چرا رفتار کارفرماها با نیروی کار تغییر کرده است؟

پیش از این، مدیران به طور معمول کارکنان را ارزشمندترین دارایی خود می‌‌‌دانستند، تا حدی که برخی از کارفرماها تعدادی از استعدادها را برای روز مبادا نگه می‌‌‌داشتند؛ حتی اگر کار کافی برای آنهایی که تازه استخدام شده بودند، وجود نداشت. 

اما امروز، با ابهامات بزرگی که آینده اقتصاد را در بر گرفته، مدیران بی‌‌‌پرده می‌‌‌گویند که کارکنان باید سخت‌‌‌تر کار کنند، کمتر گلایه کنند و از اینکه هنوز شغلی دارند، شکرگزار باشند.

«تعادل بین کار و زندگی، مشکل خودتان است»، این جمله را اخیرا «اِما گرید»، یکی از بنیان‌گذاران شرکت تولید لباس‌‌‌های فرم «اسکیمز» و مدیرعامل برند پوشاک «گود امریکن» بیان کرده است. پس از اخراج اخیر بیش از ۱۰۰۰ نفر، برایان نیکول، مدیرعامل استارباکس، گفت که کارکنان باقی‌‌‌مانده شرکت باید سرسخت‌‌‌تر باشند و «مسوولیت رشد یا عدم‌رشد این شرکت را بر عهده بگیرند». 

جیمی دیمون، مدیرعامل جی‌‌‌پی مورگان، در جلسه‌‌‌ای داخلی که با کلمات تندی همراه بود، به کارکنانی که از اجباری شدن بازگشت به کار پس از دورکاری‌‌‌ها گلایه می‌‌‌کردند، گفت که این موضوع برایش اهمیتی ندارد. 

او گفت: «دیگر از این وضعیت خسته شده‌‌‌ام. از زمان شیوع کرونا، هفت روز هفته کار کرده‌‌‌ام؛ حالا که می‌‌‌آیم سر کار، بقیه کجایند؟»

این تغییر لحن، نشان‌‌‌دهنده تغییر قدرت است. حالا که شرکت‌ها در حال کاهش تعداد کارکنان اداری خود هستند و پیدا کردن شغل سخت‌‌‌تر شده، بسیاری از کارکنان می‌‌‌بینند که مزایا از بین می‌‌‌روند و شکایاتشان نادیده گرفته می‌شود.

آخرین نمونه این اتفاق، ماه گذشته در یک جلسه پرحاشیه در شرکت اوبر رخ داد. این شرکت به تازگی شرایطی را که کارکنان با سابقه ۵ سال می‌توانستند یک‌‌‌ ماه مرخصی با حقوق دریافت کنند به ۸ سال سابقه کار تغییر داد. تصمیم برای اجباری کردن سه روز کار حضوری در هفته به جای دو روز نیز با اعتراضاتی مواجه شد. دارا خسروشاهی، مدیرعامل اوبر، به کسانی که از این تغییرات ناراضی بودند، پیشنهاد کرد که با آن کنار بیایند.

او در اظهاراتی که ابتدا توسط CNBC گزارش شد، گفت: «می‌‌‌دانیم که برخی از این تغییرات باب میل همه نیست. این ریسکی بود که تصمیم گرفتیم بپذیریم.»

مدیران تا چه حد اجازه دارند با کارکنان با لحنی تند صحبت کنند؟ نمونه‌‌‌اش جنجال سال ۲۰۲۳ بود؛ زمانی که رئیس شرکت مبلمان میلرنال به کارکنانی که نگران پاداش‌‌‌هایشان بودند، گفت: «این‌‌‌قدر ننه من غریبم بازی درنیاورید!» 

این حرف، که در یک تماس ویدئویی زده شد، بلافاصله وایرال شد و روزها تیتر خبرها بود و واکنش منفی کارکنان را به دنبال داشت. اندی اوون، مدیرعامل شرکت، به سرعت عذرخواهی کرد و گفت که در بیان اظهاراتش بی‌‌‌ملاحظه بوده است.

در مقابل، پس از جلسه عمومی اوبر، نیکی کریشنامورتی، مسوول ارشد منابع انسانی شرکت، بیانیه‌‌‌ای نوشت و اعلام کرد با برخی از کارکنان که نارضایتی خود را با بی‌‌‌احترامی ابراز کرده بودند، صحبت خواهد شد.

کارکنانی مثل دانی دانسلمن، که اخیرا در یک شرکت خدمات فناوری کار می‌‌‌کرد، این تغییر در توازن قدرت را حس می‌کنند. این مرد ۴۷ ساله که به دنبال شغل‌‌‌های جدید در حوزه تکنولوژی است، متوجه شده که بسیاری از شرکت‌ها این روزها از متقاضیان می‌‌‌خواهند وظایف زیادی را انجام دهند، به طوری که یک موقعیت شغلی اساسا «سه شغل در یک شغل» است. او می‌‌‌گوید: «آنها می‌‌‌خواهند رُس کارکنان را بکشند.»

دانسلمن در طول جست‌‌‌وجویش برای کار، سعی می‌کند فرهنگ شرکت‌ها را بشناسد؛ چون متوجه لحن تند مدیران عامل شده و آن را نگران‌‌‌کننده می‌‌‌داند. او که نزدیک لکسینگتون، کنتاکی زندگی می‌کند، می‌‌‌گوید: «شما با این کارتان فقط ترس در دل مردم می‌‌‌اندازید و از این کار نتایج خوبی نمی‌‌‌گیرید.»

به گفته مایکل مک‌‌‌کاچن، استادیار روان‌شناسی کاربردی در دانشگاه نیویورک و مربی اجرایی، پشت لحن تندتر مدیران عامل، یک شکاف عمیق بین کارکنان و مدیران اجرایی وجود دارد. 

او توضیح می‌دهد که برخی کارکنان طوری رفتار می‌کنند که گویی هنوز سال ۲۰۲۱ است؛ زمانی که به خاطر کمبود نیروی کار و افزایش استعفاها، می‌توانستند هر خواسته‌‌‌ای داشته باشند. اما حالا، مدیران با جنگ تجاری جهانی و کاهش اعتماد مصرف‌کنندگان روبه‌‌‌رو هستند و احساس می‌کنند برای بقا باید انتظارات بیشتری از کارکنانشان داشته باشند. مک‌‌‌کاچن می‌‌‌گوید: «این یک رویکرد واقع‌‌‌بینانه است.»

دونالد ترامپ و مشاور میلیاردرش، ایلان ماسک، با تلاش برای کاهش نیروی کار فدرال، در دامن زدن به این لحن تهاجمی‌‌‌تر نقش داشته‌‌‌اند.

همان‌طور که ترامپ کمی پس از آغاز ریاست جمهوری‌‌‌اش گفت: «همه قابل تعویض‌‌‌اند.» ماسک هم در ماه فوریه، از کارکنان فدرال خواست تا ایمیلی از کارهایی که در هفته گذشته انجام داده‌‌‌اند، ارسال کنند. او این درخواست را «سنجش نبض» نامید تا ثابت کند که آیا آنها اصلا کاری می‌کنند یا نه!

پیشرفت‌‌‌های هوش مصنوعی مولد نیز در این ماجرا بی‌‌‌تاثیر نبوده‌‌‌اند. توبی لوتکه، مدیرعامل شرکت شاپی‌‌‌فای، اخیرا به کارکنانش گفته که این شرکت تجارت الکترونیک، نیروی جدید استخدام نخواهد کرد، مگر اینکه مدیران بتوانند ثابت کنند هوش مصنوعی قادر به انجام آن کار نیست. دیگر مدیران کسب و کار هم به کارکنانشان هشدار می‌دهند که با هوش مصنوعی همراه شوند، وگرنه با مشکل مواجه خواهند شد. 

میشا کافمن، مدیرعامل فضای فریلنسی «فیور» (Fiverr)، ماه گذشته در یک یادداشت داخلی برای کارکنان شرکتش نوشت: «هوش مصنوعی به سراغ شغل‌‌‌های شما می‌‌‌آید. حتی به سراغ شغل من هم می‌‌‌آید. این یک زنگ خطر است. کسانی که بیدار نشوند و واقعیت جدید را سریع درک نکنند، متاسفانه محکوم به فنا هستند.»

چارلز ا. اورایلی، استاد مدیریت در دانشگاه استنفورد، می‌‌‌گوید روزی ورق برمی‌‌‌گردد و دوران خوشی دوباره برای کارکنان فرا می‌‌‌رسد. او می‌‌‌گوید: «وقتی بازار تغییر کند و فرصت‌‌‌های شغلی فراوان شود، آن وقت مدیران عامل دوباره شروع به صحبت درباره اهمیت کارکنان خواهند کرد و کارکنان هم از این وضعیت به نفع خود استفاده خواهند کرد.»

اما فعلا، بعضی از مدیران معتقدند که کاهش تعداد کارکنان، به بهره‌‌‌وری بیشتر کمک می‌کند. 

منبع: Wall Street Journal / دنیای اقتصاد