چقدر می‌توان به تغییرات در بانک مرکزی خوشبین بود؟

هرچند پیش‌تر هم زمزمه‌هایی درباره خروج آقای صالح‌آبادی از کابینه شنیده می‌شد اما رشد چشمگیر قیمت دلار طی چند هفته اخیر به کنار رفتن معاون ارزی و سپس رئیس کل بانک مرکزی انجامید. اما تا چه حد می‌توان نسبت این تغییرات خوشبين بود؟‌ می‌توان گفت که رئیس کل تازه، دکتر محمدرضا فرزین، نسبت به رئیس کل پیشین توانایی‌های بیشتری دارد اما دلایلی هم برای بدبینی وجود دارند.

آقای فرزین چهره نسبتا شناخته‌شده‌ای است. او در اواخر دهه هشتاد به‌عنوان دبیر ستاد اطلاع‌رسانی ستاد هدفمندی یارانه‌ها منصوب شد و یکی از چهره‌هایی بود که طرح نسبتا موفق هدفمندی یارانه‌ها را با او به‌یاد می‌آوریم.

او به‌عنوان یک اقتصاددان هم کارنامه قابل قبولی دارد. درست است که تخصص آقای فرزین ارتباطی به سیاست‌گذاری پولی ندارد اما انتظارات ما آنقدر پایین آمده که به انتصاب اقتصاددانی با سوابق آقای فرزین هم به‌وجد می‌آییم.

آقای فرزین آنقدر اعتماد به‌نفس داشت که تقریبا یک دهه پیش نامه‌ای را در پاسخ به دو اقتصاددان بزرگ ایرانی (هاشم پسران و هادی صالحی اصفهانی) و در دفاع از طرح هدفمندسازی یارانه‌ها منتشر کرد. چنین اعتماد به‌نفسی هنگام ریاست بانک مرکزی به‌کار می‌آید.

آقای فرزین با نظام بانکی ایران ناآشنا نیست و مدیر‌عاملی بانک‌ کارآفرین و بانک ملی را در کارنامه دارد. به‌نظر می‌رسد که رابطه او با رئیس‌جمهور هم نسبتا خوب باشد.

در واقع هنگام شکل‌گیری دولت سیزدهم انتظار می‌رفت که آقای فرزین هم یکی از اعضای کابینه باشد اما او هم همچون دکتر فرهاد رهبر یکی از افرادی بود که ظاهرا در آخرین روزها از فهرست نهایی کابینه کنار گذاشته شدند.

همه این‌ها باعث می‌شود که انتخاب آقای فرزین در میان گزینه‌هاي موجود و ممکن انتخاب مناسبی به‌نظر برسد. اما دلایلی هم برای بدبینی نسبت به دوران ریاست آقای فرزین وجود دارد. نخستین تردیدها در واقع به‌خاطر مصاحبه‌های چند روز اخیر آقای فرزین است.

او بارها بر روی قیمت ۲۸۵۰۰ تومانی دلار نیمایی تاکید کرده است. دلیل اعلام و اصرار بر این قیمت چندان مشخص نیست. آقای فرزین می‌خواهد به فعالان اقتصادی آرامش خاطر بدهد که قیمت دلار نیمایی برای آینده‌ای قابل تصور ثابت خواهد بود.

او در گفت‌وگوی ویژه خبری گفت از آنجا که در بازار ارز ایران بازار آتی وجود ندارد، بانک مرکزی تصمیم گرفته که نرخ دلار نیمایی را برای مدتی ثابت نگه دارد تا فعالان اقتصادی با بی‌اطمینانی مواجه نشوند.

اما خب فعالان اقتصادی دلار ۴۲۰۰تومانی را هم به‌خاطر دارند و تاکید آقای فرزین بر تفاوت میان این دو تجربه چندان اطمینان‌بخش نخواهد بود.

اگر اختلاف میان ارز نیمایی و ارز آزاد همین‌قدر زیاد باشد، بانک مرکزی برای متقاعد کردن فعالان اقتصادی به عرضه دلارهای صادراتی در سامانه نیما کار سختی خواهد داشت. آقای فرزین رو به دوربین از فعالان اقتصادی خواست که به او اطمینان کنند آن‌هم در حالی‌که سخنان ایشان خیلی هم اطمینان‌بخش نبود.

نخستین مصاحبه مفصل آقای فرزین به‌عنوان رئیس کل بانک مرکزی را مقایسه کنید با نخستین مصاحبه آقای همتی، رئیس کل اسبق بانک مرکزی، که در آن روزهای ملتهب گفت قیمت ارز در بازار تعیین می‌شود و سپس از مجری خواست که آهنگ پخش کنند تا «مردم صفا کنند». بدبینی دیگر ارتباطی به آقای فرزین ندارد.

بانک مرکزی نخستین قربانی تورم بالا و جهش قیمت ارز است در حالی‌که نمی‌توان این نهاد را تنها مقصر نرخ تورم دانست.

نرخ تورم پنجاه درصدی نشانه‌‌ای است از ناکارآمدی نهادی در سطحی کلان و در نتیجه مهار و کاهش آن هم نیاز به اراده‌ای جدی در میان نهادهای حاکمیتی و اقداماتی هماهنگ و یکپارچه دارد.

چنین انگیزه و اراده‌ای هنوز در میان حاکمیت دیده نمی‌شود و به بیان دیگر فعلا به نظر می‌رسد که حاکمیت ترجیح می‌دهد که هزینه‌های تورم پنجاه درصدی را بپردازد به‌جای اینکه به هزینه‌های احتمالی کاهش شدید نرخ تورم تن بدهد. در چنین شرایطی، نمی‌توان انتظار خاصی از رئیس کل بانک مرکزی داشت.
روزنامه هفت صبح

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟ بلی خیر

امتیاز مطلب: 0%

لینک مطلب: https://wkpl.ir/n14966