چرا مواد اولیه از بازار آزاد سر درمیاره؟

1- ارزیابی غیرکارشناسی سازمان صنایع استانها و ظرفیت های نادرست
2- اشتباه بودن کل فرایند فروش مواد اولیه از قیمت‌گذاری تا عرضه
3- نبودن رقیب برای پتروشیمی های داخلی در بازار داخلی
4- طمع تولیدکننده برای ایجاد حاشیه سود از کانال فروش مواد اولیه
5- تعریف نشدن بازار ثانویه رسمی شفاف در حاشیه بورس کالا
و در پایان، 6- سایر موارد که توی این گزینه ها نیست و شما اضافه کنید.

در ادامه، پاسخ هایی که تولیدکنندگان و اعضای گروه ها به این سؤال دادند را بخوانید. در انعکاس نظرات تلاش شده است هیچ تغییری در عبارات و محتوا، داده نشود.

- به نظر من همه موارد، اما با اثرات مختلف دخیل هستند.

- گزینه 3 ، تا زمانی که تولید کننده نتواند با نرخ هایی که به پتروشیمی ها دلار داده میشود مواد اولیه وارد کنه داستان همینه پتروشیمی رقیب میخواهد اونم نه داخلی خارجی سابیک ، fcfc و LG.

- نبودن تقاضای کافی برای تولید با ماده اولیه مربوطه که باعث میشه گزینه 4 بوجود بیاد همراه با گزینه 1.

- چرا همه موارد توی گزینه ها نیست؟.

- طرف کارخونه رزین پلی استر غیراشباع زده با تولید 5 تن در روز. یعنی روزی حدود 2 تن مونومر استایرن مصرف داره. اگه 20 روز هم تولید کنه میشه ماهی 40 تن.

اونوقت کارشناس صنایع اومده تایید کرده ماهی 80 تن. فروش خیلی از کارخونه ها و تولیدکننده ها هم که رسمی اعلام نمیشه.

بنابراین طرف خیلی راحت مواد اولیه مازادشو در بازار آزاد میفروشه بدون اینکه کسی بهش بگه ماده اولیه تو چیکار کردی. کار ریشه ای خرابه.

- حجم بالای خرید مواد اولیه که 10 درصد این مواد میره برای تولید و 90 درصد برای فروش. وقتی عرضه با تقاضا برابر نباشه باعث ایجاد بازار سیاه و نفوذ رانت و دلال میشه.

در اینجور مواقعی در صورت افزایش تولید مواد برای کنترل بازار باز هم قیمت روند افزایشی خواهد داشت.

البته افزایش قیمت ارز هم در این بین کم تاثیر نخواهد بود،چون مصرف کننده بجای مصرف مواد اولیه برای مصرف،خرید در حجم بالا برای صادرات را مدنظر قرار میدهد در نتیجه مواد در بازار داخل با کمبود مواجه شده و باعث افزایش و بی ثباتی قیمت ها خواهد شد.

- اگر پتروشیمی عرضه اش رو زیاد کنه همه مسائل حل میشه. به عنوان مثال z30s  مارون تو ایام کرونا هفته ای 2700 تن هم عرضه داشت تا هفتم خرداد که رسید به 1100 تن. بعد 12 خرداد شد 770 تن. 19 خرداد 880 تن. با افزایش قیمت دلار یواش یواش عرضه کم شد. 26 خرداد 506 تن. 2 تیر 682 تن. 9 تیر 836 تن. که هفته اول و دوم ماه سهمیه ها شارژ شده بود با رقابت فروش رفت. 16 تیر 286 تن. اونم وسط گرونی دلار.

اگه عرضه زیاد باشه رقابت نمیشه و  حتی میره تو مچینگ. اون وقت اختلاف بازار آزاد با بورس کم میشه و وسوسه فروش مواد به بازار آزاد از بین میره. تو هفته گذشته rp340 جم رو اگر میخریدی با ارزش افزوده و کارمزد بورس میشد 18600. تو بازار آزاد 19000 تومان بود که اگه 22 تن میخریدی ارزونتر هم میدادن. به همین خاطر تا چهارشنبه تو مچینگ بود.

بعد از چهارشنبه که تو مچینگ تموم شد یه دفعه قیمتش رسید به 20000 تومان. وگرنه با قطع سهمیه و کم کردن اون و یا قاچاق اعلام کردنش هیچ چیز درست نمیشه.

بهین یاب هم به این سادگی قابل آنالیز نیست که تک‌تک واحد ها رو بخوان بررسی کنند. اونم اگر فساد اداری بذاره. آخه قطع کردن سهميه ها  و نونی شده برا برخی از کارمندای فاسد. تاکید می‌کنم فقط برخی.

- عزیز این نظر سنجی احتیاج به سفر به کشور امارات و بررسی شرایط تولید مواد از پتروشیمی تا عرضه توسط شرکتهای رابط و خرید شرکتهای تولیدی داره.

اگر دنبال بازار به اصطلاح سیاه هستید پیگیری از تولید روزانه هزار تن تولید داره که غیر محاسبه روزهای تعطیل تقریبا سالانه 300 هزار تن تولید دارن که در طول یک ماه چهار هفته عرضه دارن که میانگین این عرضه ها 1000 تن میباشد اگر در چهار هفته ضرب گردد میشه 4000 تن واگر در دوازده ماه سال ضرب بشه میشه 48000 تن بقیه این مواد تولید که از سرمایه ملی میباشد و با پایین ترین مبلغ به پتروشیمی ها واگذار میشود سر از کجا در میاورد و سود حاصله آن به کجا میرود در ضمن با سرازیر شدن این مواد به بازار سود هنگفتی به جیب پتروشیمی ها و بورس میره.

- گزينه 1 از مهمترين عوامل ميباشد. عدم توانايى در تشخيص واحد توليدى مصرف كننده با واحدى كه توليد كننده واقعى نيست.

- گزینه های 2 و 3. واقعا گزینه 4 چقدر موضوعیت و اثرگذاری داره که جزو گزینه ها آوردید؟

- مجموعه از موارد بالا که در یک جمله میشه خلاصه کرد فساد ... در نظام تولید وعرضه مطمئنآ تولید کننده واقعی عرضه کمی به بازار داره عمدتا افرادی با انتهای خاص پشت این صنعت هستند....

- دلال ها و مواد فروش های بازار هم نقش بسیار مهمی دارند

- تخصیص ظرفیت با نظر کارشناسان استان های مختلف. کارشناسی در استانی صلاح میداند و تناژی برای شرکتی تعیین میکند.

در استان دیگر کارشناسی به شرکتی با همان ظرفیت تولید ، تناژ کمتری اختصاص میدهد. و در واقع تخصیص مواد اولیه کاملا با نظر شخصی کارشناسان میباشد.

- نسخه این کار فقط گرفتن مالیات بر ارزش افزوده است طرف میدونه هیچ سازمانی نیست ازش بپرسه اقایی که مواد با یارانه گرفتی به چه کسی با چه قیمتی فروختی و اگر تولیدی نداشتی چرا سهمیه گرفتی.

- به نظر من اگر امکانش باشه از این نظرسنجی ها توی گروه نگذارید بهتره. نظر شخصی من این هست که مشکل که حل نمیشه فقط شک ندارم مشکلات تولیدکننده واقعی با این نظرسنجی ها بیشتر هم میشه و بدبختیش برای ما تولید کننده ها هست.

چون در پی این نظرسنجی ها شک ندارم که فقط سختگیری ها برای ما تولید کننده ها بیشتر میشه. وگرنه به قول دوستان کسی که تولیدی نداره و سهمیه میگیره انقدر هست که دم به تله نده.اگر نظر و نقد من اشتباه هست دوستان بفرمایند.

- اشخاصی که سهمیه میفروشند راهش رو بلدند مثلا فاکتور فروش میخرند و ..... بهترین راه بنطر من لیست بیمه و قبض برق به همراه مالیات ارزش افزوده موثر میباشد تا تولید کننده واقعی مشخص گردد.

- مشکل اینکه دلال ها همه جا نفوذ کرده اند و در اتاق های مختلف تصمیم گیرنده، به نفع خودشان شده اند.

- به نظر من سوالات بسیار بجا ، پخته، جامع و کامل را مورد پرسش قرار دادید.

در مورد چهار سوال شما ساعت ها می توان بحث  کرد.

اما من سوال دوم شما را اساسی و اصولی ارزیابی می کنم و چنانچه جواب منطقی برایش پیدا کنیم ، جواب بقیه سوال ها نیز داده ایم ، چرا که در دل سوال 2 نهفته شده است.

هدف اصلی دولت در ایجاد شرکت های پتروشیمی  در داخل کشور را می توان در نکات ذیل بررسی کرد:

1- استفاده بهینه از مواد اولیه موجود( نفتا-فلر یا گاز طبیعی) برای تولید محصولی با ارزش افزوده بالا برای نیاز روزانه کشور .
2- تامین ماده اولیه صنایع پایین دستی برای تامین نیاز های عمرانی و روزمره کشور.
3- جلو گیری از خروج ارز و صادرات مازاد برای تامین ارز.
4-ایجاد اشتغال در راستای توسعه پایدار کشور.
5- ایجاد صنایع پایین دستی وتروشیمایی بدست بخش خصوصی و تامین مواد اولیه آنان.

بنابراین اهداف دولت بخوبی محقق شده و کارخانجات مفصل و به روز و عالی در مورد کلیه ترموپلاست ها  با ظرفیت های بسیار بالا زده شده، بخش خصوصی هم الحق مایه گذاشته است و صنایع جامع ، عالی با انتخاب بهترین خطوط تولید از بهترین برند های دنیا با ظرفیت های خوب و اشتغال بالا برای تامین نیاز داخل و صادرات برنامه ریزی و احداث نموده اند.

حال همه چیز آماده است حدود 100 واحد تولید مواد پتروشیمی در سطح کشور بصورت شبانه روزی با استفاده. از خوراک ارزان قیمت تولیدات وسیع خود را تولید می‌کنند. کارخانجات بخش خصوصی هم با ظرفیت بالا آماده خرید محصولات و تولید آن هستند.

وزارت صنایع هم با پرسنل کم تجربه خود با ایجاد مشکلات از قبیل سهمیه ، بهین یاب ، طرح افق ، بورس کالا و کارگزار و دلال و رانت خواران دولتی مانع ارتباط مستقیم تولید کننده مواد اولیه پتروشیمایی و مصرف کننده گان صنایع پایین دستی شده و با ایجاد ترفند مهندسی فروش باعث میشوند. قیمت پایه فروش که مراجع بین المللی گرفته شده و در آن سود تولید کننده لحاظ شده، به رقابت کشیده شود و چهل در صد افزایش نرخ پیدا کند.

به قول ضرب المثل قدیمی طاقاری بشکند، ماستی بریزد، بگردد دنیا به کام کاسه.

حال شما ملاحظه بفرمایید اگر مثل سابق و قبل از به وجود آمدن بهین یاب و بورس کالا ، خود تولید کنندگان مواد پتروشیمی با مصرف کنندگان مستقیما در ارتباط بودند هیچ یک از اتفاقات فعلی و بازار سیاه و تقلب در سهمیه و رشوه و رانت وجود نداشت. تمام این ها به وجود آمد چون آن محدویت ها را به وجود آوردند.


- تولید کنندگان کوچک برای تامین مواد اولیه بازار آزاد رو رونق میدن و اگر بازار رسمی ثانویه برای مقادیر کم ایجاد شود بخش عظیمی از دلال بازی مواد جمع میشود و تولید کنندگان کوچک که تعدادشان کم نیست هم دچار مشکل در تامین مواد اولیه نمیشن.

- به نظر بنده مشکل اساسی که مواد سر از بازار آزاد در میاره اول اینه که به منه تولید کننده یک‌گرید مواد میدن در صورتی که من حداقل ۵ گرید مواد برای تولیداتم نیاز دارم خب بهرحال مجبور میشم برم سراغ بازار آزاد پس باید وزارت محترم برنامه ریزی کنند برای اینکه من بتونم از هر گریدی که مربوط به کارم هست خرید کنم و مورد بعدی اینه که باید باید باید کارشناسان محترمی که برای بازدید میاند تو کارخونه من از انحصار در بیاند و حتما چند نفر از چند ارگان مثلا دادگستری و اداره صنایع و حتی اداره مالیات بیان واس بازدید و حتما گردشی عوض بشند تا مورد تبانی قرار نگیره

- اگر با علم اینکه میدونید کلیه تولیدات پتروشیمی‌ دست چه شخصی هست و این سوال رو میپرسید که ما هم بحث‌ نکنیم، اگر نه، هیچ کدوم از مواردی که گفتین منطقی نیست و دلیل بازار آزاد نیست! چون ‌اگر حجم‌ مواد‌ی که‌ اونل دارن رو بررسی کنید میفهمید که اینا به شاهراه وصل هستند شرکت های تولیدی به مویرگ (بورس).
اگر بازار سالمی وجود داشته باشه، کجای دنیا سود حاصل از فروش مواد اولیه از محصول اون‌ مواد میتونه بیشتر باشه؟ در‌ مورد سهمیه میگید شرکت ما الان ماهی ۵۰ تن به جز سهمیه از بازار آزاد مجبوریم‌ تهیه کنیم ! تازه شرکتی به بزرگی شرکت ما سهمیه خودش کفاف نمیده چه برسه مازاد بفروشه در بازار!
فقط اینجا یک‌ شخص هست که به راحتی قیمت انواع محصول داخلی که نیاز به بسته بندی چه PP چه HDPE یا... داره بالا میبره که شامل لبنیات، نان، گوشت و.... مهم نیست قیمت دلار یا نفت چقدره مهم اینه اونا چه تصمیمی بگیرن!
با اینکه نیرو که ایرانی هستن خدا رو شکر، نفت هم تا اونجا که یادمه باز مال کشور خودمون بود، حمل نقل هم همینطور، میمونه حدود ۰.۰۰۰۰۴ درصد در‌ یک کیلو افزودنی که با دلار تهیه میشه و خارجی هست، با این حال نفت قیمتش میاد پایین قیمت مواد پتروشیمی بالاتر میره، نفت میره بالا اینم میره بالا، قیمت دلار میاد پایین این تغییری نمیکنه ، قیمت دلار ۴۰ درصد میره بالا قیمت مواد اولیه ۶۰ درصد میره بالا!
بعد تازه شاکی هم هستن که اگر صادرات دارید باید بیارید تو نیما بفروشید ! یعنی کم خوردن خدا رو شکر قیمت ها رو طوری دادن که اگر ارز رو‌ برنگردونیم سرمایه ملی رو به هدر دادیم! انتظار هم دارن کار کنیم با این شرایط و صحبت ها!

توضیح ویکی پلاست: بسیاری از تولیدکنندگان نیز با انتخاب یک یا چند گزینه از فرضیات احتمالی که در مقدمه به آن اشاره شد، در این نظرسنجی شرکت کردند.

شما هم اگر در مورد این بحث، نظر و توضیحی دارید، لطفا در بخش نظرات همین پست آن را مطرح کنید.

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک