تحلیل بازار اخبار منتخب

اتفاقی که بر اساس خبرهای قبلی مسئولان اقتصادی کشور، همه انتظارش را می کشیدند، رخ داد. عمر 6 ساله نیما برای قیمت گذاری محصولات پتروشیمی به پایان رسید. هر چند این تغییر قیمت، به علت تعطیلی ادارات تهران در هفته جاری، رسما اعلام نشد، اما افزایش ها در بورس کالا و بازار، پیش‌خور شد. این پست تحلیلی به بررسی بازار محصولات پتروشیمی در هفته چهارم آذر 1403 می پردازد.

به گزارش ویکی پلاست، از 29 مهر 1397 که برای اولین بار، دلار نیمایی با 8,686 تومان مبنای محاسبه قیمت های پتروشیمی قرار گرفت 6 سال گذشت و در آخرین اعلام قیمت های پایه محصولات پتروشیمی، نیما که بعدها به دلار حواله مبادله ای تغییر نام داده بود، با 52,878 تومان، به تاریخ پیوست.

صعود دلار در بازار توافقی

بازار ارز توافقی، برای تسهیل بیشتر مبادله ارز بین صادرکنندگان و واردکنندگان، از شنبه 24 آذر کار خود را آغاز کرد و نرخ 59 هزار و 647 تومان، اولین قیمت کشف شده برای ارز توافقی، در بازار مبادله ارز و طلای کشور بود. تا امروز (پنجشنبه 29 آذر 1403) قیمت دلار در بازار توافقی به 62,732 تومان رسیده و قیمت امروز نسبت به شنبه، 3 هزار و 85 تومان افزایش داشته است.

ظرفیت رشد پایه ها

به علت اعلام نشدن قیمت های پایه در هفته جاری، آخرین اختلاف میانگین هفتگی دلار توافقی با دلار پایه های 18 آذر، 9 هزار و 76 تومان، معادل 17.1 درصد است. به عبارتی، در صورت صفر بودن تغییرات قیمت های جهانی در طی دو هفته، قیمت های پایه در هفته آینده، از ناحیه دلار توافقی، ظرفیت افزایش 17.5 درصدی را دارند.

ناتوانی دلار توافقی در توقف دلار آزاد

اگر راه اندازی بازار توافقی و جایگزینی آن با نیما را پرده اول بازار این هفته بداینم، پرده دوم، رشد افسارگسیخته دلار است. دلار آزاد از جمعه 23 آذر تا امروز، 3,750 تومان افزایش پیدا کرده است. آخرین قیمت دلار در روز جمعه 23 آذر، 74,150 تومان بود و آخرین امروز، 77,900 تومان است. چنانچه یکی از اهداف راه اندازی بازار توافقی، نزدیک شدن به نرخ آزاد و پایین آوردن آن بوده باشد، حداقل در هفته اول راه اندازی این بازار، هدف یاد شده محقق نشده و دلار روز به روز، بالاتر می رود.

بازار جارو شد

اما پرده سوم بازار این هفته، ثبت بالاترین رکورد نسبت معاملات به عرضه است. خریداران با نگرانی از قیمت های پایه هفته آینده، هر آنچه عرضه شد را خریدند و این هفته 96.6 درصد عرضه ها، معامله شد. هر چند تندگویان، شازند اراک، پلی نار و آریاساسول، این هفته عرضه نشدند، اما سایر پتروشیمی ها شاهد رقابت چشمگیر خریداران بودند. عدم اعلام قیمت های پایه، باعث شد به علت نبودن چشم انداز درستی از نرخ های پایه هفته بعد، نرخ های عجیبی در معاملات بورس کالا کشف شود. اگر مدیریت توسعه صنایع پایین دستی شرکت ملی پتروشیمی، به جای تعطیلی، نرخ های جدید پایه را با دلار توافقی اعلام می کرد، معاملات این هفته با هیجان کمتری انجام می شد و شدت رقابت ها تا این حد نمی رسید.

دلار برخی گروه های پلیمری در معاملات این هفته بورس کالا، بیش از 70 هزار تومان کشف شد. دلار کشف شده گروه پی وی سی 72,185 تا 76,063 تومان، گروه سبک خطی 66,336 تا 74,844 تومان و پ پ شیمیایی: 61,306 تا 71,948 تومان بود.

اوج قطعی برق واحدهای صنعتی

با ورود موج سرما به کشور و پایین آمدن دمای هوا، مصرف گاز و برق به اوج خود رسید و برق بیشتر واحدهای صنعتی قطع شد. این قطعی های برق، 2 یا 3 روزه و در برخی شهرک ها تا پایان هفته اعلام شد. همزمانی قطع برق واحدهای صنعتی با تغییر دلار پایه و عبور دلار آزاد از 77 هزار تومان، شرایط عجیب و پیچیده ای را در بازارها، از جمله بازار مواد پتروشیمی ایجاد کرد. حتی تولیدکنندگانی که اقدام به تهیه ژنراتور کرده بودند، به علت تعطیلی ادارات، موفق به خرید گازوییل و سوخت برای ژنراتورهای خود نشدند و تولید، فلج شد.

تعطیلی بانک ها و دردسر تسویه ها

به علت تعطیلی ادارات و بانک های بیشتر استان ها در هفته اخیر، بسیاری از تولیدکنندگان برای تسویه های بورسی به دردسر بزرگی افتادند. نهایتا بورس کالای ایران طی نامه‌ای، مهلت قراردادهایی که روز  آخر تسویه با جریمه آن‌ها ۲۷ آذر بوده را یک روز تمدید کرد. متأسفانه زمان ابلاغ این نامه بعد از ساعت کاری سه شنبه 27 آذر بود و برخی، تسویه ها را همراه با جریمه پرداخت کردند و سوال این است که بخشش جریمه تأخیر یک روزه آن ها چه می شود.

ثبت بالاترین درصد معاملات به عرضه سال جاری

کارنامه معاملات محصولات پلیمری طی هفته پایانی آذرماه در حالی پایان گرفت که عرضه ها 30 هزار و 142 تن و معاملات 23 هزار و 978 تن نسبت به هفته سوم آذر کاهش یافت. قسمت بزرگی از این ریزش به غیبت عرضه های پتروشیمی تندگویان، پلی نار، آریاساسول و شازند تعلق دارد. ارزش معاملات هفته جاری، به 4 هزار و 828 میلیارد تومان رسید. دلار آزاد تا لحظه تنطیم این گزارش، نسبت به آخرین قیمت جمعه هفته گذشته، 3,200 تومان افزایش داشته و در حال پیش روی در کانال 77 هزار تومان است.

آنچه در مورد معاملات این هفته باید بدانیم:

- جمع معاملات 78 هزار و 570 تن بود که 23 هزار و 978 تن کمتر از هفته قبل است.
- حجم تقاضای این هفته، 11 هزار و 796 تن کمتر از هفته قبل بود.
- رقابت خریداران همه گروه های پلیمری صعودی شد.
- و 96.6 درصد عرضه ها، معامله شد. این بالاترین درصد معاملات به عرضه سال جاری است.

ترین های معاملات این هفته

بیشترین کاهش در معاملات این هفته به پلی اتیلن ترفتالات نساجی با 5,794 تن و پس از آن پلی اتیلن سبک فیلم با 3,562 تن کاهش قرار گرفت. جمع معاملات این هفته ترفتالات نساجی 278 تن و سبک فیلم به 4,908 تن رسید.

در مقابل، بیشترین افزایش در معاملات این هفته، به پلی استایرن انبساطی اختصاص داشت که 1,710 تن بیشتر از هفته گذشته معامله شد و در رتبه بعدی پی وی سی، با 991 تن افزایش قرار گرفت. جمع معاملات این هفته پلی استایرن انبساطی 3,460 تن و پی وی سی به 10,815 تن رسید.

قسمت مهمی از ریزش معاملات این هفته به غیبت عرضه های پتروشیمی تندگویان، پلی نار، آریاساسول و شازند تعلق دارد که به دلیل اعلام نشدن قیمت های پایه جدید، عرضه‌ها را به هفته آینده منتقل کردند.

دلار کشف شده گروه های پلیمری در هفته جاری

پی وی سی: 72,185 تا 76,063 تومان
سبک خطی: 66,336 تا 74,844 تومان
پ پ شیمیایی: 61,306 تا 71,948 تومان
سنگین فیلم: 62,899 تا 69,565 تومان
پ پ نساجی: 58,451 تا 68,921 تومان
سنگین تزریقی: 58,242 تا 67,606 تومان
سنگین دورانی: 58,788 تا 67,492 تومان
سنگین اکستروژن: 62,910 تا 66,536 تومان
سنگین بادی: 65,856 تا 66,285 تومان
پلی استایرن انبساطی: 61,820تا 64,912 تومان
سبک فیلم: 62,719 تا 64,862 تومان
‏ABS:‌‏ 57,465 تا 63,852 تومان
پلی استایرن معمولی: 52,878 تا 56,648 تومان
پلی استایرن انبساطی: 52,878 تا 56,007
پلی استایرن مقاوم: 55,573 تومان
پ پ فیلم: 55,288 تومان
ترفتالات نساجی: 52,878 تا 53,716 تومان
ترفتالات نساجی: پایه 52,878 تومان
پی وی سی: 52,878 تومان

انفجار قیمت ها در بازار

بیشترین افزایش این هفته به پلی استایرن انبساطی f100 با 12,500 تومان رشد اختصاص یافت.  در رتبه‌های بعدی بیشترین افزایش، بوتادین استایرن abs150 با 11,000 تومان، پی وی سی s65 با 9,900 تومان، پلی استایرن انبساطی 221 و سنگین فیلم f7000 با 9,500 تومان، سنگین اکستروژن EX3 با 9,000 تومان، پ پ شیمیایی 548R با 8,500 تومان، سبک فیلم 020 با 7,500 تومان، پلی استایرن معمولی 1540 و سنگین بادی 0035 با 7,000 تومان، پلی استایرن مقاوم 7240 با 6,700 تومان، پ پ نساجی C30S و پت 781 با 6,500 تومان، سبک خطی 209 با 6,300 تومان و پ پ فیلم MR-ZR با 6,000 تومان افزایش قرار گرفتند.

نوسان محدود برنت در 73 دلار

برنت که معاملات هفته گذشته را با 73 دلار به پایان رسانده بود، این هفته معاملات را با 74 دلار آغاز کرد و بیشتر روزهای هفته، در قیمت 73 دلار، نوسان محدودی داشت. نفتا هم نوسان مهمی در هفته اخیر نداشت و 5 دلار کاهش را تجربه کرد.

فرا رسیدن تعطیلات سال جدید میلادی

با نزدیک شدن به ماه پایانی سال 2024 و شروع تعطیلات پایان سال، عمده نشریات جهانی هم تعطیل خواهند شد و مانند سال های گذشته، در چنین مواقعی، مبنای قیمت های پایه، صرفا تغییرات ارز توافقی خواهد بود.

نتیجه گیری و جمع بندی

دی ماه امسال، قیمت های پایه محصولات پتروشیمی، با دلار توافقی محاسبه می شود و باید دید میزان تغییرات پایه محصولات پتروشیمی نسبت به 18 آذر، چند درصد خواهد بود. از سویی تولیدکنندگان به شدت درگیر قطع برق و کاهش تولید هستند و با چنین شرایطی، خرید سهمیه های شارژ شده هفته آینده، در هاله ای از ابهام فرو می رود.

رقابت های بالا در هفته اخیر، احتمال تعدیل در هفته آینده را دارند و ممکن است بخشی از افزایش شدید قیمت ها در هفته اخیر، طی هفته آینده متعادل شود. البته رشد بی توقف دلار توافقی، می تواند مانع از رسیدن قیمت ها به تعادل شود و رشد قیمت ها به دلیل چشم انداز افزایشی دلار توافقی، ادامه داشته باشد.

نکته آخر، تداوم تعطیلی هاست. در صورتی که هوا همچنان سرد و آلودگی هوا در شهرهای بزرگ پایدار بماند، دور از انتظار نیست کمیته های اضطرار آلودگی هوا، مانند این هفته، به تعطیلی ادارات، مدارس و بانک ها اقدام کنند و شرایط جابجایی پول و تسویه ها، مانند هفته جاری به سختی انجام شود.