رونق به تولید بازمی‌گردد؟

به گزارش ویکی پلاست به نقل از دنیای اقتصاد، آمار تولید کالاهای منتخب (36قلم کالا) در آذر1400 نشان می‌دهد عمده محصولات نسبت به آبان در سطح تولید بالاتری قرار داشته‌‌‌اند.

داده‌های وزارت صمت نشان می‌دهد در آخرین ماه پاییز نسبت به آبان1400 تعداد کالاهای با رشد تولید 22قلم بوده و بخش‌‌‌هایی همچون لوازم‌خانگی، شیشه و آلومینیوم بهترین عملکردهای ماهانه را به ثبت رسانده‌‌‌اند. از آن سو یک‌چهارم کالاهای منتخب نیز با افت تولید روبه‌رو شده‌‌‌اند.

نکته جالب در بررسی روند تولید ماهانه کالاهای منتخب صنعتی این است که در آذرماه، ارقام تولید به هیچ‌وجه چشمگیر نبوده و تنها نسبت به آبان و مهر که ماه‌‌‌هایی توام با نوسانات شدید ارزی، خاموشی برق و کاهش تقاضا بود، وضعیتی بهتر را تجربه کرده‌‌‌اند.

از آنجا که پیش‌تر برای آذرماه، دو گزارش شاخص تولید صنایع بورسی و شاخص مدیران خرید صنعتی شرایط رکودی و توام با چالش را برای بخش صنعت نشان داده بود، می‌‌‌توان گزارش کالاهای منتخب صنعتی را شاهد سوم وضعیت پرتنش صنعت در پایان پاییز 1400 دانست.

در بین کالاهای منتخب در سه بخش صنعت، معدن و پتروشیمی وزن بالاتر متعلق به کالاهایی است که در آذر نسبت به آبان، رشد تولید را تجربه کرده‌‌‌اند.

با این حال جنس آمارها و تعداد کالاهای دارای افت تولید از برخی عدم‌تعادل‌‌‌ها در بنگاه‌‌‌های تولیدکننده خبر می‌دهد. ‌درصد نازل رشد تولید مثبت در اغلب کالاها در مقایسه با آبان‌ماه نیز گویای کمرنگ‌شدن شدت رشد تولید در اغلب صنایع است.

البته نکته امیدوارکننده این گزارش شدت رشد منفی محصولات و کاهش دامنه کالاهای دارای رشد منفی است که به معنی وضعیت نسبتا عادی صنایع در آذر1400 بوده است.

جدا از آمارها وضعیت تولید کالاهای منتخب صنعتی در پایان 9ماه نیز نشان می‌دهد 23کالا رشد تولید داشته‌‌‌اند، 13کالا نیز نسبت به 9ماه منتهی به آذر1399 با افت تولید روبه‌رو شده‌‌‌اند.

بیشترین رشد در این دوره زمانی به پنج‌کالای «کامیون، کامیونت و کشنده»، «روغن‌نباتی»، «چرم»، «ماشین لباسشویی» و «شمش آلومینیوم» تعلق داشته و از آن سو، بدترین وضعیت در کالاهایی همچون «الیاف آکریلیک»، «الکتروموتور»، «چینی بهداشتی»، «نخ سیستم پنبه‌‌‌ای» و «پودر شوینده» مشاهده شده است.

مهم‌ترین اتفاق در سطح صنایع احتمالا به تداوم افت تولید در دو صنعت استراتژیک سیمان و فولاد، رشد اندک دو صنعت پتروشیمی و خودرو و نیز رشد بالای صنعت لوازم خانگی مربوط است. با کنار هم قرار دادن دو قاب مختلف آماری، یعنی وضعیت ماهانه و عملکرد 9ماهه صنعت، پرسش مهمی که قابل طرح است، شانس بازگشت صنایع به شکوفایی است.

در شرایطی که بی‌‌‌برقی و خاموشی کمتر از هر زمانی بر صنایع مختلف تاثیر می‌‌‌گذارد و شانس انعقاد توافق در زمستان 1400 بالا رفته، لازم است این پرسش طرح شود که رونق به تولید چه زمانی و با چه کیفیتی باز خواهد گشت؟

تکلیف تولید پس از سه‌فصل

جزئیات تولیدات منتخب صنعتی در 9ماه1400 نشان می‌دهد تولید در سال 1400 در مقایسه با سال 1399 وضعیت سختی را پشت سر گذاشته است.

صنایعی که وزن بیشتری در ایجاد ارزش‌افزوده صنعتی دارند و تاثیر آنها بر نرخ رشد صنعتی کشور بالاست، در سه‌فصل ابتدایی سال با رفت و برگشت‌‌‌های بسیاری به فعالیت پرداختند.

سیمان که می‌‌‌رفت رکورد نرخ تولید را در سال 1400 جابه‌جا کند، فعلا تولیدش به حدود 48میلیون تن محدود شده و به دلیل قطع و وصل مداوم برق در مقایسه با مدت مشابه سال 99معادل1/ 9درصد افت کرده است. بخش فولاد نیز دیگر صنعتی است که با افت تولید محسوس روبه‌رو شده است.

شواهد آماری گزارش وزارت صمت نشان می‌دهد کشور در تولید فولاد خام طی 9ماه منتهی به آذر1400 افت 2/ 2درصدی را تجربه کرده و مجموعا 3/ 21میلیون تن تولید داشته است.

افت تولید در بخش محصولات فولادی بدتر بوده و به 8/ 5درصد می‌‌‌رسد. ایران در 9ماه منتهی به آذر1400 تنها 18میلیون و 884هزار تن انواع محصولات فولادی را تولید کرده که به معنی افت یک‌میلیون تنی تیراژ این محصولات در کشور است.

بخش پتروشیمی ایران تنها صنعت صادرات‌‌‌محور و بزرگ کشور است که کماکان رشد تولید دارد. رشد این بخش در دوره زمانی مورد اشاره 3/ 2درصد بوده که موجب شده است مجموع تولید پتروشیمی در کشور به ورای 9/ 46میلیون تن برسد.

پررشدترین صنعت کشور نیز به نظر می‌رسد کماکان صنعت لوازم‌خانگی است که در سه قلم کولرآبی، یخچال و فریزر و ماشین لباسشویی مجموعا 3میلیون و 525‌هزار دستگاه تولید داشته و رشد 8/ 12درصدی را نسبت به دوره 9ماه منتهی به آذر 1399 تجربه کرده است. رشد چشمگیر تولید ماشین لباسشویی از افزایش رقابت و تیراژ در این محصول خبر می‌دهد.

لباسشویی در این دوره زمانی 1/ 26درصد رشد کرده و مجموعا یک‌میلیون و 56هزار دستگاه تیراژ داشته است. یخچال و فریزر کماکان بزرگ‌ترین بخش سبد تولیدات سفید (لوازم خانگی بزرگ)در بخش محصولات بزرگ را به خود اختصاص داده است.

در دوره زمانی فروردین تا آذر1400 مجموعا رشد تولید این محصول 3/ 10درصد بوده که به بهبود تیراژ تا سطح یک‌میلیون و 653‌هزار دستگاه منجر شده است. در محصول کولر آبی هم کشور در همین مدت رشد 2/ 3درصدی را تجربه کرده و مجموعا 815‌هزار و 600دستگاه تولید داشته است.

در صنایع دیگر شرایط یکدست نیست. برای نمونه بخش خودرو به عنوان یکی از صنایع انحصاری داخلی که ابعاد بسیار بزرگی دارد، در مجموع با احتساب ماشین‌‌‌آلات تجاری، کشاورزی و سواری چیزی بالغ بر 745‌هزار دستگاه تیراژ داشته است.

در بخش سواری کشور در 9ماه منتهی به آذر1400 رشد تولید 1/ 2درصدی را تجربه کرده و حدود 670‌هزار دستگاه تیراژ داشته است. در این مدت، بیش از 21هزار دستگاه انواع خودروی تجاری نیز تولید شده است. کامیون، کامیونت و کشنده با رشد 75درصدی رکورددار افزایش میزان تولید در 9ماه منتهی به آذر1400 هستند.

کل تولید این بخش در این مدت در کشور 7هزار و 612دستگاه بوده است. در بخش اتوبوس، مینی‌‌‌بوس و ون هم کشور رشد 7/ 21درصدی را تجربه کرده و 16هزار و 650دستگاه تولید داشته است. تولید کشور در محصول کمباین بالا رفته و به لطف رشد 4/ 16درصدی، این بخش از صنعت خودرو 505دستگاه تیراژ داشته است.

تولید تراکتور نیز با 4/ 5درصد، به 16هزار و 449دستگاه رسیده است. وانت اما تنها رقمی از محصولات صنعت خودرو است که افت تولید داشته و با نزول 4/ 5درصدی، مجموعا تیراژ 57هزار و 720دستگاهی داشته است.

در بخش روغن، میزان تولید ماهانه همچنان بالاست. تولید یک‌میلیون و 522‌هزار تن روغن به رشد 7/ 38درصدی منتهی شده است. عملکرد ماهانه روغن نباتی از ابتدای سال تاکنون نشان می‌دهد این محصول به طور میانگین، ماهانه حدود 160‌هزار تن تولید داشته است.

در بخش تولید پودر شوینده، صنایع آرایشی بهداشتی ایران وضعیت سختی را تجربه می‌کنند، به طوری که در پایان 9ماه منتهی به آذر1400، افت 15درصدی تجربه شده تا کل تولید به 407هزار تن عقب بنشیند. تولید پودر شوینده در همه سه‌ماه پاییز روند نزولی داشته و هر ماه نسبت به ماه قبل با افت روبه‌رو شده است.

لاستیک خودرو دیگر بخشی است که افت 7/ 3درصدی را تجربه کرده است. کل تولید لاستیک خودرو در 9ماه اخیر 194‌هزار و 400تن بوده است.  فیبر کالایی با افت 9/ 7درصدی روبه‌رو شده و به‌رغم یک‌میلیون و 94هزار مترمکعب تولید، نسبت به مدت مشابه سال قبل عقبگرد داشته است.

یکی از محصولاتی که در 9ماه منتهی به آذر1400 عقبگرد داشته، الکتروموتور است که با نزول 6/ 16درصدی روبه‌رو شده و مجموعا تیراژی به میزان 6میلیون و 350‌هزار و 900دستگاه داشته است.

الیاف آکریلیک هم که رکورددار افت تولید است، مجموعا در پایان 9ماه منتهی به آذر1400 به میزان 1400تن تولید داشته که از افت بیش از 69درصدی تولید کشور در این محصول خبر می‌دهد. در گزارش وزارت صمت از آمار تولید کاغذ اطلاعاتی ارائه نشده، ولی درباره کارتن آمارها مشخص است.

این محصول در 9ماه منتهی به آذر1400 مجموعا 5/ 1درصد رشد داشته تا کل صنایع این بخش، بیش از 419هزارتن تولید کرده باشند.  نئوپان کالایی است که از ابتدای امسال تا انتهای پاییز موفق به افزایش تولید و کسب رشد 7درصدی شده است.

کل تولید نئوپان در کشور در 9ماه منتهی به آذر1400 حدود 653‌هزار و 700متر مکعب بوده است. روغن صنعتی و موتور تصفیه اول هم به عنوان محصول مهم، در 9ماه منتهی به آذر1400 به میزان 7/ 5درصد رشد کرده و از آن بیش از 514‌هزار تن تولید شده است.

دوده دیگر کالایی است که مقدار قابل‌توجهی رشد تولید داشته است. کل تولید دوده در این مدت حدود 124هزار تن بوده که از رشد 8/ 19درصدی در این بخش حکایت دارد.رشد 16درصدی نخ فیلامنت پلی‌استر موجب شده تا این قلم کالا مجموعا تولید خود را در پایان آذر1400 به 226هزار و 200تن برساند.

دیگر کالای مهم لیست، نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی است که به دلیل نزول 8/ 15درصدی تولید، روی هم رفته خروجی آن به 173‌هزار و 700تن رسیده است.

چرم که بیش از 33درصد رشد کرده، در 9ماه منتهی به آذر1400 حدود 39میلیون فوت مربع تولید داشته که این جهش باعث شده این کالا یکی از بهترین عملکردها را بین همه صنایع از خود نشان دهد.

گزارش وزارت صمت نشان می‌دهد با توجه به تولید بیش از 101میلیون و 200‌هزار جفت کفش و پاپوش، این بخش 4/ 1درصد رشد داشته است. رشد 5/ 6درصدی کاتد مس، افزایش تولید شمش آلومینیوم به میزان 7/ 24درصد و رشد 1/ 19درصدی شیشه جام از دیگر اتفاقات مهمی بود که در بین کالاهای تولیدی صنایع معدنی اشاره به آنها ضروری است.

از آن سو، افت تولید چینی بهداشتی، کنسانتره زغال‌سنگ و آلومینا که به ترتیب معادل 4/ 16درصد، 7/ 11درصد و 1/ 0درصد بوده از نکات مهمی است که در گزارش وزارت صمت باید به آنها توجه شود.

 

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک