ضربه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‌گیر شوک‏‏‏‏‏‏‏‏‏‌ها در تجارت‌جهانی

به گزارش ویکی پلاست به نقل از دنیای اقتصاد، با این‌وجود بهبود در تجارت در مقایسه با روندهای بهبودی پس از سایر رکودهای اقتصاد جهانی، بسیار سریع بوده است.

براساس این گزارش، تجارت در خدمات همچنان به کندی پیش‌می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود که علت اصلی آن افت شدید در سفر است، با این‌وجود خدمات حمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ونقل در حال بهبود هستند، گرچه همچنان اختلال زیادی در تجارت دریایی وجود دارد، اما تجارت در سایر خدمات، به‌ویژه خدمات مخابراتی، بسیار قوی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر بوده است.

با این‌حال، تجارت در کالاهایی که به‌شدت به زنجیره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ارزش جهانی وابسته هستند نسبت به سایر کالاها نوسان بیشتری داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. در فاصله زمانی ژانویه و آوریل 2020 صادرات کالای وابسته به زنجیره ارزش جهانی 30‌درصد کاهش داشته است، درحالی‌که کاهش صادرات در سایر کالاها، 18درصد بوده است.

بهبود تجارت کالاهای وابسته به زنجیره ارزش جهانی نیز سریع‌تر اتفاق افتاده است. افت اولیه تجارت در برخی صنایع مانند خودرو، به‌دنبال اختلال در تامین نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مهم چون نیمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هادی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، با شدت بیشتری همراه بوده است.

یافته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های این گزارش همچنین نشان می‌دهند که عوامل خاص مرتبط با همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری نقش کلیدی در چرخش تجارت از خدمات به کالاها بازی می‌کنند که فراتر از تاثیر بر تقاضاست.

واردات کالاها کمتر و واردات خدمات بیش از آنچه که با تقاضا و قیمت‌های نسبی قابل‌توجیه باشند، کاهش یافته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.

این الگو در کشورهایی که همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری و سیاست‌های مهار مرتبط با آن شدیدتر بوده، پررنگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر بوده است. به‌علاوه، بررسی داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تجاری دوجانبه نشان می‌دهد که پیامدهای بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی ناشی از اختلال عرضه که به‌دنبال تعطیلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کرونایی ایجاد شده بودند، عامل اصلی کاهش در تجارت در اوایل شیوع همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری کرونا بوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند؛ به‌طوری‌که کشورهای دارای شرکای تجاری که قرنطینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سختگیرانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری را اعمال کردند، کاهش بیشتری در واردات کالا را تجربه کردند.

به‌طور متوسط، 60‌درصد از کاهش واردات در نیمه اول 2020 می‌تواند به قرنطینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شرکای تجاری نسبت داده شود.

این تاثیرات در صنایعی که به‌شدت به زنجیره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ارزش جهانی متکی بوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند و در میان صنایع پایین‌دست هستند (چون صنایع الکترونیک) بیشتر بوده است.

پیامدهای سرریز منفی کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت بوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و تا حدی که دورکاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها اجازه داده کاهش پیدا کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.

به‌علاوه، اثرات سرزیر در طول موج‌های بعدی همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری کاهش داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که نشان‌دهنده تطبیق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیری و سازگاری زنجیره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ارزش جهانی بوده است.

در حقیقت، با توجه به تفاوت در زمان‌بندی وقوع موج‌های همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری و سیاست‌های مهار شیوع ویروس درمیان مناطق مختلف جهان، برخی از مناطق که در کالاهای وابسته به زنجیره ارزش جهانی مشارکت قابل‌توجهی دارند، توانستند سهم خود را در واردات از دیگر مناطق افزایش دهند.

تا اواسط 2020، کشورهای آسیایی که در اوایل شیوع همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری آسیب دیده بودند، توانستند آن را مهار کنند (درست زمانی‌که بسیاری از کشورهای اروپایی محدودیت‌های شدید رفت و آمد اعمال کرده‌بودند) و شاهد افزایش 6/ 4‌درصدی سهم بازار محصولات مرتبط با کالاهای وابسته به زنجیره ارزش جهانی در اروپا و افزایش 3/ 2‌درصدی سهم بازار این محصولات در آمریکای‌شمالی بودند.

این دستاوردها با توجه به استاندارهای تاریخی بزرگ و سریع بودند ولی با تطبیق کشورها با همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری این شرایط تا حدی تعدیل شده که نشان‌دهنده موقتی‌بودن این تغییرات است.

با توجه به سازگاری کلی که تجارت‌جهانی و زنجیره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ارزش در طول همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری کرونا داشته‌اند، کارشناسان صندوق بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی پول معتقد هستند که سیاست‌هایی چون بازگرداندن فعالیت شرکت‌ها به کشور مبدا، سیاستی انحرافی ا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ست و در عوض بهتر است سازگاری زنجیره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های عرضه نسبت به شوک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به وسیله متنوع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی منابع تامین نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و افزایش قابلیت جایگزینی در تامین منبع نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها (حرکت آسان‌تر میان کشورها برای تامین نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های موردنیاز) ساخته شود.

در حال‌حاضر، توجه بسیاری به سمت تامین نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تولید از داخل وجود دارد. برای نمونه شرکت‌ها در نیمکره غربی جهان 82‌درصد کالای واسطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای خود را از داخل تامین می‌کنند.

قابلیت جایگزینی می‌تواند از دو راه حاصل شود؛ از طریق انعطاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیری بیشتر در تولید، مانند زمانی که سازنده خودروهای تسلا نرم‌افزاری را بازنویسی می‌کند تا با توجه به شرایط کمبود نیمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هادی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در بازار، خودروهای خود را قادر به استفاده از نیمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هادی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جایگزین کند؛ یا به وسیله استانداردسازی نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در سطح بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی، به‌عنوان نمونه شرکت جنرال‌موتورز اخیرا اعلام کرده است که با تامین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنندگان نیمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هادی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برای کاهش تراشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مخصوص خود تا 95‌درصد همکاری خواهد کرد.

افزایش پایداری زنجیره عرضه نه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تنها برای مقابله با شرایط اضطراری پزشکی چون همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری اهمیت دارد، برای انواع دیگر شوک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها چون جنگ در اوکراین، حملات سایبری و رویدادهای شدید آب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وهوایی مرتبط با تغییرات اقلیمی نیز مهم است.

درحالی‌که عمده کار ایجاد پایداری باید توسط شرکت‌ها به‌عنوان فعالان بخش‌خصوصی انجام شود، دولت‌ها نیز می‌توانند با اقداماتی چون پرکردن خلأهای اطلاعاتی در زنجیره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های عرضه، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری در تجارت و زیرساخت‌های دیجیتال، کاهش هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تجارت و به حداقل رساندن نااطمینانی سیاستی، نقش مفیدی ایفا کنند.

واکسیناسیون گسترده نیز برای کاهش اثرات سرریز شوک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مرتبط با گسترش همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری کرونا اهمیت بالایی دارد.

ویکی پلاست | مرجع بازار صنعت پلاستیک