تغییر دستوری دلار قیمت های پایه در 13 بدر/ نوروز بازار چگونه گذشت؟

به گزارش ویکی پلاست، در 21 اسفند 1401، دلار پایه ها 28,371 در 6 فروردین 36,485 و در 13 فروردین! قیمت های پایه با دلار 28,500 تومان، محاسبه شد. هوای تغییرات پایه ها، بهاری است و بعد از صعود 28 درصدی در 6 فروردین، دلار پایه ها بدون توجه به روش دستورالعمل تنظیم بازار، با کاهش 21.8  درصدی و دلار 28,500 محاسبه شد.

تا پیش از این، مدیریت توسعه صنایع پایین دستی با تجمیع میانگین هفتگی خرید و فروش و تقسیم آن بر دو، دلار پایه ها را محاسبه می کرد که نرخی برابر 28.371 تومان بود. اما تعیین نرخ روز 13 فروردین، تنها یک پیام را مخابره می کرد: «به دلار 28,500 تومان تغییر داده شود.»

افزایش دلار نیمایی برای محاسبه قیمت های پایه، حامیان و مخالفانی دارد. حامیان افزایش با یادآوری اتفاقات سال 97، معتقدند تثبیت نرخ دستوری باعث دور شدن پایه ها از قیمت های واقعی و ایجاد رانت گسترده ناشی از اختلاف زیاد دلار آزاد و دلار نیمایی می شود و مخالفان افزایش معتقدند برای کنترل قیمت ها، باید دلار را در 28.500 ثابت نگه داشت. کم کردن سقف رقابت نیز از دیگر دیدگاه های این گروه است.

در سال جدید، اشارات مستقیم رییس جمهور به موضوع تعیین دلاری قیمت ها و همچنین بورس کالا، نشان می دهد گروهی از تیم اقتصادی دولت، مشغول فعالیت مستمر روی موضوع قیمت های پایه هستند. یاسر جبراییلی، رییس مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی اجرای سیاست های کلی نظام را می توان چهره شاخص این تیم دانست. او در توییت هایی خبر از بازگشت نرخ 28.500 تومان به قیمت های پایه داده بود و پس از این تغییر نیز با انتشار جداولی، کاهش رقابت ها را ناشی از این تصمیم، عنوان کرد.

رییسی در هفته جاری گفته با متخلفانی که با قیمت ریال، کالا تولید و با دلار عرضه می کنند، برخورد قاطع می شود. رئیسی نظارت بر عملکرد شرکت‌های بزرگ و جلوگیری از سوءرفتار و عمل این شرکت‌ها در استفاده از منابع مالی دولتی را ضروری خواند و تصریح کرد: برخورد قاطع با متخلفان که با استفاده از مواد اولیه داخلی و به قیمت ریال، کالا را تولید ولی با نرخ ارزی و گران عرضه می‌کنند و سبب اخلال در نظام اقتصادی و آسیب به سفره مردم می‌شوند، در دستور کار مسئولان باشد.

در خبر مهم دیگری، این هفته کانال کامودیتی ها در پستی نوشت: قیمت پایه تالار داخلی بورس کالا به مرور زمان از دلار جدا و وابسته به قیمت‌های کشف شده در معاملات قبلی بورس می شود. کامودیتی ها اضافه کرده است: این الگو در متن پیش‌نویس قانون برنامه هفتم نیز آورده شده و در مورد زنجیره فولاد اجرایی شده و شاهد نوسانات ارزی و بین المللی کمتری در این حوزه نسبت به سایر بخش‌ها هستیم.

بر اساس این نکات، ممکن است به زودی شاهد اتفاقات مهم دیگری برای محاسبه قیمت های پایه محصولات پتروشیمی باشیم. تجربه ای که در سال 97 نیز آزموده شد. ممکن است روش فعلی محاسبه قیمت های پایه کنار گذاشته شده و قیمت‌های کشف شده در معاملات قبلی، مبنای معاملات هر هفته باشد.

اما تأثیر کاهش دلار پایه ها از 36,480 به 28.500 بر معاملات این هفته چه بود. مقایسه عرضه، تقاضا و معاملات هفته جاری و هفته گذشته نشان می‌دهد عرضه ها با 2,399 تن کاهش از 104,825 به 102,426 تن رسید. معاملات هم با 3,474 تن کاهش، از 91,789 تن به 88,315 تن رسیده است.

حفظ عرضه ها در بالای مرز 100 هزار تن و رعایت کف عرضه عمده گریدها باعث شد هیجان مهمی در سمت تقاضا اتفاق نیفتد. برای 102 هزار تن عرضه‌ی این هفته، 148 هزار تن تقاضا ثبت شد که حدود 6,500 تن، کمتر از هفته قبل است.

کاهش 3 هزار و 400 تنی معاملات
کارنامه معاملات محصولات پلیمری در هفته سوم فروردین ماه در حالی بسته شد که 86.2 درصد عرضه ها معامله شد. عرضه ها 2 هزار و 399 تن و معاملات 3 هزار و 474 تن نسبت به هفته گذشته کاهش داشت.


آنچه در مورد معاملات این هفته باید بدانیم:
- 86.2 درصدِ عرضه ها، معامله شد.
- جمع معاملات این هفته 88 هزار و 315 تن بود که 3 هزار و 474 تن، کمتر از هفته گذشته است.
- رقابت خریداران به دنبال کاهش قیمت های پایه در معاملات کالاهای جذاب مانند پ پ ها، پی وی سی و پلی اتیلن های پر مصرف، بیشتر از هفته قبل بود.

رقابت ها افزایش یافت ولی میانگین نهایی معاملات، کاهشی شد. بررسی آمار معاملات هفته جاری، نشان می دهد به رغم افزایش رقابت ها، اما میانگین نهایی معاملات نسبت به هفته قبل، کمتر است. میانگین نهایی معاملات گروه های مختلف پلیمری بر اساس بیشترین به کمترین کاهش به شرح زیر است:

➖ گروه ABS بین 1.9 تا 5 درصد کاهش (1,411 تا 3,298 تومان)
➖ گروه پت بطری بین 4.7 تا 5.7 درصد کاهش (بین 2,197 تا 3,472 تومان)
➖ سنگین فیلم بین 6.6 تا 7.7 درصد کاهش (2,391 تا 2,875 تومان)
➖ گروه سنگین دورانی 8.2 درصد کاهش (3,266 تومان)
➖ گروه سنگین اکستروژن بین 2.4 تا 10.2 درصد کاهش (بین 1,008 تا 4,139 تومان)
➖گروه SBR بین 15.5 تا 21.9 درصد کاهش (9,704 تا 13,691 تومان)
➖ پ پ های نساجی بین 3.2 تا 15.3 درصد کاهش (بین 1,258 تا 6,730 تومان)
➖ پ پ های شیمیایی بین 2.1 تا 17.7 درصد کاهش (بین 1,537 تا 7,925 تومان)
➖ گروه سنگین بادی 18 درصد، کاهش (5,649 تومان)
➖ پلی استایرن مقاوم تا 18 درصد کاهش (9,211 تومان)
➖ پلی استایرن معمولی 18 درصد کاهش (8,815 تومان)
➖ گروه سبک خطی بین 10.4 تا 18 درصد کاهش (بین 4,072 تا 6,724 تومان)
➖ گروه سبک فیلم بین 14.5 تا 18 درصد کاهش (بین 5,211 تا 6,070 تومان)
➖ گروه سنگین تزریقی بین 1.1 تا 18.1 درصد کاهش (بین 624 تا 5,782 تومان)
➖ پی وی سی ها بین 10 تا 18.6 درصد کاهش (بین 3,820 تا 7,823 تومان)
➖ پ پ گرید فیلم بین 21 تا 22 درصد کاهش (9,991 تا 10,056 تومان)

خریداران هفته قبل چقدر ضرر کردند؟
هفته گذشته و بعد از افزایش نرخ دلار پایه ها به 36.500، نزدیک 92 هزار تن معامله انجام شد. این معاملات در حالی بود که دلار هم بعد از شروع سال، روندی صعودی را پیش گرفته بود و تا 55 هزار تومان هم پیش رفت. چشم انداز افزایشی دلار در کنار نیاز واحدهای تولیدی به خرید مواد اولیه، یکی از کم سابقه ترین هفته های نوروزی بورس محصولات پتروشیمی را رقم زد. به نحوی که خریداران نزدیک 92 هزار تن انواع محصولات پتروشیمی را خریدند. اما هنوز بسیاری از خریداران تسویه ها را انجام نداده بودند که خبر تغییر دلار پایه ها به 28.500، رسانه ای شد.

تغییر نرخ دلار بسیاری از خریداران را سردرگم کرد که با توجه به افزایش نرخ هفته قبل، تکلیف معاملات چه می شود. نهایتا هیچ مرجع خاصی به جز بورس کالا به سوالات پاسخ نداد. بورس کالا اعلام کرد معاملات هفته قبل باید تسویه شود و هر نوع اقدام دیگر، منوط به تفاهم فروشنده و خریدار است. به این ترتیب، با تغییر ناگهانی دلار از 36.500 به 28.500، خریداران هفته قبل متحمل ضررهای سنگینی شدند که اتفاق خاصی از پیگیری ها، حاصل نشد.

نرخ تسعیر ارز برای خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها معادل هر دلار 28500 تومان تعیین شد
همان طور که از سال گذشته در خبرها آمده بود، بر اساس مصوبه هیات دولت نرخ تسعیر ارز برای خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها معادل هر دلار 28500 تومان تعیین شد.

روند نزولی دلار
دلار این هفته 4 هزار تومان کاهش قیمت پیدا کرد. دلار که معاملات هفته قبل را با 54,450 تومان به پایان برده بود، طی این هفته با نزدیک 4 هزار تومان کاهش، به 50 هزار تومان عقب نشینی کرد. در هفته‌ی جاری برنامه جدید بانک مرکزی برای ارز سهمیه ای رونمایی شد. بانک مرکزی، رویه پرداخت ارز سهمیه ای یا ضروری را از پرداخت اسکناس به واریز به حساب ارزی تغییر داد. این روش برای کاهش سوءاستفاده از کارت های ملی اجاره ای اتخاذ شده و افراد متقاضی ارز سهمیه ای، ملزم به افتتاح حساب ارزی هستند. بانک مرکزی پس از تأیید درخواست متقاضی، حداکثر 2 هزار دلار یا یورو را به حساب ارزی وی واریز می شود و طی 5 روز کاری، متقاضی می تواند از صرافی، اسکناس تحویل بگیرد.

خبر مهم دیگری که بر بازار ارز این هفته تأثیر گذشت، گزارش آکسیوس بود. پایگاه آکسیوس به نقل از منابع آگاه نوشته دولت جو بایدن در هفته‌های گذشته با مقام‌های اسرائیلی و اروپایی درباره توافق موقت با ایران رایزنی کرده است. طبق این گزارش، توافق مد نظر کاخ سفید شامل رفع برخی تحریم‌ها در ازای توقف بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای ایران خواهد بود.

بازار آزاد کاهشی است
در طول تعطیلات نوروز، بازار تعطیل بود و معاملات پراکنده ای که هفته قبل انجام شد، زیر سایه افزایش دلار پایه ها بود. در حالی که با افزایش دلار پایه، بازار انتظار افزایش قیمت ها را داشت، تغییر ناگهانی دلار به 28.500، معادلات بازار را به هم ریخت و قیمت ها از شروع این هفته تا دیروز، نزولی بودند.

نفت صعودی شد
برنت که معاملات هفته دوم فروردین را با 74 دلار آغاز کرده بود، با روندی صعودی و بیش از 5 دلار رشد، جمعه، با 79 دلار به پایان رساند. این هفته نیز به دنبال تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت و انتشار آمار اُفت ذخایر آمریکا، رشد قیمت نفت ادامه یافت و به 84 دلار رسید.

بیم و نگرانی تولیدکنندگان
با اتفاقات دو هفته گذشته و زمزمه های جدا شدن دلار از قیمت گذاری، فضای بازار کاملا مبهم است. بی ثباتی و تغییرات ناگهانی که عموما همراه با ضررهای سنگین برای تولیدکنندگان است، موجب شده همه فعالان بازار نسبت رخدادهای آینده بازار، نگران باشند. به طوری که اهمیت شاخص های مهم بازار مانند قیمت های جهانی، کم رنگ شده و گویی باید منتظر اتفاقات مهم دیگری بود.

مقایسه هفتگی عرضه، تقاضا و معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا از ابتدای سال تا هفته سوم فروردین 1402

جدول مقایسه ای حجم معامله همه گروه های پلیمری

میزان معاملات هفته جاری: 88,315 تن