماهنگی خوب وزارت نفت و نیرو سپری شد. به گزارش صداوسیما، مصطفی رجبی‌مشهدی در ادامه بیان کرد: وزارتخانه باید با هدف مصرف کمتر سوخت، از نیروگاه‌‌‌های پرراندمان استفاده کند. مشترکان هم باید در کاهش مصرف کمک کنند. اگر مشترکان بتوانند تا ۱۰‌درصد در مصرف برق صرفه‌جویی کنند، بیش از ۷۰میلیون مترمکعب کاهش مصرف را شاهد خواهیم بود. بخش مهمی از ناترازی گاز در زمستان برطرف شده و می‌‌‌توانیم امیدوار باشیم که زمستانی بدون خاموشی پیش‌روست. این مقام مسوول در وزارت نیرو سپس اظهار کرد: بزرگ‌ترین هماهنگی، بخش نیرو و وزارت نفت در این بخش است؛ مساله‌‌ دیگر مربوط به وزارت صمت است که یکی از مصرف‌کنندگان بزرگ انرژی محسوب می‌شود و باید تدابیری برای این موضوع بیندیشد.

بخش عمده دیگر، صرفه‌جویی در بخش تجاری و خانگی است. همکاران وزارت نفت تدابیر ویژه‌ای برای تعرفه‌‌‌های پیش‌بینی کرده‌اند. وی در ادامه ابراز کرد: در برنامه‌‌‌ای که گفته شد، ۱۸۳مگاوات نیروگاه حرارتی پیش‌بینی شده و تا پایان سال این عدد به هزار مگاوات می‌‌‌رسد؛ صنایع کشور برای فصل زمستان حداقل ۵۰۰مگاوات آمادگی دارند. همچنین برای تابستان سال آینده، ۱۴۰برنامه برای سال دوم دولت پیش‌بینی شده که افرادی که نیروگاه حتی تجدید‌پذیر احداث کنند از محدودیت‌های مصرف مستثنی شده و می‌‌‌توانند برق را به صورت پایدار مصرف کنند. سخنگوی صنعت برق همچنین گفت: عمده نیروگاه‌‌‌های در دست احداث، توسط بخش خصوصی تاسیس می‌شود.

حتی وزارت نیرو برای استفاده از پتانسیل‌‌‌های این بخش در حوزه گاز سایت‌‌‌های خود را به بخش خصوصی واگذار کرده است. سال گذشته ظرفیت توسعه‌‌ نیروگاهی و ارتقای ظرفیت نیروگاه‌های موجود به ۶‌هزار مگاوات رسید که در صنعت برق بی‌سابقه بوده و در حال آماده‌سازی برای افزایش این میزان به ۸هزار مگاوات ظرفیت نیروگاه جدید برای سال ۱۴۰۲ هستیم. سخنگوی صنعت برق سپس بیان کرد: از قبض‌‌‌های صادرشده در تابستان حدود ۴۰‌درصد (از ۱۰ قبض، ۴قبض) مشمول پاداش صرفه‌جویی شده‌اند و به این نکته باید توجه شود که از هر سه‌قبض که پاداش صرفه‌جویی داشت، یک‌قبض رایگان یا حتی بستانکار بود. وی ضمن انتقاد از روند مصرف برق در ایران نسبت به سایر کشورها نیز اظهار کرد: ایران در مصرف برق اولین کشور در دنیا شناخته شده است، متاسفانه بیش از دوبرابر متوسط جهانی برای تولید کالا و خدمات انرژی مصرف می‌‌‌کنیم و این روند برخلاف جهان صعودی است. امیدوارم با روندی که مجلس تحت عنوان معاونت راهبردی در پیش گرفته است، تمرکزی در بخش بهینه‌سازی مصرف صورت گیرد.

تشکیل معاونت انرژی در ریاست‌جمهوری
مالک شریعتی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با تشریح برنامه‌‌‌های مجلس در بخش انرژی گفت: هفته‌‌‌ گذشته گزارش مهمی در خصوص ناترازی انرژی در مجلس قرائت و یکی از موضوعاتی که به عنوان راهکار ارائه شد، موضوع نیاز به حکمرانی یکپارچه در حوزه‌‌ انرژی کشور بود که برای حل آن پیش‌نویسی در خصوص تشکیل معاونت راهبردی انرژی در سطح ریاست‌جمهوری آماده و هفته‌‌‌ آینده در کمیسیون انرژی مطرح می‌شود.

نماینده تهران در مجلس همچنین بیان کرد: وجود دستگاه‌‌‌هایی در مجموعه‌‌ دولت که از بخش‌‌‌های مرتبط با مصرف و بهینه‌سازی مصرف انرژی از دستگاه‌‌‌های منتزع می‌‌‌شوند و ذیل ریاست‌جمهوری تشکیل می‌دهند، در واقع ساختار جدیدی در این میان به وجود نمی‌‌‌آید، بلکه از تجمیع برخی از ساختارهای موجود که به صورت جزیره‌‌‌ای کار می‌کنند، تشکیل می‌شود. این روند سبب صرفه‌جویی در زمان، هزینه و همچنین بالا رفتن هماهنگی و قدرت در حوزه‌‌ بهینه‌سازی می‌شود. در پایان برنامه‌‌ ششم توسعه که در حال تمدید آن هستیم، باید به یک‌دوم شدت انرژی در ابتدای برنامه‌‌ پنجم می‌‌‌رسیدیم که متاسفانه این اتفاق محقق نشد و حتی در بعضی از حوزه‌‌‌ها شاهد افرایش بوده‌ایم که یکی از دلایل آن عدم‌یکپارچگی یادشده است.

متاسفانه در بخش نیروگاه‌‌‌های حرارتی و تجدید‌پذیر از برنامه عقب هستیم و ۲۵‌هزار مگابایت در نیروگاه حرارتی و در بخش تجدید پذیر نهایتا حدود ۱۴‌درصد محقق شد. وی در ادامه در خصوص برنامه مجلس در بخش انرژی برای مدیریت مصرف نیز افزود: مجلس وظیفه‌‌ نظارتی خود را انجام می‌دهد، تحقیق و تفحص از وزارت نیرو از سال ۹۲ تا ۱۴۰۰ شروع شده و امیدواریم برنامه‌‌‌های وعده داده شده، محقق شود. با توجه به کنترلی که در سال ۱۴۰۱ در حوزه‌‌ بخش تابستان مشاهده شد، مجموعا عملکرد وزارت نیرو رضایت‌بخش بوده و امیدواریم برنامه‌‌‌های ارائه‌شده نیز محقق شود.

شریعتی افرود: تعرفه‌گذاری پلکانی از بودجه ۱۴۰۰ آغاز شد که به معنای توجه به الگوی مصرف مشترکان برای دادن یارانه در حوزه‌‌ انرژی است، در واقع یارانه به افرادی که طبق الگوی مصرف، از برق یا گاز استفاده می‌کنند، تعلق گیرد و مشترکانی که بیشتر از الگو، مصرف می‌کنند، مابه‌التفاوت را دریافت نکنند و حتی به صورت پلکانی افزایش تعرفه برایشان در نظر گرفته شود. عضو کمیسیون انرژی ادامه داد: در بودجه‌‌ سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ دولت این اقدام را انجام داده است، طبقه‌‌ محرومان در این دسته‌بندی تحت پوشش کمیته‌‌ امداد و بهزیستی به صورت رایگان، مصرف می‌کنند؛ این سیاست کمک کرده تا ۴۰‌درصد مشترکان بتوانند از جوایز خوش‌مصرفی استفاده کنند. سالانه الگوی مصرف براساس فرهنگ مصرف تغییر می‌کند و ۷۵‌درصد از مشترکان الگوی مصرف را رعایت می‌کنند و سال به سال به سطح استاندارد جهانی نزدیک می‌‌‌شویم.

وی در خصوص یارانه‌‌‌های پنهان نیز بیان کرد: مبنای محاسبه‌‌ یارانه پنهان نباید قیمت‌های صادراتی باشد، میانگین حدود ۱۰‌درصد از هزینه‌‌ تولید گاز از مصرف‌کننده گرفته می‌شود که این روند باید به‌تدریج اصلاح شود؛ به‌خصوص در بخش صنایع. وی در پایان تاکید کرد: تقریبا ۷۵ تا ۸۰‌درصد از خانوار‌ها زیر الگوی مصرف هستند و نگرانی‌ای درباره آنها وجود ندارد و حتی تشویقی هم می‌‌‌گیرند، در حوزه‌‌ برق سیاست پلکانی دقیق‌‌‌تر در حال اجراست و در بخش گاز نیز باید به‌تدریج اصلاح شود تا در پله‌‌‌های بالاتر شوک ایجاد نشود.

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک