افت رشد پول پرقدرت

به گزارش ویکی پلاست به نقل از دنیای اقتصاد، مطابق بررسی‌ها، رشد نقدینگی نیز در اولین ماه تابستان به رقم ۴/ ۳۷درصد رسیده که این رقم نیز نسبت به ماه قبل کاهشی بوده است. افت متغیرهای پولی، فشار را روی تورم کاهش می‌دهد و مقدمه نزول تورم را فراهم خواهد کرد.

آمارها نشان می‌دهد رقم نقدینگی در تیرماه سال جاری به 5250هزار میلیارد تومان رسیده و رشد نقطه‌ای آن 4/ 37درصد بود که در مسیر کاهشی قرار دارد. از سوی دیگر، براساس گزارش بانک مرکزی، رقم پایه پولی در تیرماه1401 به حدود 653هزار میلیارد تومان رسید. به‌علاوه رشد نقطه‌ای پایه پولی در اولین ماه تابستان سال جاری 2/ 26درصد بود که از شهریور1399 یعنی حدود 22ماه بی‌سابقه است. کارشناسان معتقدند اگر روند کاهش پایه پولی ادامه‌دار باشد، بعد از آن رشد نقدینگی نیز کاهش پیدا می‌کند و این موضوع، خبر خوبی برای تورم خواهد بود. به عبارت دیگر، با کاهش پایه پولی منبع شارژ تورم کاهش پیدا می‌کند و در ماه‌های آتی می‌توان شاهد فروکش کردن شعله‌های تورم بود.

 نقدینگی در مسیر نزولی

گزارش تحلیل و تحولات اقتصاد کلان و اقدامات بانک مرکزی در تیرماه سال جاری منتشر شد. براساس گزارش منتشرشده نقدینگی در اولین ماه تابستان سال1401 به رقم 5250هزار میلیارد تومان رسیده است. بررسی روند رشد ماهانه نقدینگی نشان می‌دهد که در فروردین‌ماه رشد نقدینگی حدود صفر (منفی 2/ 0درصد) بود. اما در اردیبهشت‌ماه رشد ماهانه آن به 5/ 2درصد رسید. در خرداد ماه که رقم نقدینگی از 5هزارهزار میلیارد تومان فراتر رفت. همچنین رشد ماهانه آن به حدود 3/ 3 رسید. براساس گزارش بانک مرکزی نقدینگی در تیرماه به نسبت خرداد ماه 8/ 2درصد رشد کرد.

نگاهی به روند رشد نقطه به نقطه نقدینگی نیز نشان می‌دهد که تقریبا بر مدار نزولی باقی مانده است. رشد نقدینگی در مهر ماه1400 سقف تاریخی یعنی 8/ 42درصد را ثبت کرد. پس از آن با یک شیب ملایم کاهش پیدا کرده است. رشد نقدینگی در فروردین ماه سال جاری به نسبت مدت مشابه سال گذشته حدود 2/ 38درصد بوده است. در اردیبهشت‌ماه رشد نقطه‌ای نقدینگی به 3/ 37درصد و در خرداد و تیرماه به ترتیب 8/ 37درصد و 4/ 37درصد رسیده است. به عبارت دیگر سه ماه متوالی است که رشد نقطه‌ای نقدینگی در حدود 37درصد باقی مانده است. البته در گزارش بانک مرکزی به این نکته اشاره شده است که: « همچنین، نرخ رشد دوازده‌‌ماهه نقدینگی در تیر‌‌ماه1401 معادل 4/ 37درصد بوده که 5/ 2واحد درصد از آن به افزایش پوشش آماری (اضافه شدن اطلاعات بانک مهراقتصاد در آمارهای پولی، به‌واسطه ادغام بانک‌های متعلق به نیروهای مسلح در بانک سپه) مربوط بوده و در صورت عدم لحاظ افزایش پوشش آماری مذکور، رشد نقدینگی در پایان تیر ماه1401 به 9/ 34درصد کاهش می‌یابد. از این رو رشد دوازده‌‌ماهه نقدینگی منتهی به پایان تیرماه 1401 (با پایه همگن) نسبت به رشد دوره مشابه سال قبل (4/ 39درصد)، معادل 5/ 4واحد درصد کاهش نشان می‌‌دهد.»

 رشد پایه‌پولی در کف 22 ماهه
در بخشی از گزارش تحلیل و تحولات اقتصاد کلان بانک مرکزی به رقم پایه پولی اشاره می‌شود. براساس این گزارش، رقم پایه پولی در تیرماه1401 به حدود 653هزار میلیارد تومان رسید. بررسی آمارها نشان می دهد رقم پایه پولی در اسفند ماه سال گذشته رقم 600هزار میلیارد تومان را رد کرد و رشد ماهانه آن در فروردین ماه 4/ 1درصد بود. در اردیبهشت ماه رشد ماهانه 1/ 5درصدی را ثبت کرد که از اردیبهشت1400 بی‌سابقه بود. در خردادماه رشد ماهانه پایه پولی منفی 4دهم درصد ثبت شد. آمار جدید بانک مرکزی نشان می‌دهد رشد پایه پولی در تیرماه به نسبت خرداد ماه سال جاری حدود 2درصد رشد داشته است.

اما آمار رشد نقطه به نقطه پایه پولی رکورد جدیدی را ثبت کرده است. نگاهی به آمار آن نشان می‌دهد که رشد نقطه‌ای پایه پولی در ‌اولین ماه تابستان سال جاری 2/ 26درصد بود که از شهریور 1399 یعنی حدود 22ماه بی‌سابقه است. از سوی دیگر، بیشترین رشد نقطه‌ای پایه پولی در تیرماه سال گذشته با حدود 6/ 42درصد رخ داد. به عبارت دیگر به نسبت رشد نقطه‌ای پایه پولی در تیرماه سال1400، رشد نقطه‌ای این متغیر در سال جاری حدود 4/ 16واحد درصد کاهش داشته است. بعد از سقف تاریخی رشد نقطه‌ای پایه پولی در تیرماه سال گذشته، روند نسبتا نزولی این متغیر آغاز شده است. رشد نقطه‌ای پایه پولی در فروردین ماه سال جاری حدود 5/ 31درصد بود و در اردیبهشت ماه با کاهش یک واحد درصدی به 5/ 30درصد رسید. در خردادماه روند نزولی ادامه داشت؛ به‌طوری‌که رشد نقطه‌ای پایه پولی به 8/ 27درصد رسید و در تیرماه نیز با کاهش 4/ 1واحد درصدی به 2/ 26درصد رسیده است. کارشناسان معتقدند بعد از کاهش انتظارات تورمی، بهترین راهکار، کنترل کل‌های پولی است. به عبارت دیگر اگر رشد پایه پولی کنترل شود و به سطح پایین‌تر برسد، بعد از آن نقدینگی هم می تواند کنترل شود و این موضوع، خبر خوبی برای تورم خواهد بود.

تحولات بازار بین‌بانکی
در بخشی از گزارش بانک مرکزی به تحولات بازار بین بانکی اشاره شده است. درخصوص تحولات بازار بین‌‌بانکی در تیرماه، با توجه به آغاز حراج‌‌های دولتی از خردادماه و کاهش وجوه در دسترس بانک‌‌ها از این ماه و همچنین سیاست پولی اتخاذشده توسط بانک مرکزی در راستای تعدیل آثار پولی طرح مردمی‌‌سازی یارانه‌ها، گرچه نرخ بازار بین بانکی در این ماه اندکی افزایش یافته بود. اما کماکان در محدوده سیاستی از پیش تعیین‌شده حفظ شده و اخیرا به محدوده 20درصد وارد شده است. در تیر ماه سال1401، متوسط ماهانه نرخ بازده اوراق مالی اسلامی دولتی با سررسیدهای یک و سه‌‌ساله نسبت به ماه قبل تقریبا ثابت و ارقام 7/ 21 و 9/ 22درصد بوده است. لیکن متوسط بازدهی اسناد مذکور با سررسید دو ساله با 3دهم واحد درصد افزایش نسبت به ماه قبل به‌‌ 7/ 22درصد رسید. وضعیت منحنی بازده در تیرماه نسبت به خرداد‌‌ماه حاکی از آن است که نرخ‌های بازده تا سررسید کوتاه مدت (کمتر از یک سال) کاهش یافته و در مقابل، نرخ‌های بلندمدت (بالاتر از یک‌سال) در سطحی بالاتر قرار گرفته‌‌ است. در مجموع در تیرماه دامنه میانگین نرخ بازده تا سررسید اوراق در دوره‌های زمانی مختلف (اشاره شده روی نمودار زیر)، در فاصله (7/ 21 تا 9/ 22درصد) قرار داشته که نسبت به خردادماه (دامنه 7/ 21 تا 23درصد) تغییر چندانی نداشته است.

اقدامات بانک مرکزی
بانک مرکزی در بخش آخر این گزارش به اقداماتی که در جهت مدیریت نقدینگی انجام داده است، اشاره می‌کند. اولین گزارش آن درباره انجام عملیات بازار باز طی چهار مرتبه حراج بوده که مجموعا به ارزش معاملاتی 6/ 239هزار میلیارد تومان در قالب توافق بازخرید با سررسیدهای 6، 7 و 8روزه انجام شده است. (مانده توافق بازخرید از محل عملیات بازار باز در پایان تیر‌‌ماه معادل 9/ 59هزار میلیارد تومان بوده است) . علاوه براین، در تیرماه، استفاده بانک‌‌ها از اعتبارگیری قاعده‌‌مند در نرخ سقف برای رفع نیازهای نقدینگی طی 19روز کاری جمعا به ارزش معاملاتی 9/ 65هزار میلیارد تومان بوده است. (مانده اعتبارگیری قاعده‌‌مند در پایان تیرماه حدود 23هزار میلیارد تومان بوده است).

در نهایت، در تیر‌‌ماه سال جاری، طی برگزاری چهار مرحله حراج اوراق مالی اسلامی دولتی، مبلغ بیش از 9/ 1هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی دولتی توسط بانک‌‌ها (2/ 26درصد) و 5/ 5هزار میلیارد تومان توسط سایر سرمایه‌‌گذاران (7/ 73درصد) خریداری شد. به علاوه، در این دوره یک مورد پذیره‌‌نویسی اوراق مالی اسلامی دولتی به ارزش 2/ 2هزار میلیارد تومان برگزار شد. بنابراین در مجموع در تیرماه 6/ 9هزار میلیارد توماان اوراق مالی اسلامی دولتی از طریق کارگزاری بانک مرکزی فروخته شد.

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک