فضای تنفسی در برابرموج گرانی

به گزارش ویکی پلاست به نقل از دنیای اقتصاد، افزایش 50 درصدی حجم معاملات در بازار فیزیکی بورس‌کالا در نیمه ابتدایی امسال به‌رغم رشد 100 درصدی ارزش معاملات، سیگنال‌های قدرتمندی از افزایش حجم تولید را مخابره می‌کند.

درواقع اگرچه بهای مواد اولیه ظرف 6 ماه ابتدایی امسال افزایشی قابل‌توجه داشته اما رشد 50 درصدی حجم معاملات سیگنال قدرتمندی را از مسیر رشد حجم تولید در صنایع تکمیلی به اقتصاد ارائه می‌کند.

بنابر این به‌رغم انتظار برای ایجاد یک موج‌گرانی در ماه‌های آینده در اثر رشد قیمت تمام شده محصولات، افزایش حجم تولید می‌تواند تا حدی موجب تعدیل اثر رشد نقدینگی بر تورم شود.

در این میان افزایش بهای مواد اولیه ناشی از دو عامل رشد نرخ ارز نیمایی و افزایش رقابت برای خرید است. رشد نرخ ارز نیمایی قیمت‌های پایه را در بازار فیزیکی بالا برده و رشد تقاضا با شدت گرفتن رقابت به افزایش مجدد قیمت معامله محصولات منجر شده است.

بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از بازار فیزیکی بورس‌کالا ظرف 6 ماه ابتدایی امسال حاکی از آن است که میزان عرضه انواع محصولات در این بازار نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایشی 36 درصدی داشته است اما از آنجا که میزان تقاضا برای خرید فراتر از افزایش عرضه رشد پیدا کرده، بر میزان رقابت برای خرید انواع محصولات در این بازار افزوده شده و درواقع افزایش عرضه به کنترل قیمتی بازار منجر نشده است.

رشد عرضه در بازار فیزیکی بی‌نتیجه ماند

در 6 ماه ابتدایی امسال برابر 17 میلیون و 127 هزار تن انواع محصول در تمامی بازارهای فیزیکی بورس‌کالا عرضه شد که برای این حجم از عرضه، تقاضایی برابر 20 میلیون و 730 هزار تن به ثبت رسید.

میزان عرضه محصول در رینگ بازار فیزیکی در نیمه ابتدایی سال 98 نیز برابر 12 میلیون و 600 هزار تن بود و به این ترتیب باید اذعان کرد که میزان عرضه‌ها در این بازار افزایشی 36 درصدی داشته است.

اما از آنجا که تقاضا برای خرید از بازار فیزیکی بورس‌کالا در نیمه ابتدایی سال 98 برابر 14 میلیون و 900 هزار تن بود، درواقع میزان تقاضا نیز برای امسال رشد 39 درصدی داشت.

باوجود افزایش عرضه انواع کالاها در رینگ بازار فیزیکی بورس‌کالا ظرف 6 ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه قبل، رشد قابل‌توجه تقاضا که فراتر از رشد عرضه نیز بود باعث شد این بازار با رقابت قابل‌توجهی برای خرید مواجه شود و بسیاری از کالاها در رینگ بازار فیزیکی شاهد بهایی بسیار بالاتر از نرخ پایه معامله باشند.

در 6 ماه ابتدای امسال بالغ بر 13 میلیون و 400 هزار تن محصول از طریق رینگ فیزیکی بورس‌کالا مورد معامله قرار گرفت، در حالی‌که این بازار در 6 ماه ابتدایی سال گذشته تنها میزبان معامله 8 میلیون و 900 هزار تن کالا بود.

به این ترتیب حجم معامله در رینگ بورس‌کالا به لحاظ وزنی در 6 ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش 50 درصدی داشت.

میزان حجم معامله محصول در رینگ بورس‌کالا در 6 ماه ابتدایی امسال برابر 13 میلیون و 400 هزار تن بود که این رقم نسبت به حجم معامله در 6 ماه ابتدایی سال قبل افزایشی 50 درصدی داشته است.

همچنین میزان ارزش معاملات در رینگ فیزیکی بورس‌کالا در نیمه ابتدایی سال 98 برابر 528 هزار میلیارد ریال بود که این رقم با رشد 5/ 97 درصدی به 1043 هزار میلیارد ریال در نیمه ابتدایی امسال رسید.

بالاتر بودن رشد ارزش معاملات نسبت به افزایش حجم ازسویی متاثر از رشد بهای ارز نیمایی و افزایش قیمت پایه محصولات و از طرف دیگر ناشی از رشد تقاضا بوده که به شدت گرفتن رقابت برای خرید انواع کالاها دامن زده است.

  رشد تولید به تعادل در بازار منجر نشد

یک روی سکه افزایش حجم معاملات در بازار فیزیکی به پیش‌بینی استمرار روند رو به رشد قیمت‌ها و خرید پیش از موعد مواد اولیه بازمی‌گردد، اما زمانی که افزایش خرید مواد اولیه در بازار استمرار پیدا کند، دیگر نمی‌توان افزایش تقاضا را تنها مربوط به خرید پیش از موعد یا تقاضا با هدف سفته‌بازی مربوط دانست. درواقع استمرار تقاضا برای خرید مواد اولیه از بازار فیزیکی بورس‌کالا در بازه‌ای میان‌مدت سیگنالی از رشد تولید محسوب می‌شود.

براساس گزارش منتشر شده از سوی وزارت صمت نیز میزان تولید 22 محصول اصلی صنعتی و معدنی در 5 ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل افزایش داشته است، به‌گونه‌ای‌که میزان تولیدات محصولات پتروشیمی با بیش از 6 درصد رشد به بیش از 25 میلیون تن، لوازم خانگی با رشد 42 درصد به یک میلیون و 523 هزار دستگاه، شمش آلومینیوم خالص با افزایش حدود 50 درصد به 160 هزار تن، فولاد خام با افزایش 8 درصدی به بیش از 11 میلیون تن، انواع خودروی سواری با رشد 18 درصدی به 345 هزار دستگاه و سیمان با رشد 13 درصدی به 5/ 29 میلیون تن رسیده است.

بنابراین باید اذعان کرد که افزایش حجم معاملات در بازار فیزیکی بورس‌کالا رشد تولید در بخش محصولات را در بر داشته است اما از آنجا که نرخ مواد اولیه به فروش رفته در این بازار نسبت به مدت مشابه در سال قبل افزایش قابل‌توجهی داشته این رشد تولید همراه با افزایش قیمت بوده است.

  افزایش 147 درصدی ارزش معاملات محصولات صنعتی

از کل ارزش معاملات صورت گرفته در بازار فیزیکی بورس‌کالا ظرف نیمه ابتدایی امسال 7/ 57 درصد مربوط به محصولات صنعتی بوده است و درواقع این گروه بیشترین سهم را به لحاظ ارزش در رینگ فیزیکی به خود اختصاص داده است.

میزان عرضه محصولات صنعتی در بازار فیزیکی بورس‌کالا در 6 ماهه ابتدایی امسال برابر 7 میلیون و 176 هزار تن محصول بوده است که برای این حجم از محصول ارائه شده تقاضایی برابر 9 میلیون و 650 هزار تن در این بازار به ثبت رسید و درنهایت نیز 5 میلیون و 850 هزار تن محصول در این بازار مورد معامله قرار گرفت.

میزان عرضه محصولات صنعتی در رینگ فیزیکی بورس‌کالا در 6 ماه ابتدایی سال 98 حدود 35 درصد کمتر از عرضه امسال و برابر 4 میلیون و 650 هزار تن محصول بود که برای این حجم از محصول تقاضایی برابر 8 میلیون و 250 هزار تن به ثبت رسیده است.

در نهایت در 6 ماه ابتدایی سال گذشته 3 میلیون و 800 هزار تن محصول صنعتی در بازار فیزیکی بورس‌کالا معامله شد.

در حالی‌که حجم معاملات در 6 ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایشی 54 درصدی داشت، ارزش معاملات رشدی 146 درصدی پیدا کرد و از 247 هزار میلیارد ریال در نیمه ابتدایی 98 به 602 هزار میلیارد ریال در نیمه ابتدایی امسال رسید.

میزان عرضه محصولات صنعتی در بازار فیزیکی بورس‌کالا در 6 ماه ابتدایی امسال افزایش 54 درصدی داشت، طبیعتا چنین رشد عرضه‌ای باید بسیاری از بازارها را به تعادل عرضه و تقاضا می‌رساند اما روند رو به رشد نرخ ارز در کشور و پیش‌بینی رشد تورم باعث شد تا متناسب با رشد عرضه میزان تقاضا در بازار نیز افزایش پیدا کند و بسیاری از متقاضیان حاضر در رینگ فیزیکی برای به‌دست آوردن سبد عرضه دست به رقابت‌های هیجانی بزنند که همین موضوع درنهایت به افزایش 146 درصدی ارزش معاملات در 6 ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل منجر شد.

  رشد قابل‌توجه تقاضا برای محصولات پتروشیمی

در بخش پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی نیز رینگ فیزیکی بورس‌کالا ظرف 6 ماه ابتدایی امسال شاهد عرضه 9 میلیون و 500 هزار تن انواع محصول بود که برای این حجم از محصول عرضه شده تقاضایی برابر 10 میلیون و 500 هزار تن به ثبت رسید. در نهایت نیز 7 میلیون و 280 هزار تن کالای پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی در بازار فیزیکی بورس‌کالا مورد معامله قرار گرفت که این معاملات صورت گرفته ارزشی برابر 429 هزار میلیارد ریال داشتند.

میزان عرضه محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی نیز در سال 98 برابر 7 میلیون و 500 هزار تن بوده است. به این ترتیب میزان عرضه این محصولات در نیمه ابتدایی امسال افزایش 5/ 26 درصدی داشته است.

از فروردین تا شهریور سال 98، برابر 6 میلیون و 650 هزار تن تقاضا در رینگ بازار فیزیکی محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی به ثبت رسید که پایین‌تر بودن تقاضا نسبت به عرضه در بسیاری از کالاها باعث شده بود بسیاری از معاملات این بخش به دور از هیجان صورت گیرد.

اما موج تورمی ایجاد شده در سال جدید باعث شد که تقاضا برای خرید کالاهای پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی در بازار فیزیکی بورس‌کالا نیز ظرف 6 ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 58 درصدی داشته باشد و بالاتر رفتن میزان تقاضا نسبت به عرضه به ایجاد رقابت برای خرید بسیاری از کالاها منجر شد.

میزان حجم معامله‌های صورت گرفته در این بازار ظرف نیمه ابتدایی سال قبل برابر 5 میلیون تن محصول و ارزش معاملات نیز برابر 280 هزار میلیارد ریال بود. به این ترتیب میزان حجم معامله از فروردین تا شهریور امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل افزایش 5/ 45 درصدی و میزان ارزش معاملات نیز در همین زمان رشد 53 درصدی داشت.

  عرضه در شهریور به اوج خود رسید

میزان عرضه انواع محصولات صنعتی در بازار فیزیکی بورس‌کالا در شهریور ماه امسال به رقم یک میلیون و 680 هزار تن رسید که این رقم بیشترین میزان عرضه ماهانه از ابتدای امسال بوده است.

همچنین میزان تقاضای به ثبت رسیده برای محصولات صنعتی عرضه شده در بازار فیزیکی نیز در شهریور به یک میلیون و 900 هزار تن رسید که اگرچه این حجم از تقاضا ظرف مدت یک ماه رقمی قابل‌توجه به‌شمار می‌رود اما این میزان نسبت به تقاضای ثبت شده در خرداد ماه امسال کمتر است.

در شهریور امسال برابر یک میلیون و 370 هزار تن انواع کالاهای صنعتی در بازار فیزیکی بورس‌کالا معامله شد و ارزش معاملات این بازار به 176 هزار میلیارد ریال رسید. در حالی‌که حجم معاملات صورت گرفته در شهریور نسبت به مرداد افزایشی 36 درصدی داشته، ارزش معاملات افزایشی 63 درصدی پیدا کرده است.

بخشی از این افزایش ارزش معامله مربوط به رشد نرخ ارز نیمایی می‌شود. در مرداد ماه نرخ ارز نیمایی در کانال 18 هزار تومان قرار داشت اما در شهریور ماه این نرخ به کانال 19 هزار تومان پا گذاشت و حتی در اواخر شهریور از مرز 21 هزار تومان نیز فراتر رفت.

افزایش بهای ارز نیمایی باعث رشد قیمت پایه کالاهای صنعتی شد و افزایش قابل‌توجهی در ارزش معاملات در همه بخش‌ها از جمله کالاهای صنعتی را به دنبال داشت.

  فولاد، صدرنشین محصولات صنعتی در بازار فیزیکی

بخش قابل‌توجهی از معاملات بازار فیزیکی بورس‌کالا و رینگ صنعتی مربوط به معاملات فولاد می‌شود. به گونه‌ای ‌که ظرف 6 ماه ابتدایی امسال از کل ارزش معاملات بازار فیزیکی حدود 43 درصد مربوط به معاملات بخش فولاد بود.

ارزش معاملات فولاد از فروردین تا پایان شهریور به 448 هزار میلیارد ریال رسید که این رقم 74 درصد از ارزش معاملات رینگ صنعتی نیز بوده است.

تورم قابل‌توجه در ماه‌های ابتدایی سال، ذهنیت استمرار تورم در ماه‌های آتی سال و روند رو به رشد نرخ ارز در کشور باعث شده تا فولاد از کالایی تولیدی به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شود و نقدینگی قابل‌توجهی برای خرید این کالا وارد بازار شود.

تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی ترجیح می‌دهند محصول موردنیاز را با رقابت خریداری کنند چراکه می‌دانند اگر خرید را به تعویق بیندازند، در هفته‌های بعد رشد نرخ ارز نیمایی باعث می‌شود که قیمت پایه به نرخ معامله با رقابت برسد. در این شرایط میزان تقاضا برای خرید محصولات مختلف زنجیره فولاد که در بازار فیزیکی بورس‌کالا عرضه می‌شود شدت گرفته است.

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک