سمت و سوی بازار تغییر کرده است؟

به گزارش ویکی پلاست، در هفته گذشته در بورس کالای ایران شاهد رشد عرضه‌ ، تقاضا و افزایش حجم داد و ستد پلیمرها بودیم که یک سیگنال مثبت به شمار می‌رود. داد و ستد بیش از 50 هزار تنی پلیمرها که به نسبت مدت مشابه هفته قبل از آن نزدیک به 17 درصد رشد کرد نشان می‌دهد که بازار در حال بازبینی واقعیت‌های معاملاتی است و شاید بتوان گفت یکی از جرقه‌های  رونق به شمار می‌رود.

کاهش قیمت‌های پایه و البته افزایش حجم عرضه‌ها را باید مهمترین دلایل این وضعیت به شمار آورد. البته حجم معاملات نزدیک به 50 هزار تن آن هم در وضعیتی که بازار رکوردهای بالای 70 هزار تن را در هفته‌های قبل به سادگی به دست آورده است را نمی‌توان یک رخداد مثبت مهم دانست ولی باز هم از بهبودی شکننده حکایت دارد. به صورت دقیق‌تر بازار هنوز شرایط مطلوبی ندارد ولی برای هفته پیش‌رو می‌توان خوش‌بینی‌های بیشتری داشت.

رخداد زیرپوستی مهم هفته گذشته را باید افزایش جدی عرضه‌ها به شمار آورد یعنی شاهد بودیم که بیشترین حجم عرضه از ابتدای سال جاری تاکنون به ثبت رسید که البته تقاضا را هم به نسبت تحریک کرد. این مطلب نشان می‌دهد که دیگر بحث تلاش برای کاهش عرضه‌ها و حتی شائبه‌ بازارسازی برای بسیاری از گریدها تغییر کرده و عرضه‌کنندگان اصلی شاید از هم‌اکنون نگران حجم فروش خود شده‌اند که احتمال افزایش مشکلات در صادرات را مطرح می‌کند. این داده را باید بسیار مهم ارزیابی کرد زیرا پتانسیل افزایش نرخ را بدون در نظر گرفتن قیمت‌های پایه تضعیف می‌کند.

در هفته جاری در شرایطی شاهد هجوم عرضه‌ها هستیم که قیمت‌های پایه نیز کاهش داشت یعنی عرضه‌کنندگان قاعدتاً نباید به رشد عرضه‌ها متمایل باشند ولی عکس این روند تجربه شد. به نظر می‌رسد عرضه‌کنندگان واقعیت‌های بازار را جدی گرفته‌اند و جبراً به سمت حمایت از بازار داخلی متمایل شده‌اند که داده مثبتی به شمار رفته و نشان می‌دهد که حداقل به صورت موقتی دست پنهانی بازار در حال مدیریت همه است.

دو هفته اخیر شاهد بودیم که اغلب بازارهای کالایی با یک روند متعادل به فعالیت خود ادامه دادند اگرچه دلیل این تعادل نسبی را باید در تعطیلات موجود در این دو هفته جستجو کرد یعنی بازارها با یک کم‌رمقی نسبی همراه بودند. این مطلب به این معنی است که برای هفته‌ پیش‌رو انتظار تقویت فعالیت‌ها منطقی به نظر می‌رسد و رکود نسبی در فازهای تولید و تجارت بهبود نسبی خواهد یافت بنابراین پتانسیل افزایش حجم معاملات منطقی است. این در حالی بود که در دو هفته اخیر شاهد آرامش کلی در بازار پلیمرها و البته میل به افت قیمت‌ها بودیم.

این مطلب اگرچه دلایل خاص خود را داشت که به آن‌ها می‌پردازیم ولی نشان داد که هنوز برتری عرضه بر تقاضا در بازار آزاد وجود دارد و موجودی انبارهای فعلی هنوز هم پتانسیل رشد قیمت‌ها را محدود ساخته است. از سوی دیگر جرقه‌های مهمی از رشد نرخ در بازار پلیمرها مشاهده شد ولی چندان هم قدرتمند نبود.

دلیل اصلی افت نسبی نرخ در طول هفته گذشته را باید کاهش جدی قیمت‌های پایه در بورس کالا به شمار آورد که خود سیگنال مهمی را برای تضعیف نرخ در فاز روانی و البته ویژگی‌های فنی به همراه داشت. نوسان قیمت‌های جهانی و البته کاهش قیمت‌ها در بازار ثانویه ارزی هر دو به کمک آمد و به کاهش قیمت‌های پایه منجر شد. از سوی دیگر موعد 13 آبان نیز فرارسید و دیگر بازار از این سیگنال روانی هم گذر کرده است و باید منتظر ماند و دید که واقعیت‌های عملیاتی سخت‌گیری‌های بین‌المللی به صورت واقعی چه تأثیری بر بازار خواهد داشت اگرچه احتمال تغییر بزرگی از این پس هم چندان جدی نیست زیرا بازار اغلب تأثیرات این رخداد را تاکنون پیش‌خور کرده است.

چیزی که مشخص است افزایش مشکلات در مسیر صادرات مخصوصاً صادرات مواد اولیه پلیمری است که شاید برای بازار آزاد حتی خوش‌یمن باشد زیرا پتانسیل تزریق مواد اولیه را تقویت می‌کند. هنوز سخت‌گیری‌های صادراتی در خصوص بازگشت ارز حاصل از صادرات همچون گذشته است و تداوم این وضعیت هم حفره تقاضای مواد اولیه با رویکرد صادراتی از بستر بازار آزاد را تحت الشعاع قرار می‌دهد و هم در مسیر صادرات محصولات نهایی و مصنوعات پلیمری دشواری‌های پیشین ادامه خواهد داشت.

ویژگی مهم بازار در روزهای اخیر را باید تداوم بالابودن موجودی انبارها در بازار داخلی به شمار آورد اگرچه هیچ آمار متقنی در این خصوص وجود ندارد و البته برای تمامی گریدها به یک میزان نیست. این مطلب به معنی آن است که هر گروه کالایی شرایط خاص خود را دارا هستند و نمی‌توان یک روند عمومی را برای کلیت بازار ارائه کرد.

نگاهی به وضعیت بازار در هفته گذشته به صراحت تأثیرگذاری قیمت‌های پایه را نشان می‌دهد یعنی بازار با توجه به برخی داده‌های افزایشی ، باز هم در برابر کاهش قیمت‌های پایه تمکین کرد و پتانسیل رشد قیمت‌های بیشتر را به تعویق انداخت. این داده در شرایطی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که حجم معاملات نیز اندکی تقویت شد ولی شاهد هجوم تقاضا نبودیم یعنی بسیاری از گریدها چندان هم در بورس کالا جذاب ظاهر نشدند و بخش مهمی از تقاضا باز هم به گریدهای جذاب محدودی مهاجرت کرد. این مطلب خود شائبه‌های مهمی از رکود تقاضا را نشان می‌دهد ولی در نهایت پتانسیل واسطه‌گری در این بازار را محدود می‌کند.

آمارهای ویکی پلاست در بخش تحلیل‌گران نشان می‌دهد که در معاملات روز 15 آبان ماه 40 درصد از عرضه‌ها با قیمت پایه مورد معامله قرار گرفت ولی در کنار آن 20 درصد بین 11 تا 50 درصد رقابت داشتند. این مطلب به معنی عدم معامله مهم برای بسیاری از گریدها و همچنین تداوم توجه بازار به برخی از گریدهای جذاب است.

اگر به هر دلیل نتوان بازار گریدهای جذاب را مدیریت کرد نگرانی‌های جدیدی در این حوزه ایجاد می‌شود و تولید را در حوزه گریدهای جذاب با دشواری همراه خواهد ساخت. هنوز پلی‌پروپیلن‌ها و پلی‌اتیلن ترفتالات بیشترین رشد قیمتی را در هفته گذشته داشتند که نشان می‌دهد این بازارها هنوز هم به مدیریت جدی نیاز دارند.

با توجه به شرایط موجود و برتری محسوس حجم عرضه‌ها بر حجم معاملات و تشابه بالای حجم عرضه و تقاضا به نظر می‌رسد پتانسیل رشد قیمت‌ها اندکی محدود شده ولی در کل بازار با نگرانی‌های جدیدی همراه شده است. شائبه رکود تورمی هنوز به قوت خود پایدار است ولی شرایط کلی این رخداد را به تعویق انداخته و احتمال ثبات قیمت‌ها را افزایش داده است.

این مطلب نشان می‌دهد که قدرت‌نمایی قیمت‌های پایه در بورس کالا باز هم افزایش می یابد و دورنمای بازار باز هم از مسیر بورس کالا تعیین خواهد شد. انتظار کاهش قیمت ارز ثانویه در کنار احتمال کاهش قیمت‌های جهانی باز هم سیگنالی کاهشی را برای بازار احتمالاً به همراه خواهد داشت گویی دستی از غیب در حال مدیریت بازار است.

پتانسیل کاهش بیشتر قیمت‌های جهانی خود محرک جذابی برای بالابودن عرضه داخلی و محدود شدن تکانه‌های رشد نرخ در بازار است اگرچه پایین بودن حجم تقاضای داخلی را باید مهم ارزیابی کرد و از یک احتمال یعنی تداوم رکود در بازار خبر می‌دهد. با اعلام رسمی قیمت‌های پایه در هفته پیش‌رو می‌توان به اطلاعات بهتری از دورنمای بازار دست یافت.